by Peter Barrett | 2017/04/04 | Uncategorized
I mBéal an Phobail
.
An Mianadóir………….céadchló…....…..2015
le
Jackie Mac Donncha...…………………..€10.00
.
Peadar Bairéad
Deoraí ag filleadh ar a dhúchas
Is suimiúil an scéal a leagann an t-údar seo os ár gcomhair sa leabhar dea-scríofa seo, agus leabhar is ea é freisin, a chuirfidh léitheoirí áirithe faoi gheasa, lena chuid Gaeilge tharraingteach, lena phlota teannasach, suimiúil, agus lena stíl fhorbartha. Seo leabhar a thaitneodh go mór leis an aos óg, go háirithe le déagóirí. Ní hionann sin is a rá, nach mbainfeadh éinne eile toit nó taitneamh as, mar caithfidh mé a rá, gur bhain mé fhéin an-taitneamh as, agus geallaimse dhuit é, nach aon bhunóc bliana mé, faoin am seo!
Is dócha go bhféadfá a rá, gurb é an gasúr, Darach Ó Fualáin, príomhcharactar an scéil seo, nó téann a chuid eachtraí siúd, mar shnáithe, tríd an scéal seo ar fad, ó thús deireadh. Ní gá a rá, go n-imríonn a mhuintir an-pháirt sa scéal freisin.
Fear faoi leith is ea an t-athair, Aindriú Ó Fualáin, agus é, de shíor, sáite go dtí na cluasa ina fhón póca. Bean ghnóthach, dhiograiseach, is ea a mháthair, Siobhán, agus cailín cliste, cúramach is ea, Siún, a dheirfiúr. Caithfear a rá gur bheag aird a thug Aindriú ar a mhac, Darach, go dtí an pointe sin, nó bhí sé ró-ghnóthach lena fhón póca agus lena nuachtáin, le Darach a thabhairt leis ag iascaieacht, nó ag fiach, nó a leithéid, ach, d’fhoghlaim sé a cheacht go dóite nuair a tharla nach raibh siad ábalta teacht ar Dharach, an lá sin a chuaigh sé i bhfostu sna píopaí uisce.
Ach díríonn an scéal a thóirse freisin, ar an bhfear úd a tháinig abhaile óna dheoraíocht sna mianaigh chopair, i mButte, Montana, fear arbh ainm dó, Antaine de Búrca. D’fhill Antaine ar theach folamh a mhuintire ó tharla nach raibh éinne dá mhuintir ina sheilbh, agus ghlac seisean seilbh air, ach má dhein, ní i ngan fhios do na comharsain é, nó bhí súil seabhaic acu air, agus gan aon ró-iontaoibh acu as, ach oiread, nó ní raibh aithne ar bith acu air. Casadh Darach air, ar a bhealach abhaile ón scoil agus d’éirigh leo caradas a shnaidhmeadh eatarthu láithreach bonn. Ar ball, nuair a chuaigh Darach i bhfostú sna píopaí uisce, a bhí ag síneadh trasna faoin mbóthar, agus nuair a bhí sé beagnach múchta, tachtaithe, iontu, agus gan ar a chumas éaló astu aris, ba é an strainséir, Antaine de Búrca, a chuala fón póca Dharach ag bualadh, agus a thuig ón bhfuaim sin gur faoi thalamh, sna píopaí, a bhí an fón céanna sin. Chuir Antaine é fhéin i mbaol a bhasctha ag iarraidh Darach a shábháil nuair a chuala sé scréachaíl sna píopaí céanna sin.
Nuair a tuigeadh do na comharsain gur mar sin a bhí, bhí siad lán-tsásta ansin glacadh lena gcomharsa nua mar dhuine díobh fhéin. Ní gá a rá, go gcuirtear síos ar mhuintir an bhaile, agus go háirithe ar mhuintir Dharach fhéin, Clann Ui Fhualain, sa scéal suimiúil, lánteannais, seo faoi’n mhianadóir a d’fhill ar a dhúchas.
.
.
.
.
.
.
.
by Peter Barrett | 2017/04/04 | Uncategorized
An IarChríostaíocht?
.
Peadar Bairéad
.
Cúrsaí Creidimh
Ní call dom a insint dhuit, go bhfuil cúrsaí creidimh ag dó na geirbe agam, na laethe seo.
’Tuige sin? adéarfadh duine b’fhéidir.
Toisc go bhfuil an Eaglais Chaitliceach, ach go háirithe, i mbéal an phobail le scathamh maith anuas anois. Agus ní méadú ar a cáil, ach a mhalairt, roinnt mhaith den mhíchlú a bhronntar uirthi, tríd an bpoiblíocht chéanna sin. Caithfear a admháil, nach gan chúis a thuill sí an míchlú céanna sin, nó cé d’dhféadfadh dearmad a dhéanamh ar an dá Thuarscáil úd, a foilsíodh le tamall anuas, – Tuarascáil Uí Mhurchú agus Tuarascáil Uí Riain -. Caithfear a admháil freisin, go raibh cáineadh tuillte ag an Eaglais chéanna sin. Ach ansin, nár chóir dúinn deis a thabhairt di, aithreachas agus leorghníomh a dhéanamh, sa mhí-úsáid a tugadh ar na daoine leochaileacha, so-ghonta úd, a fágadh faoina cúram.
Pobal Dé agus an todhchaí
Ar an dtaobh eile den scéal, nach bhféadfadh duine a rá, nárbh í an Eaglais Chaitliceach fhéin a rinne an mhí-úsáid úd, nó nach gcáineann an eaglais chéanna sin chuile ghníomh dá leithéid? agus nach bhfuil sí meáite anois, ar chuile iarracht a dhéanamh, le gníomhartha dá leithéid a chosc sa todhchaí? Ach sa mhéid gurbh iad ministrí na heaglaise a bhí ciontach sa mhí-úsáid sin, ba chóir go ndéanfadh pobal na heaglaise sin chuile iarracht ar leorghníomh, agus cúiteamh a dhéanamh leo siúd ar deineadh an éagóir uafásach sin orthu.
Agus sin uilig ráite, admhaithe, agus cáinte againn, caithfear an ród seo romhainn a bhuaileadh athuair, le misneach, le dóchas, agus le creideamh, earraí a dhéanfaidh sinn a threorú fan bhóthar ár slánaithe. Ní tráth éadóchais é, ach tráth dóchais agus misnigh. Tráth freisin é, inar chóir do Chríostaithe leanúint ar aghaidh ar bhealach a n-oilithreachta, gan faitíos, gan eagla, gan teip. Nach oidhrí sinne ar an dtraidisiún críostaí a fágadh le huacht againn ag daoine a d’fhulaing chuile shórt chéasta agus anró, le sin a dhéanamh, agus a dhéanamh go dóighiúil, flaithiúil, misniúil? Nárbh iad a shín anuas chugainn an creatlach críostaí, lenár saol mar phobal, a chrochadh air? Agus nárbh iad freisin, a d’fhág le huacht againn, eagraíocht na heaglaise, le pobal Dé a threorú i dtreo Ríocht Dé?
Geasa Briste
Ní tráth é seo le chuile iarsma den Chríostaíocht a chaitheamh i dtraipisí, toisc gur bhris roinnt áirithe sagart a ngeasa, agus gur iompaigh siad ó bhealach a slánaithe agus gur thaisteal siad bealach a n-aimhleasa. Ní tráth é seo, le chuile iarsma dár gcreideamh a ruaigeadh as ár scoileanna, nó le chuile chomhartha dár n-oidhreacht a ruaigeadh as ár dtimpeallacht, nó ní tráth é seo, ach oiread, le hiompú i gcoinne éinne a léireodh a chríostaíocht, os chomhair an phobail, ar cheann ar bith de na meáin chumarsáide, lena náiriú, nó lena chiapadh, os ard.
Nach minic a úsáidtear leithscéalta gan tóin le ciapadh dá leithéid a chosaint? Duine amháin ag maíomh nach bhfuil sé féaráilte creideamh a shacadh siar síos scornach na n-óg, agus sa chás seo, ní creideamh ar bith eile atá idir chamáin aige, ach an chríostaíocht amháin. Duine eile ag rá, nár chóir do phobal, comharthaí dá gcreidimh a léiriú os ard, ar eagla go gcuirfeadh sé sin isteach ar dhearcadh chuairteoirí nó strainséirí, agus fiú, nach ndeirtear nár chóir comhartha ar bith creidimh a léiriu, os ard, in áit phoiblí ar bith, toisc gur leis an bpobal, frí chéile, na hionaid chéanna sin.
Sinne an Pobal
Ach, nach bhféadfadh duine a mhaíomh, gur sinne an pobal, agus gurb ’in é díreach a theastaíonn uainn, agus i gcás na scoileanna, arís, nach iad na tuismitheoirí na príomhoideachasóirí, de réir an Bhunreachta, agus má theastaíonn uathusan comharthaí dá gcreidimh a léiriú os ard sna scoileanna, cén ceart atá ag an Stát, nó ag dream ar bith eile, cur ina gcoinne? Fágaimis na croiseanna mar a bhfuil siad, agus ná bíodh náire ar bith orainn faoi chomharthaí ár gcreidimh, nó faoi léiriú ár n-oidhreachta. Cúis bhróid agus cheiliúrtha dúinne iad. Ná caitear i dtraipisí iad!
Agus ag caint ar chuairteoirí, déarfainn go mbeadh ionadh orthusan mura mbeadh muid sásta gníomhú de réir ár ndearcaidh, nó de réir ár gcreidimh, agus ar aon nós, níor chóir go dtiocfadh sin isteach sa scéal, olc, maith, nó dona, nó an té a thagann chugainn isteach ón iasacht, ba chóir go duigfeadh sé cúrsaí, nó faoi mar adeireadh na Rómhánaigh fadó, – sa Róimh dhuit, déan mar a dhéanann na Rómhánaigh – . Glach le nósanna d’aíonna, nó fan glan amach uathu!
by Peter Barrett | 2017/04/04 | Uncategorized
I mBéal an Phobail
Peadar Bairéad
Ardú meanman
(This week we consider some of the things that lift our spirit.)
.
Ní gá dul ró-fhada siar le hócáid dá leithéid a fháil, nó nár mhór an tógáil croí do chuile dhuine againn, anseo i gCill Chainnigh, bua iontach iománaithe an Chontae seo ar na Tiobraidaigh, i gCraobh na hÉireann san Iomáint, cupla Domhnach ó shoin anois. Ní gá a rá. go raibh chuile dhuine againn ar chipíní feadh na himeartha, ar eagla go mbuafaí orainn, trí thimpist, nó trí thuaiplis eicínt, sara séidfí an fhead deiridh. Chaitheamar tréimhse fhada, roimh Dhomhnach an Bhaire, agus muid smaoineamh ar an lá cinniúnach céanna sin. An mbainfeadh na Cait, nó an gcaillfeadh siad? Uaireanta bhímis cinnte go mbainfeadh siad an cluiche sin, ach ansin, ar ball, tagadh luchóga an amhrais agus thosaídís ag creimeadh na cinnteachta sin, go dtí go millfí an lúcháir a bhí ag neadú sa chroí istigh ionainn. Ar deireadh thiar áfach, tháinig an lá mór fhéin, lá an bhreithiúnais, Domhnach an Bháire, agus ag an am spriocáilte, mháirseáil an dá fhoireann go fearúil, calma, amach ar shraith ghlórmhar féaruaine Pháirc an Chrócaigh. Nuair a bhí an mháirseáil críochnaithe agus Amhrán na bhFiann canta, thosaigh an lascadh. D’imir an dá fhoireann go fearúil sciliúil, cliste, sa chaoi nach bhféadfá lann an rásúir fhéin a chur isteach eatarthu. Tréimhse amháin bheadh tú cinnte go mbeadh an bua ag na Cait, agus ansin, faoi mar a bhuailfeá do dhá bhos ar a chéile, chasfadh an taoide agus bheadh rith an ráis ansin ag na Tiobradaigh. I rith an ama sin uilig, bheadh duine ar imeall a chathaoireach agus é chomh teannta suas le sprionga tochraiste, lán le faitíos go gcaillfeadh muid, agus ag an am gcéanna, lán le dóchas go mbuafaimis. Lean an teannas agus an scleondar go dtí an nóiméad deiridh, nó bhí seans ann i gcónaí go mbeadh an bua ag taobh amháin nó ag an dtaobh eile. Ach más fada fhéin an lá tagann oíche, agus ba é an scéal céanna ag an gcluiche sin é. Bhí an bua ag na Cait. Áthas gan teorainn ar lucht leanúna na gCat. Hataí san aer. Bosa á mbuaileadh. Rince. Léimneach san aer. Gártha molta á scaoileadh as scornacha phiachánacha. An Bainisteoir fhéin agus trí léim as a chorp á dtabhairt aige. Caithfidh mé a admháil go raibh fonn orm fhéin aithris a dhéanamh air, ach nach raibh mo chorpsa sásta a leithéid a dhéanamh, agus cuir san áireamh gur chat onórach mé fhéin, cat nár rugadh sna bólaí seo in aon chor, agus mé chomh corraithe sin, conas a raghadh sé i gcionn ar na cait a rugadh is a tógadh in Osraí na Rí? Nár lá dár saol é?
Bua i dToghchán
Ócáid eile a ardaíonn meanmna daoine, sa tír seo, isea comhaireamh vótaí i ndiaidh toghcháin de chineál amháin, nó de shaghas eile, agus tharla go raibh deis againn a leithéid a thabhairt faoi deara, ar na mallaibh. Tharla go raibh Seanadóir agus dhá Theachta Dála le toghadh, ceann acu i dtoghlach i Ros Comáin agus an duine eile in Áth Cliath. Nach ag na hiriseoirí agus ag lucht nuachtán a bhí an lá faoin dtor, le cupla mí anuas, nó ní raibh i mbéal gach éinne ach scéal na dtoghchán sin. Ar deireadh thiar, tháinig lá na vótaí agus ar ball, deineadh an comhaireamh. Bhí ar dhaoine fanacht go foighdeach go dtí go raibh chuile vóta comhairthe agus ag an bpointe sin, chaill an slua san ionad comhairthe chuile smacht a bhí acu orthu fhéin go nuige sin. Ardaíodh trí gháir ar chnoc. Léim chuid acu san aer, rinnc roinnt eile acu timpeall agus barróg beirthe acu ar chibé duine a bhí in aice láimhe. An torann, an scleondar, an tógáil croí. Rugadh ar an té a toghadh agus ardaíodh ar ghuaille daoine é, agus mháirseáil siad timpeall an Halla go buacach, beannachtach, bríomhar leis. Nár lá dá saoil é?
Bua sa nóiméad deiridh
Ócáid amháin eile a thóg croíthe Gael, ar na mallaibh, ba an ócáid sin nuair a bhuaigh Foireann na hÉireann ar Fhoireann na Gearmáine i Sacar. Má bhí tú ag breathnú ar an teilifís, ar an ócáid, chonaic tú an chaoi ar cheiliúir imreoirí na hÉireann a mbua, tar éis dóibh cúl a scóráil ag an nóiméad deiridh den chluiche sin. Ní gá a thuilleadh a rá faoi sin, nó tuigeann chuile dhuine againn an tonn mórtais agus bróid a scuabann tharainn ar ócáid dá leithéid. Nára fada uainn a chomh-mhaith de cheiliúradh arís. An Dóchas! Nach deacair é a bhualadh?
.
.
by Peter Barrett | 2017/04/04 | Uncategorized
Béasa Bóthair 1
Peadar Bairéad
.
(This week we take a look back at behaviour on our Roads.)
Capall, Cú, nó Giorria
Nach mór go deo idir inné agus inniu! Ba bheag trácht a bhí ar luas ar bhóithre nuair a bhí mise ag fás suas in Iorras na nIontas, breis mhaith is trí scór bliain ó shoin anois. Capall, cú, nó giorria, na beithigh a rithfeadh linne agus muid ag samhlú luas thar na bearta, dúinn fhéin, an tráth úd, agus le fírinne, ba bheag cur isteach a dhéanadh fear ar bith den triúr sin orainne, nó ní raibh capaill ráis, nó cúite, chomh flúirseach sin i measc na cosmhuintire, ag an am, agus téadh an giorria ag feadaíl, nó ba bheag dochair a d’fhéadfadh seisean a dhéanamh dúinn. Ceart go leor, bhí cupla feithicil le hinill dócháin inmheánaigh iontu, sa timpeall, ach ní dóigh liom, go gcuirfeadh sé aon ró-stró ar chapall ar bith, gan trácht ar chapall ráis in aon chor, coinneáil suas le ceachtar acusan. Sa lá atá inniu ann áfach, is earra marfach, amach is amuigh, é an luas céanna sin, agus tá an cine s’againne ag dul as a gcrann cumhachta ag iarraidh taisteal níos tapúla, agus níos tapúla fós. Tá sin go breá, ach nuair a smaoiníonn tú ar na feithicil atá cumtha acu don taisteal, sa lá atá inniu ann, ansin tuigfidh tú an dochar a d’fhéadfadh fear de na feithiclí sin a dhéanamh, nuair a théann sé ó smacht.
Ní chreideann tú mé, an ea?
Bhuel, níl le déanamh agat ach dul amach ar na bóithre s’againne, lá ar bith, agus feicfidh tú na gluaisteáin, na busanna, agus na leoraithe, gan trácht in aon chor ar na rothair ghluaiste, agus iad faoi mar a bheidís in iomaíocht lena chéile, iad ag iarraidh an bhearna a bhaint dá chéile, iad ag iarraidh an fear maith a fháil ar a chéile, nó is cosúil le cluiche báis nó beatha an cluiche atá idir chamáin acu, amuigh ansin ar bhóithre na Banban. Ní gá dom pictiúr a líniú duit ar an toradh a bheadh ar phléascadh boinn, ar mhiogarnach neamhbheartaithe, ar shraoth gan choinne, ar bheach gan chuireadh, nó ar thada ar bith eile dá leithéid sin, go háirithe, nuair atá tú ag caint ar luas thart ar nócha, nó ar chéad míle san uair a chloig.
Luas gan chead
Ach, adéarfadh duine, b’fhéidir, níl luas dá leithéid ceadaithe ar ár mbóithre, anseo i dtír seo na nÉireann. Fíor dhuit, a mhac! níl luas dá leithéid ceadaithe ar bhóithre na Banban, ach ní hionann sin is a rá nach dtéann gluaisteánaithe áirithe ar na luasanna sin. Níl le déanamh ag duine ach dul amach ar na bóithre sin, agus tabharfaidh sé fhein faoi deara, nach dtugann daoine áirithe aird dá laghad ar an teorainn luais. Má dhéanann tú fhéin iarracht ar fanacht taobh istigh dár dteorainneacha luais, is beag nach séidtear den bhóthar thú, nuair a réabann gluaisteánaithe áirithe tharat. Minic a iompaionn siad thart, le radharc ceart a fháil ar an tseilide de thiománaí, nach bhfuil de luas faoi ach an seasca míle san uair! agus bóthar breá, leathan, folamh, os a chomhair amach. Sea, mh’anam, agus seans freisin, go dtabharfadh sé comhartha na méar dhuit, lena dhrochmheas a chur in iúl dhuit. Nach é an scéal céanna é ar shráideanna ár mbailte, agus ár gcathracha? Meas dá laghad níl ag cuid acu ar na teorainneacha luais atá i bhfeidhm ar na sráideanna céanna sin.
Tiomáint chomharsanúil!
Ach, b’fhéidir go ndéarfá liom, gur scríobh mé sa cholún seo, anuraidh, go raibh feabhas ollmhór tagtha ar bhéasa bóthair ár dtiománaithe, le tamall anuas. Admhaím gur scríobh mé a leithéid, anuraidh, ceart go leor, ach má scríobh, geallaimse dhuit é, go raibh sin fíor, ag an am. Bhí feabhas iontach tagtha ar bhéasa na ngluaisteánaithe, an t-am sin. Choinnigh a mbunús an teorainn luais, agus lena chois sin, thiomáin siad go ciallmhar, cúramach, comharasanúil, sa chaoi go mba phléisiúr é bheith amuigh ar na bóithre, in éindigh leo. Ach le tamall anuas, thug mé faoi deara, go raibh na dea-bhéasa sin imithe le gaoth, imithe mar a d’imigh an sneachta a bhí ann anuraidh, agus tá faitíos orm gur imeacht gan filleadh é, mura múintear fios a mbéas dóibh, agus sin go luath, nó má leantar ar aghaidh, faoi mar atá cúrsaí, i láthair na huaire seo, raghaidh uimhir na dtionóiscí tríd an díon, amach anseo.
Ach céard is féidir linn a dhéanamh, leis an scéal seo a leigheas?
Bí liom arís an tseachtain seo chugainn le fáil amach an bhfuil leigheas ar bith ar an scéal.
.
.
by Peter Barrett | 2017/04/04 | Uncategorized
I mBéal an Phobail
Peadar Bairéad
Camchuairt in Albain (6)
(Seo an séú píosa a scríobh mé, in eireaball na bliana 1992, faoin bpáirt a ghlac mé fhéin i gCuairt na bhFilí Éireannacha ar Albain i bhFómhar na bliana sin,
Mar sin, seo chugaibh an séú gála den tsraith altanna a scríobh mé faoin gcuairt sin, seacht mbliana déag ó shoin anois)
.
Dé hAoine, 18 Meán Fómhair 1992, bhí mé i mo shuí ag a hocht a chlog. Ag a deich a chlog, isteach linn sa mhionbhus, agus amach linn ar fud na bhfud.
Thógamar an timpeall, feadh an chósta, le cuairt a thabhairt ar Torridon stairiúil Mhuintir MhacKenzie, agus le taitneamh a bhaint as radharcanna neamhaí na dúiche sin.
Bhí meascán iontach radharcra le blaiseadh againn. Bhí radharcanna fíor-áille mara, feadh an bhealaigh; cuanta, bánna agus locnanna, mar aon le báid ildaite de gach uile chineál, ag treabhadh leo ar ucht leathan na farraige.
Bhí turasóirí agsu fámairí ag guairdeall leo, ar chois, ar rothair, agus i ngluaisteáin. Chomh maith leis na radharcanna mara, bhí cnois agus sléibhte chomh flúirseach le móin, feadh an bhealaigh chéanna sin, Bí ag caint ar an ngobadán!
Bhíomar ó thaobh amháin go dtí an taobh eile den mhionbhus, agus muid ag iarraidh dhá thrá, ar a ladhad, a fhreastal, ag an am gcéanna! Bhí rud eile i gceist freisin, bhíomar seisear sa mhionbhus, agus seanchas agus cultúr Gael á gcíoradh agus á gcadráil go mion spéisiúil againn.
Tuigeann tú anois an cás ina rabhamar, agus an radharcra amuigh, agus an seanchas istigh, dár mealladh agus dár stróiceadh ó thaobh amháin go dtí an taobh eile. Mo chuidse de, ní hé mo thuairim, gur chaill mé mórán, ar thaobh amháin, nó ar an dtaobh eile.
Crieff
Ar ball, d’iompaíomar isteach faoin tír, ar bhruach ‘Loch Duich’. Ba ghearr go raibhamar arís i measc na mBeann. Níor mhothaigh mé, a thuilleadh, go raibh na sléibhte seo eascairdiúil, doicheallach, faoi mar a d’airigh mé ar an Máirt, agus muid ar ar mbealach go Crieff.
An babhta seo, d’airigh mé go raibh glactha ag na sléibhte liom, mar chara, agus in ionad bheith ag iarraidh cosc a chur liom, fan na slí, gurbh amhlaidh a bhí siad tagtha síos le hais an bhóthair anois, le slán abhaile a chur liom, rud a léirionn mar a chuaigh cultúr agus pobal na hAlban i gcionn orm, i rith na seachtaine.
Ar dheis ag Invergarry, thar Thobar na Seacht agCeann, feadh Loch Lochy agus Loch Linnhe. Ghabhamar trí Bridge of Orchy agus Crianlarich agus Comrie. Ansin, tarraingt ar a sé a chlog tráthnóna, shroicheamar baile mór Crieff, (foirm Bhearla an fhocail ‘Craobh’).
Ghabhamar trína lán bailte glana, i rith na seachtaine, ach ba é seo an baile ba ghlaine díobh ar fad. Ní raibh go fiú blúirín páipéir le feiceáil ar shráideanna Chrieff.
Tarraingt ar ocht míle duine atá ag cur futhu sa mbaile seo, a dúradh liom. Cuma an airgid, agus an dul-chun-cinn, ar an áit. Ní i dTithe Ósta, ach i ngnáth-thithe a chaitheamar ár seal i gCrieff.
Alec agus Wendy Welstead, a chuir lóistín na hoíche ar fáil dom fhéin agus don Chornal Eoghan Ó Néill, in a dteach álainn, ar imeall an bhaile. Bhí baill eile na buíne ar iostais i dtithe eile, beirt anseo, agus an bheirt eile, ansiúd.
Fáilte
I dtigh mhuintir Wealstead, fáiltíodh romhainn, agus bronnadh saoirse a dtí bhreá fhairsing orainn. Folcadh, gléasadh, braoinín den stuif crua, agus comhrá lách, mar ullmhúchán don dinnéar, a bhí réidh faoinár gcomhair ag bean gheanúil an tí.
Tríd an gcomhrá, fuaireamar amach, go mba dhochtúir ardchéime é Alec, sula ndeachaigh sé ar scor. Dochtúir, a théadh, agus a théann fós, ar saoire iascaireachta go Pontún, i gContae Mhaigh Eo, bliain i ndiaidh bliana.
D’fhágamar an teach ag a hocht, agus thóg Alec go dtí an Crief Hydro muid. Teach Ósta mór, galánta, is ea an Hydro, agus i Halla mór an Óstáin seo a bhí Seó na hoíche sin.
Thosaigh an Seó ag a ceathrú tar éis a hocht. Bhí an Halla ag cur thar maoil le Gaeil lácha, chairdiúla, chuideachtúla na dúiche sin. Ba é an Dr. Alasdair Moireasdan, ‘Fear an Taighe’, an oíche sin, agus nárbh é a rinne an beart sin go cruinn, ceart, éifeachtach.
Uileam MacAoidh, Píobaire, a chuir tús leis na himeachtaí. Ansin chuir Eoghan Ó Néill na hÉireannaigh in aithne don lucht éisteachta, agus ghlaoigh sé ar Mháire Holmes, le roinnt dá dánta a aithris.
Ansin tháinig an tríréad, Pat, Dereck, agus Peter, ar an bhfód, le ceol agus amhráin Albanacha a chur i láthair. Ba bhreá, bríomhar, beoga, an bhuíon iad, agus chuir siad bróga á mbuaileadh, lámha á ngreadadh, agus coirp a luascadh. Chan Brian s’againne go binn ansin, d’aithris mé fhéin cupla dán agus ansin thóg ábhar dochtúra, Marion MacKinnon, ár gcroí, lena ceol binn, meidhreach, ar an bhfidil. Chan Janet Brown amhrán i nGaidhlig, agus le críoch a chur leis an gcéad leath den Seó, tháinig Nollaig Mac Carthaigh ar an bhfód, le ceol a sheinm ar an bPíb Úileann. Cuireadh suim, agus dhá shuim, i gceol Nollag, nó tá na hAlbanaigh an-tugtha go deo don phíobaireacht.
‘Soraidh leibh’
Bhí sos fiche neomat againn ansin, le deis a thabhairt do dhaoine cupán tae agus ceapairí a chaitheamh. Bhí fáilte roimh an tae, nó bhí an áit an-te, agus bhí ár sceadamáin, scólta, spalptha, tar éis scathaimh ar an árdán. Bhí an dara leath den Seó díreach cosúil leis an gcéad leath, ach amháin nár tháinig na hoirfidigh ar an ardán san ord céanna, an tráth seo. Cuireadh críoch le himeachtaí na hoíche Aoine sin le rúin buíochais, agus le ‘Soraidh Leibh’, sin amhrán a úsáideann Gaeil Alban le críoch a chur le clár dá leithéid. Lena bhlas a thabhairt, tabharfiadh mé véarsa amháin as anseo………
“Soraigh leibh is oidhche mhaith leibh,
Oidhche mhaith leibh ‘s beannachd leibh,
Guidheam slainte ghnath bhith mar ruibh,
Oidhche mhaith leibh ‘s beannachd leibh.”
Bhí meánoíche na gcártaí ann nuair a shroicheamar tigh Welstead, agus tar éis scathaimh a chaitheamh ag cur cúrsaí trí chéile, thugamar an leaba orainn fhéin agus chodlaíomar go sámh go maidin gona lánshoilse arna mhárach.
Agus ó tharla nach mbeidh sa tsraith seo ach alt amháin eile, bí cinnte go mbeidh tú liom an chéad bhabhta eile, nuair a bheidh mé ag cur síos ar ‘Babbity Bowster’ agus ar Sauchiehall Street, i measc an iliomad ábhar eile…………………………
.
by Peter Barrett | 2017/04/04 | Uncategorized
Críost an Tiarna
.
The Road to Cana……….céadchló……………………2008
.
by
Anne Rice………………………………. Bog………………$7.99
.
Peadar Bairéad
Leabhar ar leith
Leabhar an-neamhghnách atá idir chamáin againn an babhta seo, nó is annamh a thagann duine trasna ar leabhar a dhéanann teideal mar seo a láimhseáil ar bhealach macánta, dáiríreach. Ach éiríonn leis an údar seo, Ann Rice, é sin a dhéanamh go seoigh, agus ag an am gcéanna, éiríonn lei scéal corraitheach a leagan os ár gcomhair. Ach ní hé seo an chéad leabhar corraitheach a chuir sí ar fáil dúinn, nó smaoiníonn duine ar theidil mhór-ráchairte eile a shil óna peann, leabhair cosúil le, Out of Egypt; The Feast of All Saints; Cry to Heaven; agus Called out of Darkness, leabhar a bhfuiltear meáite ar é a chur i gcló i Samhain na bliana seo, 2009. I gCeanada a rugadh í, agus tá cónaí uirthi anois i ríocht úd na gréine, Calafóirnia.
Féach mar a chuireann sí tús lena scéal………..
“Who is Christ the Lord?
Angels sang at his birth. Magi from the East brought gifts: gold, frankincense, and myrrh. …
In the Temple an old man gathered the babe in his arms…….A light for revelation to the Gentiles and glory for your people Israel.”
Mac an tSiúinéara
Arbh fhéidir go mba shiúinéir i Nasair é Críost an Tiarna? Fear a raibh triocha bliain bailithe aige faoin am seo, agus fear a raibh lán an mhála de scéalta ag dul timpeall faoina bhreith, faoi na haoirí, faoi na Ríthe ar chuairt, sea agus céad scéal eile chomh do-chreidte leo sin, ach nach raibh triocha bliain imithe isteach i muileann an ama ó ré na scéalta sin, agus cad a tharla i rith na mblianta sin, le tuar a chur faoin tairngreacht, mar adéarfá?
Faic na ngrásta!
Ach sa scéal seo, tagann Íosa fhéin os ár gcomhair amach, agus déanann seisean a scéal fhéin a chur in ár láthair. Tuigtear dó, gurb é a dhán an dán ar labhair na fáithe faoi, fadó, ach an raibh a fhios sin uilig ag an Íosa seo ‘gainne, an siúinéir ó Nasair? Bhuel! Feach mar a chuir sé fhéin é…
“Yes. I know it’s possible. I am Christ the Lord. I know. What I must know, I know. And what I must learn, I learn.”
B’fhéidir go raibh dearmad déanta ag an gcosmhuintir ar na tarlúintí neamhaí, a thit mar chith glóire aimsir a bhreithe. Ní raibh dearmad ar bith déanta ag Íosa fhéin, nó ag “Yeshua”, faoi mar a thugtar air sa leabhar seo. Nár shiúinéir é cosúil leis na siúinéirí eile a bhí ag obair in éineacht leis? Nár mhair sé in éineacht leo, agus nár ith sé, agus nár ól sé, faoi mar a rinne chuile dhuine thart air? Ach, bhí a fhios ag “Yeshua” fhéin go raibh dán faoi leith i ndán dó.
Tráth Pósta Tagtha!
Ni mar sin a bhí i gcás a dhearthár áfach, nó tuigeadh dá dheartháir Séamas go mba óigfhear, cosúil le haon óigfhear eile é, agus go raibh sé thar am aige corraí amach, faoi mar ba chóir d’fhear dá aois a dhéanamh, ach tuigeadh do “Yeshua” nach raibh a leithéid i ndán dó. Ach, tá chuile chosúlacht ar an scéal, gur thuig na daoine a mhair timpeall air, nár dhuine mar dhaoine eile a bhí ann.
Ach ó tharla gurb é “Yeshua” fhéin atá ag insint a scéil dúinn anseo, déanann an t-údar chuile iarracht ar an gceangal idir a dhaonnacht agus a dhiagacht a thuiscint. Cinnte ba dhuine daonna é, cosúil le chuile dhuine eile de chlann Éabha, ach ag an am gcéanna, ba Dhia é, an dara pearsa den Tríonóid Naofa. Anois, ar tháinig an dá bheith sin salach ar a chéile am ar bith, agus conas a d’éirigh leis an duine daonna saol iomlán daonna a mhaireachtaint, gan cur isteach ar bith, am ar bith, óna dhiagacht. Bhuel, sin an fhadhb, agus déanann an t-údar chuile iarracht ar an bhfadhb sin a scaoileadh dúinn.
Daonnacht agus Diagacht
Anois, níl fúmsa an rún ar fad a scaoileadh dhaoibh anseo, nó, chuige sin, caithfidh sibh fhéin an leabhar a fháil, agus a léamh, ach féach ar an bpíosa seo, agus tabhair faoi deara, mar a léiríonn sé fadhb an údair agus í ag iarraidh breathnú isteach i gcroí an scéil, tar éis do “Yeshua” daichead lá a chaitheamh ar a mharana sa bhfásach…
“I lay in a heap as the sand blew over me. And the voice of the Lord was not in the wind; and it was not in the sand; and it was not in the sun; and it was not in the stars.
It was inside me.
I’d always known who I really was. I was God. And I’d chosen not to know it. Well, now I knew just what it meant to be the man who knew he was God.”
Anois, mar bhuille scoir, ba cheart dom a rá anseo, nach dírbheathaisnéis iomlán “Yeshua” atá idir chamáin ag an údar sa scéal seo. Ní hea in aon chor, nó i ndáiríre, níl i gceist sa leabhar seo ach tréimhse ghearr ina shaol, thart ar a thriochadú bliain, nuair a bhí coire na Tíre Naofa ag fiuchadh go tréan, tráth a raibh na Giúdaigh ag súil le fuascailt ó smacht na Rómhánach.
Bealach na Croise
Ag an nóiméad cinniúnach sin, bhí daoine ann, a raibh súil acu, gurb é an “Yeshua” sin a sheolfadh chun a saoirse iad, thar bhóthar anacair an chlaidhimh, ach níorbh é sin an druma a chuala “Yeshua” cóir, agus tar éis dó dul ar oilithreacht chun na háite a raibh Eoin Baiste i mbun a mhisin fhéin, agus tar éis a bhaiste faoi láimh Eoin, Agus ansin, i ndiaidh dó seal a chaitheamh sa bhfásach ar a mharana, agus cathuithe an diabhail fhéin a chur de, tuigeadh dó go raibh misean Diaga le coimhlíonadh aige ina bhealach fhéin, agus go raibh an t-am tagtha le tabhairt faoin mhisean sin a chur i gcrích. Ach caithfidh tú an leabhar fhéin a léamh le fios fátha gach scéil, agus gach eachtra, fan an bhealaigh sin, a thuiscint.
Leabhar neamhghnách, spreagúil, suimiúil, corraitheach.
Súil agam go mbainfidh tú taitneamh agus tairbhe as.
English 
Gaeilge