Cuid a dó – Mac an Bhacaigh!

 

“Ach a Shéimí, a chara na gcarad, níor chóir do dhuine ar bith na nithe sin faoi Armagadan a lua, fiú, nó nach mbíodh seanfhocal againn fadó…

‘Ná bac le mac an bhacaigh is ní bhacfaidh mac an bhacaigh leat.’

Nach é an scéal céanna é i gcás na cogaíochta sin, sa Mheán Oirthear.  Ach le casadh ar cheirtlín eile ar fad, cad é do thuairim, a Shéimí, faoi riail agus reacht i dtír seo na hÉireann, i láthair na huaire seo?”

“Is beag nach bhféadfá a rá, nach bhfuil ceachtar den dá earra sin le fáil in ár measc, faoi láthair.  Breathnaigh ar an chaoi a bhfuil gasúir, faoi cheithre bliana déag d’aois, imithe fiáin, i mbailte agus i gcathracha, ó cheann ceann na tíre seo –  gasúir á dtógáil os comhair ár gcúirteanna, agus iad á scaoileadh amach ar na sráideanna arís agus arís.  Agus i gcás na ndaoine fásta, ní chuireann sé ionadh ar éinne, sa lá atá inniu ann, nuair a théann gunnadóir isteach i dteach ósta, púicín air, gunna ina láimh leis, siúlann suas chuig duine eicínt istigh ansin, agus díríonn a ghunna, agus scaoileann é, faoi mar ba mhadra, nó nathair nimhe é.  Sea, a chara, tá an tír seo imithe chun an donais ar fad, le roinnt bheag blianta anuas.”

“Agus, a Sheimí, an gceapann tú go bhfuil leigheas ar bith ar an scéal seo, nó an féidir linn an claibín a chur ar ais ar an mbuidéal arís?”

“Tá faitíos orm, go bhfuil sé ag éirí níos deacra, agus níos deacra, in aghaidh an lae, an claibín céanna sin a chur ar ais ar an mbuidéal, gníomh a thabharfadh deis dúinn, mar phobal, smacht eicínt a fháil ar ais ar chúrsaí, in Oileán seo na Naomh is na nOllamh.  Ach ag an am gcéanna, ní bheinn gan dóchas, amach is amuigh.  Dá dtosódh an Rialtas ar pholasaí an “Zero Tolerance”, déarfainn go bhféadfadh siad smacht eicínt a chur i bhfeidhm sa tír seo arís.”

“Ach, a Shéimí, nach bhfuil a fhios agatsa, faoi mar atá a fhios agamsa, go bhfuil daoine ann, agus cuma sa tsioc cad a dhéanfaidh tú, brisfidh siadsan an dlí, nó tá sé de dhlúth is d’inneach iontu, sin a dhéanamh.  Conas is féidir le “Zero Tolerance” deighleáil le daoine dá leitheid?”

“Tagaim leat sa mhéid sin, tá daoine dá leithéid ann, ach ar ámharaí an tsaoil, níl an oiread sin díobh ann, agus d’fhéadfadh an Stát díriú orthu siúd, ar bhealach speisialta.”

“Conas a d’fhéadfaidís tabhairt fúthusan, nó is dream iad, nach bhfuil meas ar bith acu ar riail nó ar reacht, ar Dhia nó ar dheamhan?”

“Glacaim leis gur leag tú do mhéar ar an bhfadhb ansin, ach nach bhfuil seanfhocal againn fhéin sa Ghaeilge adeir, gur “Fonn a dhéanann Fiach”, is é sin, má theastaíonn uainn é a dhéanamh, déanfaimid é.”

“Ach, níor éirigh linn na daoine sin a chur faoi smacht an Stáit fós, nach bhfuil sé ag éirí beagáinín déanach sa lá anois?”

“Bheadh an ceart agat, gan dabht, mura bhfuil plean nua againn le sin a bhaint amach.”

“Agus an gceapann tú, i ndáiríre, go bhfuil a leithéid de phlean ann?”

“Cheapfainn go bhfuil!  Níl ach slí amháin againn as an bhfadhb ina bhfuil muid sáinnithe, ag an nóiméad seo, agus sin na coirpigh sin uilig a imtheorainniú, agus ansin, iarracht ollmhór a dhéanamh ar a bhfrithshóisialtacht a leigheas.”

“Ach, conas a d’fhéadfá na coirpigh doleigheasta sin a roghnú, más ea?”

“Bheadh orainn sin a fhágáil faoi cheannfoirt an Gharda Síochána.  Agus rud amháin eile, dealraíonn sé go bhfuil fhios ag madraí an bhaile fiú, cé hiad na coirpigh chéanna sin, agus cá bhfuil cónaí orthu, agus cé tá ag obair dóibh, freisin, ach is é an cheataí atá sa scéal nó nach féidir leis an nGarda Síochána fianaise a bhailiú, le cúis inchreidte ina gcoinne a leagan os comhair Cúirte, toisc go bhfuil faitíos ar dhaoine scéitheadh orthu, ar eagla a mbasctha.”

“Déarfainn gur cur chuige contúirteach é sin, cosúil le Stát Póilineach, agus go bhfuil níos mó míbhuntáistí ná buntáistí ag baint leis!  Faraor, caithfimid an plé sin a chur ar athlá, mar tá coinne tábhachtach agam anois!”

“Maith go leor, agus bí cúramach amuigh ansin, tá sé contúirteach fós!” Leis sin chaoch Séimí a shúil orm agus ansin chuamar ár mbealach féin.  Bheadh ar an tír fanacht tamall eile leis ár nathán gaoise!

 

.

D’aithin mé an leathcheann spesialta a bhí air, agus bhí a fhios agam díreach gurb é Séimí an Droichid féin a bhí ann.  Ardtráthnóna a bhí ann agus bhíomar tar éis an siopadóireacht a dhéanamh i SuperValu Loch Buí agus bhíomar inár seasamh ag an cuntar amach.  Bhí mé taobh thiar de. Leag mé mo lámh go séimh ar a ghualainn agus chas sé timpeall.

“A Mhichíl!” a dúirt sé.  “Ní fhaca mé dé ná deatach ort le fada, a chara!”  Shín sé a lámh amach agus chroitheamar lámh le chéile go croíúil.

“Mar a tharla, bhí mé ag cuimhneamh ortsa le déanaí, a Shéimí!” a dúirt mé.

“Agus cén fáth a mbeadh tú ag cuimhneamh ormsa, nach bhfuil rudaí i bhfad níos suimiúla agat a bheith ag smaoineamh fúthu?”  arsa Séimí agus é ag cur a leathcheann suaithinseach air féin.

 “A Shéimí,” arsa mise, “an bhfuil an t-am agat caife a fháil, agus b’fhéidir greim gasta freisin?”

“Ara tá go deimhin” arsa Séimí.  Tar éis na siopadóireachta chuamar an bheirt againn díreach isteach i gCaifé Ragazzi, os comhair SuperValu.

“Is maith liom an Caife Latte anseo,” adúirt mé.  “Nach trua mór é go mbeidh siad ag dúnadh síos an mí seo chugainn?”

“Is trua go deimhin é!” a d’fhreagair Séimí.  “Tá brón orm gach uair a fheicim gnó teaghlaigh mar seo ag dul as gnó!”  Shuíomar síos i gcoirnéal an tseomra agus d’ordaíomar dhá caife latte.

“Beidh a lán gnóthaí ag dúnadh tar éis an Bhreatimeachta, an dtuigeann tú?”  arsa Séimí, agus thosaigh sé ag ól súimíní caife, agus é ag fanacht le mo fhreagra.

“Nach ait é sin, a Shéimí, ach sin é an fáth go díreach a bhí mé ag smaoineamh fút!”

“Breatimeacht atá I gceist, an ea?” a d’iarr sé, le cuma an mhearbhaill air.

“Ní hé sin go díreach, a Shéimí, ach níl sé i bhfad uaidh,” arsa mise.  “Donald Trump atá i gceist!”

Leag sé uaidh a chaife go haireach, agus chlaon sé a cheann i leataobh agus é ag stánadh orm le hiontas.

“Is fuath liom Donald Trump, cén fáth faoin spéir a mheamhródh an fear náireach sin Séimí an Droichid duit?  Nach masla atá sa ráiteas sin, a chara?” Chonaic mé nach raibh Séimí sásta anois, agus thug mé faoin gceist go hoscailte agus go sciobtha.

“Gabh mo leithscéal a Shéimí, lig dom an scéal a mhíniú.  Is é an t-aon chúis a chuireann Trump tú féin i gcuimhne dom ná go raibhamar ag caint faoi an uair dheireanach a chasamar le chéile.  Sin é, amach is amach!” Ansin shuigh mé siar, ag súil gur chuir mé gach rud i gceart.

“Bhuel, tuigim anois, agus nach comhrá iontach a bhí againn an uair sin?”  arsa Séimí, ag labhairt le tuin réidh. “Ach tá ceist eile agam anois, a chara!”  D’amharc sé orm agus roic ina chuid malaí.

“Agus cén ceist atá agat?”  Rinne mé gáire neirbhíseach agus mé ag fanacht lena fhreagra.

‘Thosaíomar ag caint faoi Breatimeacht ach léim tú go dtí an Trumpach go gairid.  Mínigh é sin dom!” D’ordaigh sé muifín fraocháin ón fhreastalaí. ‘Aon rud uait?’ a d’fhiafraigh sé díom.

‘Níl, go raibh maith agat” arsa mise.  “Ar aon nós, inseoidh mé duit cad é an ceangal idir Breatimeacht agus an Trumpach!”  Bhí Séimí ag éisteacht go maith anois.

“Is é an freagra ná Johnson!”

“Johnson?” Agus arís, bhí cuma an mhearbhaill air.

“Sea! Boris Johnson,  príomh-aire nua na Breataine!”  Ansin, thosaigh mé ag gáire go croíúil!  Bhí sé i mo phóca anois, an fear cáiliúil seo!

“Tuigim anois, a bhuachaill!” arsa Séimí, agus rinne sé straois i mo threo.  Bhí mé míchompordach agus é ag baint lán na súl asam. “An bhfuil cárta cúil aige?” a d’fhiafraigh mé díom féin.  Ansin, glan sé a scornach agus is é a dúirt sé ná:

 

“Tháinig Boris Johnson isteach

‘s dúirt sé faoin Breatimeacht:

Tá sé ag teacht, a Dhiabhail, tá sé ag teacht!

 

Thosaigh Trump ag tvuíteáil faoin fear

‘Boris Johnson – nach bhfuil sé thar barr

Beidh comhaontú trádála

Isteach inár mála

Is beidh ceiliúradh anseo ‘s thar lear’”

 

“An é sin an ceangal atá i gceist?” arsa Séimí agus ansin phléasc sé amach ag gáire.

Agus ar m’anam, fuair sé lámh in uachtar orm agus bhí mé gafa arís eile ag an gleacaí déanta sin, Séimí an Droichid!

 

 

 

 

 

.

.

.