Wizard Spider?

Wizard Spider?

Ba é an chéad chomhartha nach raibh cúrsaí rómhaith ná an litir a fuair mé ón mbanc. Thréaslaigh an bainisteoir bainc liom de bharr an chuntais nua a d’oscail mé. Ach an t-aon fhadhb a bhí ann nár oscail mé cuntas nua, gan trácht ar chuntas nua i Houston, Texas! Agus mise i mo chónaí i gCalifornia!  Bhí a fhios agam ansin go raibh mé i dtrioblóid. Chuir mé glaoch ar an mbanc ar an bpointe agus dúirt an gníomhaire i gceist liom go raibh mé sa bhrainse i dTexas le déanaí agus gur oscail mé an cuntas leo ansin. Dúirt mé nach mise a bhí ann, ach duine a ligean air gur mise, duine a raibh a lán eolas aige fúm, m’uimhir slándáil shóisialta san áireamh. Dúirt an gníomhaire ansin gur athraigh an duine sin mo sheoladh don chuntas sin. Ar an dea-uair, chonaic mé an litir cláraithe sin, agus bhí mé in ann an cuntas a dhúnadh ar an láthair. Ach rith sé liom nach raibh ann ach a chuid is lú den scéal. Ar an drochuair, bhí an ceart agam.  Rinneadh bradaíl aitheantais orm agus chaith mé go leor ama i rith na bliana sin ag dul i ngleic leis an fhadhb sin, rud a bhí an-deacair a dhéanamh. Osclaíodh cártaí creidmheasa i m’ainm agus úsáideadh iad chun airgead a chaitheamh. Fuair mise na billí agus bhí orm a chruthú gur calaois a bhí i gceist. Bhí mé i dteagmháil an t-am go léir leis na gardaí, na gníomhaireachtaí rátála creidmheasa, agus fiú amháin an FBI le linn an phróisis casta a bhí orm a thabhairt faoi. Ní ghuífinn an t-eispéireas uafásach sin ar mo dheargnamhaid! Cén chaoi sa diabhal ar tharla a leithéid? Gan dabht, fuair buíon coirpeach mo shonraí príobháideach tar éis cibirionsaí a dhéanamh ar chomhlacht éigin a raibh mo shonraí sábháilte acu ar a chóras ríomhaireachta.  Braithim ar chomhlachtaí mo shonraí a chosaint, agus sa chás seo chlis siad orm. Níos measa ná sin, ní raibh aon cheart cúitimh faoin dlí, mar ní raibh a fhios agam cén comhlacht a bhí freagracht!

Tharla an ghadaíocht sin sa bhliain 2016, agus is ar éigean a bhí ligthe i ndearmad agam ná gur léigh mé faoin cibirionsaí ar chórais ríomhaireachta Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS nó HSE as Béarla) ar an 14 Bealtaine. Ansin, tháinig na cuimhní ar ais go tréan agus rith sé liom nach amháin an FSS a bhí i dtrioblóid, ach na daoine duine ar ghoideadh a sonraí leighis príobháideacha uathu gan rabhadh. Níl iontu ach fichillíar chlár na cibir-sceimhlitheoirí ‘Wizard Spider. Chriptigh an bhuíon coirpeach sin na sonraí a bhí stóráilte ar chóras ríomhaireachta an FSS agus iad ag iarraidh dúmhál a chur orthu díchriptóidh siad na sonraí céanna má íocann an FSS 20 milliún euro dóibh leis an airgeadra digiteach Bitcoin.   ghéillfidh an rialtas d’éileamh mar sin, agus seasfaidh siad an fód.

.

Bealach chun tosaigh?

Sa ghearrthréimhse, cuireadh ar ceal go leor cruinnithe a bhí ag othair FSS.   Agus beidh ar an FSS na deicheanna milliún euro a chaitheamh chun rudaí a chur i gceart. Dúirt Príomhfheidhmeannach Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte, Paul Reid go bhfuil próiseas fadálach fós rompu leis an scéal a leigheas. Dúirt sé freisin go bhféadfadh sonraí bainteach le hothair a bheith faighte ag an lucht haiceála.   Feictear dom nach bhfuil cosaint ar bith ag aon duine a bhfuil a shonraí ar chóras ríomhaireachta an FSS. Beidh an lucht haiceála sin ag iarraidh airgead a shaothrú aon slí is féidir leo, agus is cosúil go ndéanfaidh siad iarracht na sonraí sin a dhíol ar an ngréasán dorcha. Tá súil agam nach dtarlóidh rud mar sin, ach is buíon neamhthrócaireach í ‘Wizard Spider a dhéanfaidh aon rud chun airgead a fháil.  Má tá do shonraí féin i gceist, molaim duit go láidir dul i dteagmháil leis an Roinn Coimirce Sóisialaí ag iarraidh uimhir phearsanta seirbhísí poiblí (PSP) nua uathu de dheasca an cibirionsaithe a tharla.

Beidh an rialtas agus an FSS ag obair i gcomhar leis na Gardaí, leis an Ionad Náisiúnta Cibearshlándála, le Europol agus le Interpol ag iarraidh an scéal a réiteach. Gan dabht, freisin, beidh an FSS ag uasghrádú a gcóras ríomhaireachta ó thaobh cibearshlándála de. Beidh sé daor é seo a dhéanamh, ach an té nach gcuirfidh greim cuirfidh sé dhá ghreim, mar a déarfá.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

  

.

.

.

.

.

.

  

.

Wizard Spider?

Tír eile – an Seanscéal Céanna!

Is díol iontais é líon na ndaoine ar fud an domhain a bhfuil fadhbanna acu mar gheall ar a gcultúr agus a dteanga. Beagnach i gcónaí, is leacht cuimhneacháin don choilíneachas é meath na teanga. Tar éis seilbh a ghlacadh ar thír agus an fhorghabháil impiriúil i bhfeidhm, cuireann an tír impiriúla i gceist an pobal dúchasach faoi chois pé slí is féidir.  Coigistítear a gcuid tailte, agus sáraítear a gcearta daonna. Ansin, cuirtear bearta i bhfeidhm chun a dteanga agus a gcultúr a chur faoi chois. Feictear an patrún céanna gach uair á úsáid ag an tír impiriúla, is cuma cé acu an Bhreatain, na Stáit Aontaithe, an Fhrainc, agus araile atá i gceist. Nach bhfuil muidne in Éirinn róchleachtaithe leis an bport céanna?  

Ach nuair atá deireadh ráite, agus an impireacht bhrúidiúil cloíte agus imithe, cad is féidir leat a dhéanamh chun do thír a atógáil? Go minic tarlaíonn cogadh cathartha mar gheall ar éagobhsaíocht na tíre agus an folús polaitíochta a bhaineann leis.  Sa deireadh thiar thall, bíonn córas buanseasmhach bunaithe, agus leis sin athshlánú na tíre. Go hiondúil, ní bhíonn béim ar chultúr agus teanga na tíre ar dtús, mar níl tús áite acu, agus ar a mhéad cuirtear foráil i mbunreacht na tíre mar gheall orthu.  Tar éis bunú an stáit ar an drochuair, tá sé ró-éasca gan cinnteoireacht réamhghníomhach a dhéanamh agus in ionad sin athbheochan an chultúir agus na teanga a chur ar an méar fhada.

I mbeagnach gach tír i gcás den sórt sin, Éire san áireamh, tagann cúpla gnáthdhuine chun cinn mar laochra na cúise agus spreagann siad muid go léir, agus is mar sin a fhásann gluaiseacht i measc an phobail. Seo scéal laoich mar sin.

Bhí ar Benoit Fader Keita an mhuince a chaitheamh a lán uaireanta ar scoil. Cnámh bó ceangailte ar phíosa téide a bhí ann – rud gránna gan dabht. Bhí sé níos measa ná sin, mar bhí stiogma ag baint leis an muince seo. Ach sin a dhéantar don té a bheadh de dhánacht aige a theanga féin a labhairt sa scoil. Cuireann sé i gcuimhne dom an ‘Bata Scoir’ a bhí ar dhaltaí in Éirinn a chaitheamh nuair a labhair siadsan Gaeilge sa scoil timpeall dhá chéad bhliain ó shin! Úsáideadh cleachtach uafásaigh mar seo sa tSeineagáil suas go dtí an bhliain 2000 ar a laghad – deicheanna de bhlianta i ndiaidh imeacht na bhFrancach i 1960!  Creideann a lán daoine sa tSeineagáil go bhfuil buntáistí ag daoine a bhfuil cumas sa Fhraincis iontu, agus is í teanga oifigeach na tíre fós, cé nach labhraíonn ach 12% í, i gcomparáid le b’fhéidir 80% a labhraíonn Wolof, ceann de na teangacha dúchasaigh! Tá 25 teanga dúchas sa tír a bhfuil stádas ‘teanga náisiúnta’ acu, Wolof san áireamh, ach is í an Fhraincis príomhtheanga an rialtais agus gnólachtaí tráchtála. Cén seans a bheadh ag Menik, teanga Benoit Fade Keita agus príomhtheanga 3,000 duine ar a mhéid?  Caolsheans gan daoine cosúil le Keita, geallaimse duit!

Is sghrafadóir é atá ag obair le seirbhís nuachta ar líne, ach is ceoltóir é freisin. Cumann sé amhráin rap agus reggae as Menik agus cuireann sé ar an idirlíon iad. Rinneadh mearscaipeadh ar a chuid físeáin ceoil i measc daoine óga. Dá bhrí sin, athrú meoin tagtha orthu agus is cúis bhróid a dteanga anois in ionad cúis náire! B’fhéidir go bhfaca Keita físeán ceoil ar chainéal ‘TG Lurgan’ ar Youtube! Tá an-tóir ar na físeáin sin, ina bhfuil scoláirí an Choláiste ag seinm agus ag canadh popcheol as Gaeilge. Ar aon nós, is straitéis iontach é chun aosaigh óga a mhealladh isteach ina gcultúr agus a dteanga féin.

Tá rialtas na Seineagáile ag obair ar cháipéis teangeolaíochta chun teangacha na tíre a chosaint, ach níl na hacmhainní ar fáil dóibh chun é a bhogadh ar aghaidh. Tá an dréachtdoiciméad athbheochana a bhí foilsithe i 2010 ag tarraingt dusta ó shin i leith.

Is misean spreagúil atá ar siúl ag Keita, agus guímid gach rath air. Ceapaim go bhfuil ceacht oiriúnach dúinn ann freisin má tá rud tábhachtach le déanamh, ní féidir brath ar an rialtas. Gan dabht, cé gur fiú é brú a choimeád ar an rialtas faoi, is é an rud is éifeachtaí is féidir leat a dhéanamh ná a bheith ag obair le baill eile den chosmhuintir a bhfuil an dearcadh agus an fhís chéanna acu agus atá agat.  

.

.

.

.

.

  

.

.

.

.

.

.

  

.

Wizard Spider?

Scéal Tani Adewumi!

Seans beag gur chuala tú riamh faoi bhuachaill darb ainm Tani Adewumi. Ach seans mór go bhfaca tú an mhionsraith seacht gcuid, eisithe ag Netflix darb ainm ‘The Queen’s Gambit’. Tá an mhionsraith seo bunaithe ar úrscéal ón údar Walter Tevis. Is í Beth Harmon (Anya Taylor-Joy) an príomhcharachtar agus is imreoir éachtach fichille í óna hóige ar aghaidh, in ainneoin na dúshláin phearsanta a tharlaíonn ina saol féin. Bhí saol deacair aici ón am a fuair a máthair bás agus gur tógadh chuig dílleachtlann í. Nuair a fheiceann sí airíoch na scoile ag foghlaim na fichille san íoslach, bíonn sí fiosrach agus múineann an t-airíoch ficheall di. Bíonn sé gafa leis an bhficheall agus tosaíonn sí ag iomaíocht i gcomórtais fichille agus ag buachan an t-am go léir. Bíonn an scéal ag dul siar agus aniar idir na comórtais agus a saol pearsanta atá fite fuaite le chéile. Sraith thar barr atá ann agus má thosaíonn tú ag breathnú uirthi, ní bheidh tú in ann éirí as!

Cad faoi Tani Adewumi, an ea?  Bhuel, tá cosúlachtaí ar díol iontais iad idir Beth Harmon agus Tani Adewumi. Ach tá difríochtaí suntasacha ann freisin, ní ba lú ina measc gur fíorscéal é scéal Tani. Scéal dochreidte agus inspioráideach atá ann, agus seo achoimre an scéil sin, roinnte ina dhá chuid.

Tani – ocht mbliana d’aois

Cúpla bliain ó shin, scríobh Nicholas Kristof, colúnaí tuairimíochta sa ‘New York Times’, scéal faoi Tani Adewumi. Tháinig Tani go dtí Nua Eabhrac sna Stáit Aontaithe an bhliain roimhe sin (2017). Theith Tani agus a theaghlach as an Nigéir ar eagla go n-ionsódh sceimhlitheoirí antoisceacha Ioslamaigh ó Boko Haram iad, toisc gur Caitlicigh iad. Thug sagart paróiste cabhair dóibh agus fuair sé áit dóibh in ionad do dhaoine gan dídean i Manhattan. Ansin, d’aimsigh an sagart bunscoil do Thani, agus d’fhreastal Tani ar an scoil sin – Scoil Phoiblí 116. Ba ansin a d’fhoghlaim Tani conas ficheall a imirt. Bhí múinteoir aige, Russell Makofsky, agus do mhúin sé an cluiche sa scoil. Ní raibh sé ar acmhainn Tani na táillí teagaisc a íoc, ach leag Makofsky an riail sin ar leataobh do Thani. Sa chéad chomórtas fichille inar imir sé, tháinig Tani san áit dheireanach. Ach bliain ina dhiaidh sin, agus é ocht mbliana d’aois, bhuaigh sé craobh Stáit Nua Eabhrac ina aoisghrúpa, an chéad iomaitheoir a bhuaigh an duais sin ar a chéad iarracht! Páiste éachtach a bhí ann, gan dabht! Tar éis colún Kristof agus le cabhair ó Makofsky an múinteoir, tosaíodh feachtas ‘GoFundMe’ ar son Tani agus a theaghlach. Tháinig an t-airgead isteach go tiubh tréan, agus sula i bhfad bhí méid mór airgid bailithe – $250,000! Ansin, dhíol bronntóir anaithnid cíos árasáin díobh ar feadh bliana! Bhog an teaghlach go dtí an t-árasán sin i gConnecticut. Ach cad a rinne siad leis an airgead, an ea? Bhuel, thug siad an deichiú cuid don eaglais, agus chuir siad an chuid eile isteach i bhfondúireacht a thosaigh siad, darb ainm “Tanitoluwa Adewumi Foundation’’. Beidh an t-airgead san fhondúireacht sin á úsáid acu chun cabhair a thabhairt d’imircigh ón Afraic atá ar an ngannchuid. Chuir an colúnaí ceist ar athair Tani – “nach gcoimeádfaidh tú aon airgead?” “Fuair mé beannacht Dé, agus ba mhaith liom é a roinnt le daoine eile!” a d’fhreagair sé. D’aontaigh Tani leis an gcinneadh sin, freisin.

Tani – deich mbliana d’aois

Scríobh Kristof alt nua faoi Tani le déanaí. Ghlac Tani páirt i gcomórtas fichille oscailte i gConnecticut . Bhí imreoirí ann de gach aois ach bhuaigh Tani an comórtas sin, agus dá bhrí sin fuair sé rátáil fhichille de 2223. Leis an rátáil ard sin, rinneadh Máistir Náisiúnta de, agus é ach deich mbliana d’aois! Níl sé ag imirt fichille ach trí bliana anuas agus é ina Máistir Náisiúnta – is iontach an gaisce é sin! Ach tá sé mar aidhm ag Tani anois a bheith ina Ardmháistir Idirnáisiúnta roimh i bhfad. Chonaic Tani ‘The Queen’s Gambit’, agus dúirt sé go bhfaca sé é féin sa mhionsraith sin! Agus seans mór go mbeidh scannán faoi Tani féin ar an scannán mór luath go leor, eisithe ag ‘Paramount Pictures.’

Is é an scéal mór scríofa i saol Tani ná: Is rud uilíoch é an tallann, ach ar an drochuair níl aon chinnteacht ann maidir le cothromaíocht deiseanna. De ghnáth ní bhíonn deiseanna mar sin ag teifigh, ar chaill siad gach rud gan aon locht orthusan mar gheall air. Ach léiríonn an scéal seo nach bhfuil aon teorainn le spiorad dochloíte daoine , ach amháin an deis a bheith ann agus duine nó beirt toilteanach cabhrú leo!

.

.

.

.

.

Wizard Spider?

Tuairisc ó Mheiriceá: Tús Ré Nua!

Chríochnaigh ré Trumpach le héirí amach ag an gCaipeatól á ngríosú ag Trump féin, agus é ag maíomh nár chaill sé an toghchán uachtaránachta ar chor ar bith.  I lomcogarsnacht le Trump, thosaigh ré Joe Biden go ciúin béasach, gan na giolcanna seafóideacha agus na slite eile ar úsáid Trump iad chun aird a tharraingt air féin an t-am go léir.

Rinne Joe Biden tús maith gan dabht ar bith, agusgnaoi na ndaoine air thar mar a bhí ag Trump riamh. I mo thuairim, tá sé ag comhlíonadh a ghealltanais chomh sciobtha agus ab fhéidir. In ainneoin sin, tá dúshláin mhóra amach roimhe nach acmhainn dó neamhaird a thabhairt orthu.

Gealltanais

Seo trí ghealltanas ar chomhlíon Biden iad cheana féin, agus é i gcumhacht ach breis is cúpla mhí.

1.Gheall sé go gcuirfeadh sé dlús leis an gclár vacsaínithe COVID-19. Dúirt sé go ndáilfí 100 milliún dáileog vacsaín faoin gcéadú a théarma oifige. Bhí an gealltanas comhlíonta faoin 58ú lá! Anois, tá sé geallta ag Biden 200 milliún dáileog faoin gcéadú lá a théarma!
2.Gheall sé go gcuirfeadh sé beartas mór spreagtha i bhfeidhm don eacnamaíocht, atá thíos le drochthionchar na paindéime.  or aontaigh na Poblachtaigh sa Seanad leis an mbeartas mór sin ($1.9 billiún), agus bhí ar na Daonlathaithe s imeachta speisialta a úsáid ( réiteach buiséad ), agus ansin ritheadh an pacáiste tarrthála.
3.Gheall sé go ndéanfadh sé athchinneadh ar pholasaithe a réamhtheachtaí. Stad sé obair ar an uafás sin an bhalla idir na Stáit Aontaithe agus Meicsiceo. Rinne sé cinneadh tacú arís le Comhaontú Pháras; ní haon ionadh é sin, mar tá Biden tiomanta go huile agus go hiomlán do chosaint na timpeallachta domhanda.  

Is é an chéad ghealltanas eile atá idir lámha aigepacáiste infreastruchtúr chun dul i mbun nuachóirithe maidir le córas iompair na Stáit Aontaithe. Beidh arduithe cháin chorparáide ag teastáil, chun bheith in acmhainn íoc as an bpacáiste.

Dúshláin

Tá go leor dúshláin roimh an Uachtarán agus an rialtas, ach cuirfidh mé béim ar an gceann is tábhachtaí, i mo thuairim ar aon nós. Tá bille an-tábhachtach ag baint le cearta vótála sa Seanad anois. Rith Teach na nIonadaithe an bille seo, agus anois caithfidh an Seanad vótáil air.  Acht ar son na ndaoine nó HR1 is é ainm an bhille agus cuireann sé cosaintí in áit ar son cearta vótála na ndaoine sna Stáit Aontaithe. Tá sé fíorthábhachtach an reachtaíocht seo a achtú, mar tá go leor Stáit ag tabhairt isteach reachtaíocht nua chun é a dhéanamh níos deacra do mhionlaigh atá faoi leatrom cheana féin a chearta vótála a fheidhmiú. In ionad a pholasaithe a athrú agus cur chuige níos ionchuimsithí a bheith acu, b’fhearr leis na Poblachtaigh a gcuid prionsabail daonlathais a thabhairt suas, agus rialtas forlámhach a bheith acu, agus iad i gceannas i gcónaí.

Mar a sheasann cúrsaí anois, beidh na Poblachtaigh sa Seanad in ann bac a chur ar HR1. Gan dabht, dá dtarlódh sin, bheadh daonlathas i Meiriceá i ngéarchéim.  Caithfidh Biden agus an rialtas cothrom na Féinne a chinntiú do gach saoránach sa tír, is cuma cén dath craicinn atá orthu. Agus sin an dúshlán is mó atá rompu. Ach cad is féidir leo a dhéanamh?

Caithfidh siad an chumhacht speisialta atá ag na Poblachtaigh sa Seanad a laghdú nó deireadh a chur leis. Eascraíonn an chumhacht sin ón mbac fadchainte (Béarla: filibuster) atá mar phróiseas sa Seanad le fada. Faoin bpróiseas sin, seachas cúpla eisceacht, ní féidir leis an Seanad acht a rith gan ar a laghad 60 seanadóir a bheith ar a shon (as 100 seanadóir in iomlán 50 Poblachtach, 50 Daonlathaí agus vóta réitigh ag Leasuachtarán Kamala Harris.)  Ach tá ceannaire tromlaigh an tSeanaid, an Daonlathaí Chuck Schumer, in ann an próiseas sin a athrú, nó deireadh a chur leis. Ní bheadh céim mar sin gan bhaol, áfach, mar dá dtiocfadh an lá nuair a bheadh tromlach ag na Poblachtaigh sa Seanad, bheadh siadsan in ann aon acht is mian leo a rith freisin. Sin an dúshlán!

Ceapaim féin go bhfuil sé in am deireadh a chur leis an mbac fadchainte. B’fhéidir nach bhfuil a fhios agat, ach bhí an próiseas céanna i dTeach na nIonadaithe uair amháin, agus chur Spéicéir Theach na Comhdhála, Thomas Reid, deireadh leis. l aon duine ag iarraidh an bac fadchainte sin a thabhairt ar ais, 130 bliain ina dhiaidh sin! Gan dabht, tá sé thar am fáil réidh leis an leaid seo sa Seanad freisin!

.

Wizard Spider?

Agallamh Teilifíse!

De ghnáth, níl suim dá laghad agam i dteaghlach ríoga na Breataine. Ach tá cúpla eisceacht an Banphrionsa Diana agus an Bandiúc Sussex Meghan Markle.  Tá a fhios ag madraí an bhaile cad a tharla i gcás Diana, agus an tslí uafásach ar bhásaigh sí. Tá súil agam i gcás Meghan go mbeidh lá eile ag an bPaorach, ach tá rudaí níos casta di, i slite difriúla!

Nuair a d’fhoghlaimíomar go gcuirfeadh Oprah Winfrey agallamh eisiach ar Meghan, rinne mo bhean chéile agus mé féin cinnte de é a fheiceáil. Bhain an clár sin an púicín dínn, mar thug Meghan rudaí uafásacha chun solais.

Meiriceánach is í Meghan a d’fhás aníos i Hollywood i gCalifornia. Tá cúlra cine measctha aici, mar is bean ghorm í a máthair agus is fear geal é a hathair. Tá Meghan bródúil as a cúlra agus sháraigh sí aon deacrachtaí a d’eascair aníos de dheasca ciníochas. Nuair a bhí sí óg, thugadh sí cuairteanna ar stiúideonna Hollywood go minic, agus chuaigh sé sin go mór i gcion uirthi. Níorbh aon ionadh é, mar sin, gur spreag na cuairteanna sin spéis san aisteoireacht inti. Tar éis na meánscoile, d’fhreastail Meghan ar Ollscoil Northwestern in Illinois, agus rinne sí staidéar ar amharclannaíocht agus léann idirnáisiúnta. Tar éis di a céim a bhaint amach, thosaigh sí ag obair mar aisteoir agus fuair sí páirteanna beaga ar chláir theilifíse agus ar an scannán mór freisin. Chomh maith leis sin, fuair sí obair mar mhainicín ó am go ham. Fuair sí a seans mór sa bhliain 2011 leis an ról a fuair sí mar ‘Rachel Zane’ sa tsraith theilifíse ‘Suits’. Bhí an-rath ar an tsraith sin, agus go tobann bhí clú agus cáil ar Meghan. Bhuail Meghan leis an bPrionsa Harry sa bhliain 2016, ar choinne chéadaithne i Londain, a d’eagair cara léi. Bliain ina dhiaidh sin bhí siad geallta agus phós siad ar an 19 Bealtaine 2018. Bliain ina dhiaidh sin, saolaíodh a mac Archie. Meghan agus Harry ag súil le páiste eile i mbliana.  Tar éis iad a bheith pósta, d’éirigh deacrachtaí móra idir an lánúin nuaphósta agus baill eile den teaghlach ríoga. Diaidh ar ndiaidh, tharraing Harry agus Meghan siar ón teaghlach, agus sa deireadh scar siad amach uathu go hiomlán, agus bhog siad go Ceanada agus ansin go dtí na Stáit Aontaithe, an tír ina bhfuil cónaí orthu anois. Chas siad le Oprah chun ‘an scéal a chur ina cheart’.

Rinne Oprah jab iontach mar agallóir, agus de réir a chéile, bhí sí in ann Meghan a chur ar a suaimhneas agus ag an am céanna, ceisteanna géara a chur uirthi. Ní raibh aon leisce ar Meghan nó ar Harry a ceisteanna a fhreagairt go macánta. Tharla an t-agallamh i Montecito, i gCalifornia, an áit ina bhfuil siad go léir ina gcónaí. B’iontach linn a ionraic a bhí Meghan agus Harry, agus baineadh siar asainn a dhírí a bhí siad freisin. Seo iad na rudaí is mó a chuaigh i bhfeidhm orainn.  

1.Pósadh Meghan agus Harry roimh a bainis oifigiúil! Ní raibh ann ach Harry, Meghan agus an tArdeaspag Canterbury!
2.Réitíonn siad go maith le Banríon Éilís II na Ríochta Aontaithe. Bíonn siad i dteagmháil go minic, fiú amháin ar Zoom!
3.Uaireanta, bhíodh Meghan ag smaoineamh ar lámh a ghlacadh ina bás féin. Bhraith sí an-scoilte agus mhaígh sí gur chaith an ‘Firm’ (mórgacht an pháláis) agus an daoscarphreas go dona léi. Nuair a d’iarr sí cabhair ar bhaill an teaghlaigh ríoga, bhí dearcadh neamhbháúil acu, agus ní dhearnadar faic.  
4.Dúirt baill den teaghlach ríoga go rabhadar buartha faoin dath a mbeadh ar chraiceann Archie! Nocht Meghan an fhírinne uafásach sin ar dtús, agus dhearbhaigh Harry é níos déanaí san agallamh. Níor nochtadh dúinn cén duine nó daoine a bhí buartha, ach dúirt Oprah an lá ina dhiaidh sin nach raibh an Bhanríon Éilís II nó an Prionsa Philip i gceist.
5.Mhothaigh Harry go raibh sé i sáinn sa teaghlach ríoga, sa chóras sin, i gcónaí. In Eanáir 2020, d’fhógair siad nach mbeidís mar bhaill shinsearacha sa teaghlach ríoga níos mó, agus mhínigh Harry nach raibh sé i gceist aige ligean don rud céanna a tharla dá mháthair tarlú an athuair.

Tar éis an tsaoil, nach bhfuil a fhios againn go léir faoin stair fhada atá ag an teaghlach ríoga sin ag déanamh leithcheala ar beagnach gach duine eile ar an domhan. What goes around comes around!

.

Wizard Spider?

Mo Náire Thú ‘Wall Street Journal’!

Agus muid i lár mí Idirnáisiúnta na mBan, seo scéal a thaispeánann go soiléir nach bhfuil an cultúr frithbhanda marbh fós.

Ní thabharfainn Dochtúir ort, Jill Biden!

Bhí conspóid fhíochmhar i measc an phobail tar éis fhoilsiú ailt sa ‘Wall Street Journal’ scríofa ag a cholúnaí tuairimíochta, Joseph Epstein, le déanaí. Sa cholún uafásach seo, mhol sé do Dr. Jill Biden fáil réidh leis an teideal Dochtúir. Thug sé féin ‘kiddo’ uirthi gan cuireadh ná iarraidh! Lean sé ar aghaidh ag maíomh gur téarma speisialta é dochtúir a bhaineann ach amháin le dochtúir leighis. Ansin, chaith Epstein drochmheas ar an gcéim dochtúra féin. Ní cáilíocht luachmhar é a thuilleadh, a scríobh sé, mar tá sé éasca céim dochtúra a fháil sa lá atá inniu ann. Ní gá staidéar ar chor ar bith uaireanta, mar bíonn na hollscoileanna ag tabhairt amach céimeanna dochtúra do dhaoine cáiliúla go minic. Chríochnaigh Epstein a cholún mar seo:

“Déan dearmad ar an sásamh beag a fhaigheann tú mar Dr. Jill Biden, agus glac leis an sásamh mór a gheobhaidh tú nuair a bheidh tú i do chónaí sa tithíocht phoiblí is fearr ar an domhan, mar Chéadbhean na Stát Aontaithe.”

Caithfidh mé a admháil nach bhfuil mé cinnte go baileach cá dtosóidh mé, mar níl insint ar chomh holc is a bhí an t-alt seo. Ach lig dom triail a bhaint as!

Sula dtosaím i gceart, tá réamhrá beag agam. Chonaic mé a lán daoine ag argóint ar an idirlíon faoin alt seo, ach i mo thuairim níor léir dóibh an chloch ón gcarraig. Bhí siad tógtha go hiomlán ar an mbrí atá ag baint le ‘dochtúir’ agus go háirithe cé acu ar cheart dóibh an teideal ‘dochtúir’ a úsáid ina n-ainm. Cúis bhréige an argóint sin a úsáideann an t-údar chun a theachtaireacht leithchealach a chur in iúl go cáiréiseach. I ndáiríre, níl aon bhaint leis an teideal ‘dochtúir’ agus céard atá á rá ag Joseph Epstein.

Freagraí na mBan!

Aontaím go huile agus go hiomlán leis an ráiteas a d’eisigh Michelle Obama mar fhreagra don alt, nuair a scríobh sí:

“I láthair na huaire, feicimid cad a tharlaíonn do mhná gairmiúla, is cuma a dteideal: Dochtúir, Bean nó fiú amháin Céadbhean – go rómhinic ceap magaidh atá iontu. Caitheann daoine amhras ar a ngaiscí proifisiúnta, daoine a roghnaíonn magadh in ionad meas. Ach greamaíonn a bhfocal agus, tar éis na mblianta fada ag obair, bíonn orainn ár gcumas a chruthú arís is arís. An é seo an sampla ar mhaith linn a thabhairt do na páistí?”

.

Tugann an Dochtúir Biden dea-shampla iontach dúinn agus beidh sí mar eiseamláir den scoth, ní hamháin do chailíní ach dúinn go léir, ag caitheamh a héachtaí go grástúil, i ndea-ghiúmar agus go bródúil. D’eisigh an Dochtúir Biden a ráiteas féin a bhí lán dínite, nuair a sheol sí an ghiolc seo ar Twitter: “Le chéile, tógfaimid domhan ina gceiliúrfar éachtaí ár n-iníonacha, seachas iad a laghdú.”

Agus cén iarchéim a bhfuil agat féin?

Bhí baint ag Joseph Epstein le hollscoil ‘Northwestern University’, áit ar oibríodh sé mar léachtóir ar cuairt. Níor thacaigh an ollscoil le tuairim Epstein ar chor ar bith, and thóg siad síos aon tagairt dó a bhí ar a suíomh. D’fhoilsigh an ollscoil an ráiteas seo freisin: “Ní aontaímid le tuairim an Uasail Epstein agus creidimid go bhfuil an teideal ‘Dochtúir’ tuillte go maith ag aon duine a bhfuil Ph.D., Ed.D. nó MD aige/aici.”

I mo thuairim, bhí frithfhreagairt fheargach tuillte ag Epstein, agus cé gur athneartaíodh cuid de mo dhóchas as an gcine daonna – ní raibh mé go hiomlán sásta. Cén fáth?

Bhuel, bhí sé soiléir go raibh an ‘Wall Street Journal’ ag seasamh an fhóid, nuair a scríobh a eagarthóir Paul Gigot: “Níl aon rud chomh maith chun srian a chur ar an gcáineadh ná cárta an chine nó cárta na hinscne a imirt.” Bhuel, ní ionadh mór a sheasamh láidir i leith na ceiste seo – ní foláir a chuimhneamh nach nuachtán beannaithe é an ‘WSJ’ níos mó – nuachtán tablóideach na heite deise atá ann ón am ar cheannaigh Rupert Murdoch agus News Corp. é sa bhliain 2007.

Mar fhocal scoir – nach cruálach íorónta mar scéal é nár bhain Joseph Epstein féin iarchéim amach riamh ach gur údarás é ar an ábhar céanna!

.

.

  

.

en_USEnglish