Tuairisc ó Mheiriceá: Is Treise beart ná focal!

Tuairisc ó Mheiriceá: Is Treise beart ná focal!

by | 2022/01/26 | Current Affairs, International News, Politics

Lá mór a bhí ann sna Stáit Aontaithe ar an 6 Eanáir, 2022, bliain go díreach tar éis an ruathair ag an gCaipeatól i Washington DC. Ba é Iaruachtarán Trump cúis na trioblóide sin, mar d’eagraigh sé slógadh ar an lá sin, gar don gCaipeatól, agus spreag sé a lucht leanúna chun éagóra. D’iarr sé orthu máirseáil go dtí an Caipeatól agus: “troid go fíochmhar nó ní bheidh aon tír agaibh!”

Chonaiceamar go léir an sorcas a tharla ansin – nuair a bhris dream bithiúnach isteach sa Chaipeatól agus iad ag troid go fíochmhar leis na póilíní agus ag lorg Mike Pence, Nancy Pelosi agus daoine tábhachta eile sa Rialtas, chun dochar a dhéanamh dóibh. “Croch Mike Pence, croch Mike Pence” a chan an drong mhallaithe, agus croch shealadach tógtha acu chun an jab sin a dhéanamh. Dar le Trump agus a lucht leanúna, ní raibh Iarleasuachtarán Pence dílis do Thrump, mar níor iarr sé an t-áireamh vótaí a stopadh mar ar iarradh air a dhéanamh. Lá uafásach a bhí ann, nuair a chonaiceamar go soiléir an daonlathas cáiliúil sin ar an dé deiridh, agus é faoi ionsaí ó chuid dá saoránaigh féin.

Chaill Trump an toghchán uachtaránachta gan dabht ar bith, agus cé go ndearna sé a dhícheall a mhalairt a chruthú, theip sé go hiomlán san iarracht sin. In ainneoin sin, tá 72 faoin gcéad de na Poblachtaigh sa tír nach nglacann leis an fhírinne sin. Agus bliain tar éis an ionsaithe sin agus in ainneoin na méide móire fíricí a tháinig chun solais san idirlinn, sin an méid atá fós den tuairim sin!

Ag labhairt ar 6 Eanáir, 2022, cháin Uachtarán Biden Trump go géar, agus chuir sé an locht air go soiléir ar cad a tharla sa Chaipeatól ar 6 Eanáir, 2021, agus ansin dúirt sé go ndéanfaidh sé a seacht ndícheall tacaíocht láidir a thabhairt do dhaonlathas i Meiriceá. Cén fáth sa Diabhal ar fhan sé bliain fhada chun na focail troda sin a rá? Tá an daonlathas i Meiriceá faoi ionsaí i gcónaí, agus ní leor focail fholmha, fiú amháin ón Uachtarán, nuair atá sé thar am beart a dhéanamh.  Ach cad is féidir leis na Daonlathaithe a dhéanamh anois?

Reachtaíocht chun Cearta Vótála a chosaint

Sa bhliain 2013, rinne an Chuairt Uachtarach sna Stáit Aontaithe cinneadh uafásach a rinne damáiste as cuimse do reachtaíocht thábhachtach darb ainm ‘The Voting Rights Act’’, ionas go mbeadh aon Stát in ann dlíthe vótála nua a dhéanamh gan mhaoirseacht an rialtais fheidearálaigh. Thosaigh roinnt mhaith stát ag athrú a dlíthe ansin, chun é a dhéanamh an-deacair go háirithe do dhaoine nach den chine geal é iad a vótaí a chaitheamh.

Sa bhliain 2021, ritheadh 52 dlí sriantach sna Stáit Aontaithe – reachtaíocht thoirmeascach claonta go tréan in aghaidh na mionlaigh ar Daonlathaithe iad go traidisiúnta. Tá dhá Acht ar ghá iad a rith i gComhdháil na Stáit Aontaithe gan mhoill chun cearta vótála a chosaint go tréan. Is í príomhaidhm an “Freedom to Vote Act”, ná spiorad bunleagain an ‘Voting Rights Act’ a chur i bhfeidhm arís, agus is í príomhaidhm an ‘Freedom to Vote Act, John Lewis Voting Rights Advancement Act’, ná ceal a chur ar aon riail leithchealach mar gheall ar chine, teanga nó eitneacht.  Ní bheidh sé éasca an dá acht a rith sa Seanad, agus beidh ar na Daonlathaithe an bac fadchainte (filibuster) a athrú, chun na hAchtanna a rith le 51 vóta in ionad na 60 a bheadh ag teastáil seachas sin.  In ainneoin na dúshláin ag baint leis an cur chuige sin, níl an dara rogha ag na Daonlathaithe ach triail a bhaint as.  

Fiosrúchán le hiniúchadh a dhéanamh ar na heachtraí ar 6 Eanáir, 2020

Tá fiosrúchán rialtais ar siúl ag coiste comhdhála faoi cad a tharla sa Chaipeatól ar an 6 Eanáir, 2021, agus tá eolas nua ag teacht chun solas beagnach gach lá. Tá sé soiléir anois go raibh go leor mionphleanála i gceist, agus gan dabht bhí Trump mar sheaimpín na n-iarrachtaí chun é féin a choimeád mar Uachtarán na tíre. Fiosrúchán ríthábhachtach é seo, agus ceisteanna móra le freagairt ann. Cén ról a bhí ag Donald Trump roimh, le linn, agus tar éis an ruathair?  Má tá Trump ciontach as na líomhaintí gur spreag sé a lucht tacaíocht chun gnímh agus éagóra agus ansin nár thug sé tacaíocht do na póilíní smacht a chur ar chúrsaí, is gá go gcuirfear cúiseanna coiriúla ina leith.

Caithfidh na Daonlathaithe an deis a thapú anois, mar ní bheidh seans eile acu an daonlathas sna Stáit Aontaithe a shábháil.

.

.

.

.

.

.

.

Tuairisc ó Mheiriceá: Is Treise beart ná focal!

Péacáin Ghlasa 

by | 2022/01/12 | Current Affairs, International News, National News, Politics

Tá bliain nua tosaithe againn agus in ainneoin an méid cúiseanna imní atá ann, ag an am céanna tá cúpla péacán glas le feiceáil freisin.  Mar is eol do chách, táimid i bponc ceart mar gheall ar chúrsaí tithíochta agus sláinte sa tír seo agus feictear domsa nach bhfuil tobréiteach gasta le fáil sna cásanna sin. Ní thosóidh mé fiú amháin ag plé faoin mBreatimeacht nach bhfuil deireadh go deo leis!  Agus déan dearmad ar fad faoi thodhchaí an daonlathais sna Stáit Aontaithe! A Thiarcais!  Ach céard faoi na péacáin ghlasa sin? Fiú leo siúd, tá coinníoll ag baint leo! Ach seo cúpla péacán glas ar dtús agus ansin nochtfaidh mé an coinníoll ag baint leo!

COVID-19

Tá maidhm mhór cásanna den Covid-19 ar siúl anois in Éirinn agus ráta an-ard ionfhabhtaithe ann. Tá níos mó othar san ospidéal agus in aonad dianchúraim ná mar a bhí bliain ó shin. Ach níl rudaí mar an gcéanna anois mar gheall ar na huirlisí atá againn chun dul i ngleic leis an víreas, mar tá vacsaíní againn a n-oibríonn go maith in aghaidh drochráig den víreas – an cineál Delta agus Oimeacróin san áireamh. Agus anois tá piollairí frithvíreasacha nua forbartha ag Pfizer agus ag Merck, atá éifeachtach ó thaobh daoine a choinneáil ón ospidéal agus ón mbás.

Cé go bhfuil cúrsaí go dona anois, gach seans go mbeidh siad ag éirí níos fearr i rith na bliana!

An Timpeallacht

Socraíodh i bPáras ag COP21 i 2015 gur chóir téamh domhanda a choinneáil faoi bhun 2 °C os cionn na leibhéal réamhthionsclaíoch agus go ndéanfadh na tíortha forbartha an laghdú is mó ar astaíocht charbóin, agus go gcabhródh siadsan le tíortha eile chun laghdú níos mó a bhaint amach. Níor comhlíonadh na haidhmeanna sin ar an drochuair. Chonaiceamar go léir cad a tharlaíonn nuair a thugtar neamhaird do ghealltanais thábhachtacha mar sin. Táimid buartha ag léamh na ceannlínte: tuilte agus stoirmeacha marfacha, triomaigh, caidhpeanna oighir ag leá, an fharraige ag ardú, agus mar sin de. Mar sin, bhí níos mó suime ag gach duine go mbeadh comhaontuithe níos láidre idir na tíortha ag glacadh páirte i gCOP26 i nGlaschú. Go deimhin, rinneadh dul chun cinn suntasach ann, agus tá na comhaontuithe a d’eascair as COP26 níos láidre ná riamh. Beidh sé an-tábhachtach do gach tír a gealltanais a chomhlíonadh gan a thuilleadh moille! Táim dóchasach go dtarlóidh sé sin ag tosú i 2022, agus go mbeidh muid in ann ár bpláinéad a shábháil sula mbeidh sé ródhéanach!

An Ghaeilge – dóchas mór!

Tá Acht na dTeangacha Oifigiúla (Leasú) 2021 sínithe anois ag Uachtarán na hÉireann, Micheál D. Ó hUigínn.  Treisiú mór é ar Acht na dTeangacha Oifigiúla 2003, a chuirfidh níos mó seirbhísí ar fáil don phobal as Gaeilge.

Mar a dúirt Príomh-Aoire an Rialtais agus an tAire Stáit Gaeltachta agus Spóirt, an Teachta Dála Jack Chambers:

“Tá ré nua i ndán anois don chaidreamh idir phobal na Gaeilge agus na Gaeltachta agus an tSeirbhís Phoiblí. Beidh mé ag dul i mbun oibre le teann dúthrachta le hoifigigh mo Roinne anois le feidhm a thabhairt d’fhorálacha an Achta leasaithe sa bhliain úr.”

Ar 1 Eanáir, 2022, fuair ár dteanga lánstádas san Aontas Eorpach mar theanga oifigiúil, agus is rud iontach é sin don tír agus dúinn go léir. Mar a dúirt Uachtarán na hÉireann, Michael D Ó hUigínn:

“Cé go mbeidh an Ghaeilge in úsáid go laethúil san AE, ní mór dúinn an deis a thapú agus freagracht a ghlacadh lena chinntiú go bhfuil ciall léi inár saol féin. I gcroílár gnóthaí laethúla na hEorpa; i gcroílár an tsaoil sa Bhaile.

Chomh maith le Bille na dTeangacha Oifigiúla (Leasú), a chuir mé faoi mo lámh go gairid roimh an Nollaig, impím ar dhaoine ar fud na hÉireann an deis seo a thapú a gcaidreamh féin leis an teanga a athnuachan, teanga ar chuid ríthábhachtach dár n-oidhreacht í.”

Coinníoll?

Céard faoin gcoinníoll a ndearna mé tagairt dó níos luaithe, an ea?

Bhuel, ní chomhlíonfaidh na tairngreachtaí iad féin gan ár gcabhair, ar an drochuair. Is tiománaithe muid go léir i dtreo ár dtodhchaí, agus caithfimid an fhreagracht sin a ghlacadh, agus tá dualgas orainn anois luí isteach ar an obair chun ár n–aislingí a fhíorú! Tá sé sin fíor i gcás na géarchéime, i gcás na timpeallachta agus go háirithe i gcás na Gaeilge. Mar sin, oibrímis as lámha a chéile i 2022 ar na spriocanna thuasluaite agus go háirithe maidir leis ár dteanga, agus tarlóidh rudaí iontacha – gan dabht ar bith!

.

.

.

.

.

Tuairisc ó Mheiriceá: Is Treise beart ná focal!

Mionteangacha i mBaol a Scriosta!

by | 2021/11/17 | Current Affairs, Language Affairs, Politics

Tá roinnt mhaith scéalta foilsithe agam faoin athbheochan mionteangacha atá ar siúl ar fud an domhain. Is scéalta spreagúla iad, a thaispeánann dúinn go bhfuil rogha againn mar gheall ar cén chinniúint atá i ndán dár dteanga féin. Tá an t-ádh dearg orainn, mar braitheann todhchaí na Gaeilge orainn amháin, agus níl cumhacht eile nó rialtas eile in ann a ladar a shá isteach sa cheist lárnach seo.

Ach níl an t-ádh dearg ar go leor mionlaigh, go háirithe iad atá faoi leatrom ina dtír féin.  Mar is eol dúinn go léir, rinne impireacht na Breataine an-dochar do go leor teangacha. Cé go bhfuil seal na himpireachta brúidiúla sin beagnach tugtha, ar an drochuair tá cinn eile i mbarr a réime, go háirithe an tSín.

Tá timpeall is 300 teanga labhartha sa tSín! Ach as na teangacha sin, dar le UNESCO, tá 136 dóibh i mbaol a ndíothaithe agus 26 dóibh siúd i mbaol criticiúil.  Ar an drochuair, tá cúrsaí ag dul in olcas agus tá na bagairtí ag méadú, mar tá rialtas na Síne ag cur polasaithe i bhfeidhm sna scoileanna, san ionad oibre agus sna meáin chun cosc a chur ar úsáid na mionteangacha iontu, agus chun Mandairínis a úsáid ina n-ionad.

.

Uigiúris

Tá cás na nUigiúrach go huafásach. Tá feachtas ag Páirtí Cumannach na Síne (CCP) in aghaidh foréigin sa tír agus a chuireann béim ar sceimhlitheoireacht, scarúnachas agus antoisceachas creidimh.  Braitheann siad ar aon léiriú cultúrtha mar bhagairt, mionteangacha san áireamh. Tá níos mó ná milliún Uigiúrach faoi choinneáil i gcampaí géibhinn agus bíonn orthu freastal ar dhianchúrsaí Mandairínise. Níl sé ceadaithe Uigiúris a úsáid i go leor scoileanna i gcúige Xinjiang. Cuireadh 500,000 dalta chuig scoil chónaithe agus go minic rinneadh ionsaí fisiciúil ar aon dalta a labhair Uigiúris ann.  Ar an drochuair, tá a leithéid feicthe i bhfad rómhinic againn i dtíortha eile, Éire san áireamh agus ní dea-scéal é.

.

Tibéidis

An bhliain seo caite, chuir rialtas na Síne cosc ar mhúinteoirí bunscoile Tibéidis a labhairt ar scoil. Dúirt an eagraíocht mhór idirnáisiúnta ‘Human Rights Watch’ gur sárú ar a mbunreacht féin a bhí ann – bunreacht a chosnaíonn cearta na mionteangacha. Tá múinteoirí nach bhfuil aon Tibéidis acu ag plódú isteach sa réigiún Tibéadach, faoi scéim atá á maoiniú ag an rialtas. De bharr sin, bíonn sé níos deacra do na páistí a bhfuil Tibéidis acu, í a labhairt ar scoil. Níl cead ag aon duine labhairt ar son cultúr nó teanga na dTibéadach. Sa bhliain 2018, gabhadh fear a bhí tiomanta don Tibéidis. Cúisíodh é as scarúnachas agus gearradh cúig bliana air!

.

Mongóilis

Mar bharr ar an donas, tá an Mhongóilis faoi ionsaí freisin, sa réigiún féinrialaitheach na hIon-Mhongóile, ina bhfuil cónaí ar 5 milliún Mongólaigh eitneacha. Tá níos mó Mongólaigh eitneacha sa réigiún sin ná mar atá sa Mhongóil (an tír)! Nuair a bhí sé ar tí don rialtas sa tSín leasú oideachais a dhéanamh a chuirfeadh deireadh le húsáid na Mongóilise sa scoil, bhí babhta léirsithe in aghaidh na bpolasaithe uafásaigh sin. Ach bhí an rialtas an-dian ar na Mongólaigh, agus ghabh na húdaráis triúr is fiche dóibh, agus ansin dúnadh go leor grúpaí Mongólach ar WeChat, agus ar na meáin sóisialta. Ansin, lean an rialtas ar aghaidh leis a pholasaithe, beag beann ar thoil na Mongólach! Chuir siad ainm ar an bhfeachtas sin: Foghlaim Mandairínis agus beidh tú ar dhuine den lucht sibhialta.

.

Cad is féidir linn a dhéanamh?

Scéalta uafásaigh iad go léir thuasluaite, ach cad é is féidir linn a dhéanamh chun cúrsaí a fheabhsú?  Tá na litreacha cáinteacha ó na Náisiúin Aontaithe seolta cheana féin, agus ní dhearna siad difear ar bith. De réir tuairiscí, tá cúrsaí ag dul in olcas, agus i gcás na nUigiúrach, níl mórán dabht ach go bhfuil cinedhíothú ar siúl.  Tá sé soiléir nach bhfuil ár bhfocail ag obair agus mar sin caithfimid gníomhú ina leith seo chomh luath agus is féidir. Caithfimid trádbhaic a chur i bhfeidhm ar an tSín, san Aontas Eorpach agus sna Stáit Aontaithe ar a laghad. Ach níl mórán dóchas agam go dtarlódh a leithéid, áfach – mar is fíric náireach é go bhfuil muid go léir ag brath go mór ar an tSín chun ár dtomhaltachas a chomhlíonadh ar an bpraghas is lú ar domhan. Gan athrú meoin a bheith againn faoi sin, ní athróidh an scéal, agus beimid comhpháirteach sa chinedhíothú uafásach seo, ina mbeidh grúpaí eitneacha agus a mionteangacha ag fáil bháis go rialta. Nach féidir linn déanamh i bhfad níos fearr ná sin?

.

.

.

.

Tuairisc ó Mheiriceá: Is Treise beart ná focal!

Tuairisc ó Mheiriceá: Ag feadaíl thar Reilig na n-Impireachtaí!

by | 2021/09/03 | Current Affairs, International News, Politics, Opinion

Chuaigh rudaí in aimhréidh ar an Uachtarán Biden ag an obair le déanaí.  Chonaiceamar go léir an taifead a thaispeáin go soiléir slua mór ar rúidbhealach in aerfort Kabul ag iarraidh dul ar bord eitleán C-17 a bhí ag inleadh.  Tar éis éirí in airde, ní raibh criú an eitleáin in ann an fearas tuirlingthe a tharraingt isteach, agus níos déanaí thángthas ar bhaill choirp sna loig rotha.  Sin an íomhá a mbeidh dóite i gcroí agus in aigne an phobail ar fud an domhain, aon uair a luafar an Afganastáin as seo amach.  Agus b’fhéidir aon uair a smaoineoidh daoine ar Joe Biden freisin – inseoidh an aimsir! 

Cuireann sé i gcuimhne dúinn íomhá eile ó Saigon sa bhliain 1975– héileacaptar ar bhloc árasán béal dorais le hAmbasáid na Stáit Aontaithe, agus dréimire ina sheasamh le balla an árasáin, agus é plódaithe le daoine ag iarraidh éalú ó Vítneam ag deireadh an chogaidh sin.

Cad sa diabhal a tharla an t-am seo, an ea?

Imbecilic!

Dar le daoine a raibh ról lárnach acu, is í an fhadhb is mó atá ann ná an tarraingt amach féin.  Mar shampla, chuir Iar-Phríomh-Aire na Breataine Tony Blair a thuairim láidir in iúl ag scríobh gur gníomh amaideach (Béarla: imbecilic) atá ann nach bhfuil aon straitéis fhadtéarmach ag baint leis, á dtiomáint ag an bpolaitíocht.

Worst Deal Ever

Nuair a bhí sé in oifig, bhris an tUachtarán Trump go leor comhaontuithe idirnáisiúnta, cosúil le NAFTA, comhaontú Pháras agus an comhaontú núicléach leis an Iaráin. Dúirt sé nach raibh ann i ngach cás ach an socrú is measa riamh. Bhí sé bródúil as a chumas mar idirbheartaí!  

Ach rinne Trump féin an socrú is measa riamh leis na Taliban ar an 29 Feabhra, 2020, nuair a shínigh a riarachán comhaontú leo. Tugtar comhaontú suíocháin air, ach ní raibh rialtas na hAfganastáine – ceann de na páirtithe sa chogadh san Afganastáin, mar shínitheoir an chomhaontaithe sin. Ní raibh sa chomhaontú céanna ach gealltanas ó na Meiriceánaigh tarraingt amach roimh mhí na Bealtaine 2021, agus ní bhfuair Trump aon rud suntasach ar ais.

Comhaontú dothuigthe é sin, gan dabht ar bith. Ní hamháin é sin, ach tar éis an ghéillte gan choinníoll sin, bhí cosa rialtas na hAfganastáine nite i gceart!  

.

Íomhá Cháinteach

Bhí Biden in aghaidh láithreach leantach airm SAM a bheith san Afganastáin le fada an lá. Nuair a bhí sé ina leas-Uachtarán, bhíodh sé ina raic idir Biden agus Obama faoin gcogadh na hAfganastáine i gcónaí.

Uair amháin, sa bhliain 2010, bhí easaontas géar idir an toscaire speisialta na hAfganastáine Richard Holbrooke agus an leas-Uachtarán Biden mar gheall ar an straitéis san Afganastáin. D’aontaigh an bheirt acu nach féidir le Meiriceá an cogadh a bhuachan, ach dúirt Holbrooke go raibh dualgas orthu fanacht ann chun tacaíocht a thabhairt don tír. Tháinig taom feirge ar Biden agus dúirt sé: “Níl mé chun mo mhac a chur ar ais ann i mbaol a bháis, ar son cearta na mban!” B’fhéidir gur imir a mhothúcháin láidre chomh maith leis a mhífhoighne ról sa chinneadh a ndearna sé tarraingt amach as an Afganastáin, ach más ea, ní rud maith é sin.

.

Praiseach dá dheis

Níl aon dabht ach go bhfuil argóintí ar an dá thaobh – fanacht nó imeacht. Níl sé éasca teacht ar réiteach, mar tá cúrsaí san Afganastáin chomh casta sin. Ach fiú má ghlacann tú le cinneadh Biden, rinne sé praiseach a phlean a chur i bhfeidhm go héifeachtach. Thug sé an Afganastáin ar ais go dtí na Taliban, tar éis fiche bliain a bheith ann, ar chostas níos mó ná $2 trilliún, i gcogadh inár maraíodh timpeall 200,000 duine in iomlán. Níor thóg sé ach 10 lá don Taliban an tír go léir a ghabháil. Dealraíonn sé gur chuir sé sin an dú-iontas ar Biden agus a riarachán, agus is soiléir nach raibh siad réidh ar chor ar bith. Ní raibh aon phlean aslonnaithe inchreidte ann chun coimirce aistir a thabhairt do na daoine a bheadh i gcontúirt mhór ón Taliban. Ina ionad sin, tá go leor daoine a bhí dílis do Mheiriceá agus a chomhghuaillithe sáinnithe san Afganastáin, gan aon slí amach dóibh. Chonaic tú na daoine ar éirigh leo dul go dtí an t-aerfort i Kabul, agus a gcruachás.  I ndáiríre, tá gach duine san Afganastáin i mbaol anois, mar níl sé ar eolas ag éinne cad a dhéanfaidh na Taliban as seo amach agus iad i gceannas sa tír anois!  







.

.

.

.

.

.

.

.

.

  .

.

  .

  .

.

.

.

.

.

.

Tuairisc ó Mheiriceá: Is Treise beart ná focal!

Ceann ón gCartlann: Fís Dhearmadta

by | 2021/04/28 | Language Affairs, Politics, History, Opinion

Scríobh m’athair an t-alt seo a leanas roinnt blianta ó shin faoi na gcroíphrionsabail atá mar bhunchlocha ár náisiún, agus tá na ceisteanna ar dhírigh sé orthu chomh húr agus chomh tábhachtach céanna inniu agus a bhí riamh…

Is dócha go bhféadfá a rá, gur tógadh an Stát s’againne thart ar fhís na saoirse agus an náisiúnachais. Ní gá a rá, nach bhfuil dada faoin ngréin chomh riachtanach i mbunú Stáit leis an bhfís chéanna sin, go háirithe, nuair is fís í a chorraíonn agus a aclaíonn chuile chroí ag an am céanna. Ní gá a rá, ach oiread, nach fás aon oíche a bhí sa bhfís uilíoch sin, i gcás na tíre seo. Níorbh ea, in aon chor, nó caitheadh blianta fada ag gaibhniú agus ag dealbhú an earra chéanna sin.

Gaibhniú agus dealbhú

Conas a deineadh beart dá leithéid, an ea?

I ndeireadh na naoú haois déag, tháinig dreamanna áirithe éagsúla ar an tuairim gurbh é a leas é saothrú ar son saoirse agus leithleachais náisiúnta feasta. Tugann muid faoi deara, bunú Chumann Lúthchleas Gael, i ndeireadh an naoú haois déag, agus é d’aidhm acusan na cluichí náisiúnta a fhorbairt, agus a chur chun cinn. Thart ar an am céanna, d’fhéadfá a rá, bhí Conradh na Gaeilge ar a dhícheall, ag iarraidh an teanga náisiúnta a athbheochan. Bhí fórsaí eile freisin i mbun oibre, fórsaí cosúil le Sinn Féin, na Fíníní, agus tuilleadh. D’éirigh le cinnirí áirithe na snáitheanna éagsúla náisiúnta sin a shnaidhmeadh agus a fhí in aon téad ioldhualach amháin. Daoine cosúil leis an bPiarsach, daoine a raibh ar a gcumas, fís a fhí as na snáitheanna céanna sin a chuir dreamanna áirithe den náisiún ar fáil, fís a shásaigh, agus a mheall, baill an náisiúin, glacadh leis mar aidhm onórach, inmhianaithe, insroichte. I rith an ama áirithe sin freisin, tháinig Óglaigh na hÉireann ar an bhfód, dream a raibh ar a gcumas fís an náisiúin a ghlacadh chucu fhéin, a fhorbairt, agus a chur chun cinn, i measc an phobail. Caithfear a thabhairt faoi deara freisin, nach dtiocfadh chuile bhall den náisiún isteach faoi bhratach na físe céanna sin, ach bhí seans maith ann, go bhféadfaí Móramh Morálta a mhealladh ar thaobh na físe sin, agus b’in mar a tharla, i ndeireadh na feide.

Trí bhriseadh is trí bhua

B’in cuid de na fórsaí a bhí gníomhach i measc daoine, i dtús na haoise seo caite, agus de réir a chéile, trí bhriseadh agus trí bhua, deineadh gnéithe éagsúla na físe sin a shoiléiriú don phobal. Nuair a deineadh an fhís sin a pharsáil, agus a iniúchadh, tuigeadh gurbh iad na gnéithe ba thábhachtaí a bhí uathu nó, go mbeadh an pobal a bhunófaí, Gaelach, Aontaithe, agus Saor. B’in í fís an Phiarsaigh. B’in í fís na nÓglach, agus b’in í an fhís a spreag agus a mhisnigh na Gaeil a d’éirigh amach, leis an bPoblacht a bhunú, agus a bhuanú, anseo in Éirinn iathghlas oileánach.

De réir mar a chuaigh cúrsaí ar aghaidh áfach, agus de réir a chéile, cailleadh roinnt mhaith den fhís chéanna sin. Bhí daoine anseo, agus dár leosan go bhféadfaí an fhís a chomhlíonadh, gan bacadh leis an Teanga, daoine eile den tuairim, go bhféadfadh an náisiún teacht i dtír, gan bacadh leis an aontacht, sea, agus tuilleadh fós den tuairim, nárbh fhál go haer é, mura mbeadh an tsaoirse fhéin againn, mar náisiún.

Ceisteanna le freagairt

Ar dheineamar an teanga a athbheochan? Ar dheineamar an tír a aontú? Ar baineadh saoirse amach don Phoblacht a bunaíodh? Nó an féidir teacht i dtír dá n-éagmais? Nó an bhfuil, fiú, tús curtha againn le fíorú na n-aidhmeanna inmhianaithe sin?

Níl fúm na ceisteanna sin a fhreagairt, ach fágfaidh mé fút fhéin é sin a dhéanamh. Ach tá sé soiléir, nach bhfuil an fhís chéanna sin ag spreagadh an phobail s’againne anois, faoi mar a dhein sí, blianta fada ó shin. Ní hionann sin is a rá, go bhfuil an fhís sin caillte, amach is amuigh. Is soiléir gur chailleamar ár slí, agus gur thugamar bóithrín na sainte, in áit bóithrín na saoirse, orainn fhéin mar phobal, agus anois tá sé soiléir nár chuir sin aon Útóipe ar fáil dúinn, nó chailleamar an saibhreas bréige faoi mar ba chúr na habhann é. Mar sin, níl an dara rogha againn anois, ach dul siar go foinse na saoirse arís, agus an babhta seo, caithfimid tabhairt faoi phoblacht cheart chóir, chothrom, a dhealbhú. Poblacht a thálfaidh ar ál uile an náisiúin. Poblacht nach mbronnfaidh bunús shaibhreas an phobail ar chéatadán an-bheag dár ndaoine, agus poblacht nach bhfágfaidh dream ar bith ar an mblár fholaimh, sea, agus poblacht ina mbeidh muintir na tíre sásta saothrú ar a son.

.

.

Tuairisc ó Mheiriceá: Is Treise beart ná focal!

Tuairisc ó Mheiriceá: Ar thóir an airgid!

by | 2021/02/24 | Current Affairs, International News, Politics, Opinion

Is scannalach an cur amú ama é triail Uachtarán na Stáit Aontaithe a tharla sa Seanad le déanaí. Cur i gcéill amach is amach a bhí sa triail sin, mar sheas formhór na bPoblachtach sa Seanad in aghaidh Trump a chiontú, cé go raibh a fhios acu go maith gur chothaigh sé an t-éirí amach millteach foréigneach a tharla ag an gCaipeatól ar 20 Eanáir i mbliana. Rinne an t-ionchúisitheoir Jamie Raskin agus a fhoireann jab iontach sa triail sin ag cruthú go raibh Trump ciontach. Bhí fianaise dhoshéanta acu agus ní raibh dlíodóirí an chosantóra in ann aon fhianaise a shéanadh.  Ina ionad sin, dúirt siad nár cheart gnáthshaoránach mar Thrump a chur faoi thriail táinsimh, agus dúirt siad freisin nár chothaigh sé an t-éirí amach.  In ainneoin gach rud a chonaic agus a chuala siad sa triail, chaith 43 Seanadóir Poblachtach a vóta in aghaidh an chiontaithe.  

Tá sé ríshoiléir dom go bhfuil formhór na n-ionadaithe sa Pháirtí Poblachtach ag géilleadh a gcuid prionsabal ar eagla go ngearrfaí Trump agus a pháirtí pionós trom orthu. Cé nár thosaigh an fhadhb seo le Trump agus cé nach gcríochnóidh sé leis ach an oiread, is é Trump an sampla is cáiliúla den chaimiléireacht atá sa Pháirtí Poblachtach. Scriosann Trump aon Phoblachtach nach bhfanann fíordhílis dó, agus chonaiceamar é sin arís agus arís eile. Mar shampla, féach céard a tharla do Jeff Sessions nuair nár sheas sé le Trump maidir leis an bhfiosrúchán faoi ról na Rúise i dtoghchán 2016. Thug Trump an bóthar dó agus ansin nuair a bhí Sessions ag iarraidh toghchán Seanaid a bhuachan i gcoinne Tommy Tubberville in Alabama, thacaigh Trump go dílis le Tommy Tubberville.  De bharr sin bhí an bua ag Tubberville, agus ba é sin deireadh an scéil do Sessions.

Mar go raibh fíorchumhacht ag Trump ar na Poblachtaigh, bhí orthu é a leanúint síos bealach dorcha i dtreo an údarásaíochais. Thacaigh siad Trump, in ainneoin a chuid bréaga. Nuair a bhuaigh Joe Biden an toghchán uachtaránachta, mar shampla, d’fhan na Poblachtaigh ciúin agus Trump ag maíomh gur ghoideadh an toghchán uaidh.  Faoi dheireadh, sé seachtaine tar éis torthaí an toghcháin a bheith ar fáil, dúirt Ceannaire na bPoblachtach sa Seanad Mitch McConnell go raibh an toghchán thart agus gur bhuaigh Joe Biden agus Kamala Harris – cén fáth ar fhan sé agus a chairde chomh fada chun an rud is léir do gach duine a rá?  Fiú ansin níor ghlac Trump gur buaileadh é agus d’eagraigh sé ollslógadh i Washington DC ar 20 Eanáir nuair a dheimhneofaí vótaí an choláiste toghcháin sa Chaipeatól. Ghríosaigh Trump a lucht tacaíochta chun feirge ag an ollslógadh sin, agus d’iarr sé orthu máirseáil go dtí an gCaipeatól chun stad a chur leis an deimhniú. Tá a fhios againn go léir faoin tubaiste a tharla ansin!

Fiú amháin tar éis na tubaiste sa Chaipeatól, bhí eagla a gcraicinn fós ar go leor Poblachtaigh dul in aghaidh Trump agus bhí siad sa mhodh marthanais nuair a vótáil siad ar son Trump.

Thug Mitch McConnell óráid díreach ina dhiaidh na trialach, ag rá go raibh Trump ciontach, agus gurb é an fáth ar chaith sé a vóta ar son Trump ná nach ceart don Seanad Trump a chur faoi thriail agus é imithe as oifig cheana féin.  Is soiléir go bhfuair cúrsaí polaitíochta an ceann is fearr ar an gciall agus go raibh Mitch ar thóir an airgid!

Tá deontóirí móra (comhlachtaí móra san áireamh) ag coimeád siar a síntiúis don Pháirtí Poblachtach tar éis an fhoréigin spreagtha ag Trump. Cruthaíonn sé sin fadhb mhór mar teastaíonn an t-airgead uathu go géar. Gan dabht, ba mhaith leo Trump a chur ó dhoras anois, ach caithfidh siad a bheith cúramach é a dhéanamh i slite chun an chontúirt pholaitiúil dóibh féin a íoslaghdú.  Tá McConnell ag tabhairt leide don pháirtí agus níos tábhachtaí fós do na deontóirí, go rachaidh siad féin i ngleic leis an bhfadhb darb ainm Trump.  Ach tá na Poblachtaigh scoilte ina dhá ghrúpa anois agus troidfear cath fíochmhar ar son anam an Pháirtí Poblachtaigh sula i bhfad.  Creideann grúpa amháin i gcóras daonlathais, agus creideann an grúpa eile in údarásaíochas. Ní fios d’aon duine cén deireadh a bheidh ar an scéal, ach tá súil agam go dtiocfaidh ár gcóras daonlathais na Stáit Aontaithe slán. Ar an drochuair, níl aon chinnteacht ann faoi sin agus níl aon dul as ach fanacht go bhfeicimid!

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

en_USEnglish
en_USEnglish gaGaeilge