Ar an bpáirc!
Ní raibh a fhios agam ar an lá breá gréine sin i mí Iúil sa bhliain 1999 gur lá stairiúil a bheadh ann, ar thaobh sport na mban de. Bhí mé ag tiomáint ó San Diego go dtí an Rose Bowl i bPasadena, chun cluiche ceannais Chorn Domhanda na mBan a fheiceáil. Bhí na Stáit Aontaithe ag imirt in aghaidh na Síne, agus bhí cluiche iontach eatarthu.
Bhí nócha mile i láthair, agus bhí coimhlint ghéar sa chluiche go dtí an deireadh. Tar éis an chluiche choithroim agus am breise gan aon scór, chuaigh sé go ciceanna pionóis. Nuair a chuir Liu Ying as an tSín cic pionóis ar seachrán, thug sé buntáiste do na Stáit Aontaithe. Sa deireadh, ní raibh ach cic amháin fágtha, agus an scór 4-4. Chiceáil Brandi Chastain leis an gcos chlé, cé gur imreoir deasach í. Scóráil sí ceann iontach, agus lig an slua gáir áthais astu! Chaith sí í féin ar a glúine, agus bhain sí di a geansaí agus í ag céiliúradh an bua mór seo sa bhaile. Bhí na grianghraif den radharc sin ar chlúdaigh irisí cáiliúla cosúil le ‘Newsweek’, ‘Sports Illustrated’, agus ‘Time Magazine’. Agus leis sin, bhain an spórt leibhéal nua amach, go háirithe sna Stáit Aontaithe.
Fiche bliain ina dhiaidh sin, agus an iomaíocht i bhfad níos géire, bhuaigh na Stáit Aontaithe an Corn Domhanda in aghaidh na hOllaine i gcluiche thar barr. Rugadh laochra nua sa Chorn Domhanda seo, cosúil le Megan Rapinoe, Alex Morgan, Tobin Heath agus Rose Lavelle (Stáit Aontaithe), Sam Kerr (an Astráil), Wendie Renard (an Fhrainc), Lieke Martens agus Vivianne Miedema (an Ollainn), Marta (an Bhrasaíl) agus Fran Kirby (Sasana), gan ach roinnt bheag a lua!
Agus, cosúil le fiche bliain ó shin, bhain an spórt leibhéal nua amach arís, an t-am seo mar spórt mór ar an stáitse domhanda. Meastar go raibh níos mó ná billiún lucht féachana i mbliana agus iad ar bís.
Cé gur éirigh thar cionn leo ar an bpáirc, níor éirigh chomh maith céanna leo as an bpáirc!
As an bpáirc!
Cé go bhfuil feabhas mór tagtha ar coinníolacha do mná sa sport seo, tá bóthar fada rompu fós!
Cé go bhfuil sé deacair a chreidiúint gur chuir na Cumainn Sacair in alán tíortha cosc ar mná a bpáirceanna shacair a úsáid le thart ar caoga bliain go dtí 1971, tá sé dochreidte cé chomh fada agus a tháinig socar na mban sna beagnach caoga bliain eile ó shin.
Ach níl said críochnaithe fós. Tá sé an-suimiúil gurb é an gártha lucht sacar tar éis an cluiche ceannais i mbliana ná: “pá comhionann, pá comhionann.” Is cinnte go bhfuil argóint láidir ag na mná, go háirithe ag foireann na Stáit Aontaithe (USWNT) ina dtír féin. Tá an argóint níos láidre fós dóibh tar éis an Corn Domhanda a bhuachan gan dua den cheathrú huair.
Ar na saolta seo féin tá níos mó á shaothrú ag na fir. Mar shampla, bhí duachiste $30 milliún le Corn Domhanda na mBan i mbliana. Is mór idir é seo agus an duachiste Corn Domhanda na bhFear an bhliain seo caite – $400 milliún. Déantar argóint nach bhfuil sé sin éagórach, mar rátaí lucht féachana teilifíse i bhfad níos mó i gcás sacar na bhfear. Cuireann FIFA an airgead seo ar fáil, agus dúirt siad, i gcás duachiste sacair na mban, go gcuirfidh siad $60 milliún ar fail don chéad Corn Domhanda eile.
Agus fiú má ghlacaimid leis go bhfuil an argóint sin fíor i gcás sacar idirnáisiúnta, tá sé i bhfad níos deacra an argóint sin a chosaint sna Stáit Aontaithe, go háirithe le tamall de bhlianta. Idir 2016 agus 2018, ghin sacar na mban (USWNT) $50.8 milliún, agus ghin sacar na bhfear (USMNT) $40.9 milliún. Sa bhlian 2015, shaothraigh Carli Lloyd $240K, an bliain a bhuaigh USWNT an Corn Domhanda. Ach sa bhliain 2014, fuair Clint Dempsey $428K agus díbríodh an USMNT roimh na babhtaí ceathrú ceannais.
I mbliana, thóg an USWNT cás in aghaidh Cónaidhm an tSacair sna Stáit Aontaithe, ag maíomh go raibh siad ag úsáid cleachtas idir dhealaitheacha de réir pá. Feicfimid cad a tharlóidh, ach ceapaim go bhfuil cás láidir acu. Tar éis foireann na mban a fheiceáil ar an bpáirc, ní chuirfinn geall ina n-aghaidh as an bpáirc!
English 
Gaeilge