I mBéal an Phobail

Peadar Bairéad

Do chéad fáilte isteach!

Ó tharla nár casadh mo sheanchara, Séimí a’ Droichid, orm le scathamh, bhí mé ag ceapadh, go mb’fhéidir nach raibh an fear bocht ar fónamh agus shocraigh mé ar bhualadh isteach chuige i ndiaidh an dinnéir, an lá cheana. Bhuail mé ar an doras, agus nach orm a bhí an t-ionadh nuair a d’oscail Séimí fhéin an doras dom.

“Do chéad fáilte chun an tí seo,” ar seisean, “tar isteach láithreach, agus cuir feoil ar an gcathaoir sin thall”

Rinne mé rud air, ar an bpointe, nó tuigeadh dom go raibh rud eicínt ag dó na geirbe ag an bhfear bocht, nó bíodh gur fáiltigh sé romham go croíúil, fial cairdiúil, ag an am gcéanna, cheap mé go raibh sé ábhairín beag mílítheach san aghaidh.

Any News?

“Tá súil agam go bhfuil tú go maith? arsa mé fhéin, chomh luath is a bhí mo thóin socraithe ar chaohaoir dheas, bhog, ar bhruach an tinteáin.

“Dheamhan cailleadh ar bith orm, taobh amuigh den diabhal slaghdáin seo, atá dom’ chrá le coicíos anois.”

“Dona go leor,” arsa mé fhéin, “ach le breathnú ort, ní cheapfadh duine ar bith go raibh clóic ort. Ach an bhfuil aon scéal nó scuan nua agat nó is fada anois ó bhí deis seanchais nó scéalaíochta againn?”

“Dheamhan scéal nó scuan agam, taobh amuigh de na scéalta faoi’n Rialtas s’againne, scéalta a mbíonn na meáin lomlán díobh, na laethe seo.”

“Cad iad na scéalta atá i gceist agat ansin, a Shéimí?” arsa mé fhéin, agus mé ag iarraidh scéal eicínt a mhealladh uaidh.

A day is a long Time…..

“Cúrsaí Polaitíochta atá i mbéal an phobail, na laethe seo. Toghcháin mhaide á reachtáil do lucht na meán, féachaint cén tacaíocht atá anois ag na Páirtithe éagsúla Polaitíochta, agus le féachaint freisin, cé hé rogha na coitianta, na laethe seo.”

“Agus cén toradh a bhí ar na toghcháin mhaide sin, nó ar tháinig aon athrú suntasach ar dhearcadh an phobail, ó aimsir an olltoghcháin i leith?”

“D’fhéadfá a rá gur tháinig, nó chaill Páirtithe an Rialtais, cé’s moite de na Glasaigh, chaill siad tacaíocht, agus fiú, chaill an Taoiseach fhéin cuid dá thacaíocht, sa toghchán maide sin. Agus ar an dtaobh eile den scéal, d’éirigh le Fine Gael, agus leis an Lucht Oibre, cur go maith lena dtacaíocht-san.”

What caused the change?

“An bhfuil aon tuairim agat a Shéimí, céard ba chúis leis na hathruithe suntasacha céanna sin, nó an bhfuil aon tábhacht ag baint leo?”

“Caithfear a admháil, go bhfuil tábhacht ag baint leo, agus más rud buan atá i gceist againn sna hathruithe sin, bhuel, ansin, níl dabht ar domhan ach go bhfuil an-tábhacht ag baint leo.”

Ach, nach mar sin a bhíonn i gcónaí. Nach dtugtar léasadh do pháirtithe an Rialtais, i dtoghcháin mhaide dá leithéid, chuile bhabhta, geall leis?”

“D’fhéadfadh cuid den cheart a bheith agat sa mhéid sin, ach ar an dtaobh eile den scéal, caithfear a chur san áireamh, go raibh cúiseanna áirithe, cinnte, leis na hathruithe céanna sin.”

“Cheap mise nach raibh ann ach daoine ag iarraidh nuachtáin a dhíol, trí scéal mealltach dá leithéid a chur i mbéal an phobail, go rialta.”

“ Uaireanta, ní bhíonn ann ach sin, ach an babhta seo, déarfainn go raibh cúiseanna tromchúiseacha, thairis sin, le dearcadh agus breith an phobail. Tharla, ar na mallaibh gur baineadh tuislí as an Rialtas, ar ócáidí áirithe. Má bhreathnaíonn tú ar an gcaoi ar láimhseáil siad Fadhb na Sionainne, agus an chaoi ar lig siad do Aer Lingus feidhmiú, beag beann ar leas an phobail. Níl dabht ar domhan, ach gur láimhseáil an Rialtas an fhadhb sin go tútach, amscaí, míchúramach.

Driving too!

Féach freisin ar cheist na gceadúnas tiomána, agus an phraiseach a deineadh den gceist chéanna sin. Nílim á rá nár cheart don Aire déanamh mar a rinne, ach táim ag maíomh, nach raibh an obair bhaile déanta go cruinn, cúramach, roimh ré aige, faoi mar ba chóir a dhéanamh i gcás dá leithéid.

Ní dóigh liom, go bhféadfaí a mhaíomh, go bhfuil an pobal s’againne sásta le leagan amach na nOspidéal faoi láthair, ach oiread. Níl ón té atá tinn ach leigheas, agus ní féidir sin a chur in áirithe dó, má tá lucht na nOspidéal ag breathnú, an t-am ar fad, ar an mbunlíne.”

“Is dócha go gcuirfeadh na cúrsaí sin isteach ar phobal ar bith, ach an bhfuil cúis ar bith eile ann, le torthaí na dtoghchán maide a mhíniú?”

That last Straw!

“Bí cinnte go bhfuil, agus tromchúis freisin. Sea, agus seo an t-asal sa pharlús! Is dócha gur chuir an t-ardú pá a bhronn an Rialtas orthu fhéin, agus ar roinnt eile freisin, ar na mallaibh, is dócha gur chuir sé sin déistean ar roinnt mhaith daoine, agus cuir le sin, an chaoi ar labhair an Taoiseach faoi na cúrsaí sin, nuair a cuireadh faoi agallamh é ar an Teilifís. Nuair a cuireadh ar a shúile dó, go raibh ioncam níos airde aige anois ná mar a bhí ag Uachtarán na Fraince, nó ag Príomh-aire Shasana, nó fiú ag Uachtarán Mheiriceá fhéin, rinne sé beag is fiú den scéal, trí thagairt a dhéanamh don chaoi a raibh aras luachmhar faoi leith, (an Teach Bán, Uimhir a Deich Sráid Downing, agus Chequers, agus Palás Uachtarán na Fraince,) ag na ceannairí thuasluaite, mar chuid dá dtuarastal! Cheapfá uathu uilig nach bhféadfaidís diultú don ardú neamhoiriúnach seo! Nach acusan atá greim ar shrianta na cumhachta?”

“Ach, an bhfeiceann tú an t-am?” arsa mé fhéin, nó thug mé faoi deara, go raibh Séimí bocht ag éirí tuirseach agus corraithe. “Tá sé thar am agamsa bheith ag bogadh. Oíche mhaith agat anois, a Shéimí.”

“Slán abhaile” arsa Séimí, dom fhreagairt, ach níor dhein sé aon iarracht mé a choinneáil scathamh eile, faoi mar a dhéanfadh, de ghnáth..