le Peter Barrett | 2017/04/04 | Gan Chatagóir
Uisce, Uisce, ar gach taobh….2
Peadar Bairéad
( This week we continue our story about Leaking Pipes)
Longbhriseadh an Hesperus.
Uisce, uisce, ar gach taobh,
Na hadhmaid fhéin faoi stró,
Uisce, uisce, ar gach taobh,
Ach gan bolgam fhéin le hól.
Labhair mé, an tseachtain seo caite, faoin mbille úd a fuair mé ó Uisce Éireann ag cur in iúl dom, nach mbeadh orm ach €64.00 a íoc as an méid uisce a d’úsáid mé, sa ráithe ó 1 Eanair go dtí an 31 Márta 2015, ach míníodh dom, dá mbeadh orm íoc as chuile líotar uisce a d’úsáid muid sa ráithe sin, go mbeadh orm €11,859.14 a íoc leo!! Ní call dom a rá, gur bhain an bille sin stangadh asam, agus shocraigh mé láithreach go ndéanfainn chuile iarracht a fháil amach, conas a tharla gur úsáid muid an oiread sin uisce i rith na ráithe sin, nó ní call a rá, go raibh a fhios agam go maith, nach bhféadfaí an oireadh sin uisce a úsáid sa teach s’againne, sa tréimhse sin, agus dá bharr sin, nárbh fholáir nó go raibh uisce ag sileadh as na píopaí áit eicínt idir an méadar agus na buacairí sa teach s’againne.
Béasach
Chuir mé glaoch fóin orthu láithreach, agus caithfidh mé a rá, i dtosach báire, go raibh Uisce Éireann béasach, cineálta cabhraitheach liom, ó thús, sa teangmháil a bhí agamsa leo. Ba é toradh a bhí ar an gcéad ghlaoch fóin sin nó gur shocraigh siad ar oifigigh a chur chugam, le fios fátha an scéil a fhiosrú, agus iarracht a dhéanamh ar a fháil amach, cá raibh an t-uisce ag scéitheadh as na píopaí uisce. Dá mbeadh an scéitheadh sin ag tarlú taobh amuigh den teach, idir an foirgneamh agus an méadar, bheadh Uisce Éireann sásta íoc as an bpíopa fabhtach sin a dheisiú agus a chur ina cheart arís, ach dá dtarlódh sé, go raibh an scéitheadh ag tarlú taobh istigh den bhfoirgneamh s’againne, bhuel! sa chás sin, luíodh an costas ar fad ormsa!
In am tráth, tháinig na hoifigigh sin chugainn, agus tar éis dóibh tamall a chaitheamh ag iarraidh teacht ar an áit a raibh an scéith, chuadar timpeall an tí agus gléasanna speisialta acu le scéitheadh a thabhairt faoi deara, ach cibé faoi sin, níor éirigh leo an cheist sin a scaoileadh dúinn, ach thugadar le fios dúinn, nár éirigh leo teacht air, agus go gcuirfeadh siad sin in iúl d’Uisce Éireann. Ar ball arís, chuir mé glaoch eile ar an gComhlacht, agus mhínigh mé an scéal doibh. Gheall siad go gcuirfeadh siad brathaire scéithe chugainn, le teacht ar an scéith sin. Ar ball, tháinig an brathaire scéithe chugainn, agus chuaigh i mbun oibre. Líon sé na píopaí s’againne le gás, agus ansin chuaigh thart le gléas speisialta, le bonn an gháis a bhí ag éaló a chur, agus tar éis dó tamall a chaitheamh ag dul ó cheann ceann an phíopa uisce, thosaigh an gléas braite ag sianaíl. “Thíos faoin bpointe sin atá an scéith” arsa an brathaire scéithe, agus é ag síneadh méire i dtreo choirnéal cheann de na seomraí leapa.
Loch faoi’n urlár!
Bhí go maith! Chuir mé fios ar ár bpluiméir fhéin, agus mhínigh an scéal dó. Tháinig seisean, agus taobh istigh d’uair a chloig, bhí an poll sa phíopa uisce aimsithe aige. Chuir sé ionadh orainn an loch uisce a bhí le tabhairt faoi deara faoi urlár an tseomra sin, ach ba ghearr go raibh an píopa fabhtach deisithe aige, agus bhí an t-uisce ag teacht isteach chugainn ar lán-chumhacht arís, rud a bhí in easnamh orainn, dár linne, ó cuireadh an méadar uisce isteach, tamall maith roimhe sin.
B’in sin! Chuir mé an scéal ar fad in iúl d’Uisce Éireann ansin, agus bhíodarsan sásta nár luigh an costas orthusan! agus freisin, go raibh scéith eile sa chóras uisce deisithe, rud a d’ísleodh an méid uisce a bhí ag dul amú chuile lá as poill sna píopaí uisce. Agus arís, ba mhaith liom a chur in iúl dóibh go raibh mé thar a bheith sásta leis an gcaoi ar láimhseáil siad mo ghearán-sa.
.
le Peter Barrett | 2017/04/04 | Gan Chatagóir
Bóithrín na smaointe, memory lane; leochaileach, delicate; eachtraigh dúinn, tell us; i mbun saothair, at work; ar scor, retired; taibhseach, showy; fís, vision; stádas, status; Ní bheathaíonn na briathra na bráithre, you cant live on words; an iarraidh seo, this time
.
A Blast from the Past
Peadar Bairéad
.
Glaoch telefóin a chuir siar bóithrín na smaointe mé, an oíche faoi dheireadh.
“Cé chuir an glaoch sin orm, an ea?”
Dalta a bhí im rang Gaeilge agam, breis is leathchéad bliain ó shoin, a ghlaoigh orm!
“Agus ar mhiste dúinn a fhiafraí, céard faoi ar labhair sé leat, le tú a chur siar thar áirsí caola, leochaileacha, na mblianta?”
“Muise! níor mhiste in aon chor, nó níl uaim, i ndáiríre, ach gaoth an fhocail, le scéal an ghlaoch telefóin chéanna sin a insint dhaoibh.”
Tell us then!
“Eachtraigh dúinn, má sea!”
“Tá go maith, seo chugaibh an scéal.”
“I gColáiste Mhuireadhaigh, i mBéal an Átha, a thosaigh mé fhéin ag cleachtadh mo cheirde, mar mhúinteoir, i dtús chaogaidí na haoise seo caite, agus tharla go raibh an gasúr seo, – Muireadhach a thabharfaidh muid air sa scéal seo – sa chéad rang a cuireadh faoi mo chúram. Ag smaoineamh siar anois dom ar na laethe geala, grianmhara, úd, ba dhaltaí iad faoi mar a d’iarrfadh do bhéal fhéin iad a bheith, a bhí sa rang céanna sin, iad béasach, múinte, díograiseach chun foghlama, agus ómósach dá múinteoirí freisin. Bhí an t-ádh dearg ormsa gur dhaltaí dá leithéid a casadh orm, i dtús mo ré mar mhúinteoir, nó is amhlaidh a chuir siad go mór leis an bhfonn a bhí orm máistreacht a fháil ar an gceird a bhí roghnaithe agam. Ach ní chuige sin atá mé an iarraidh seo.
Into Exile
Rinne mé mo dhícheall, ní hamháin ar Ghaeilge a mhúineadh dóibh, ach ag an am gcéanna, theastaigh uaim meas agus urraim a thabhairt dóibh dá dtír, dá bpobal, agus dá dteanga. Chaiteamar blianta glórmhara i bhfochair a chéile, agus ar deireadh thiar, rinneadar a gcuid scrúduithe, thréig siad an nead, agus chuaigh amach sa saol mór ag saothrú a gcoda, faoi mar is dual do Chlann Éabha a dhéanamh. D’éirigh go maith le Muireadhach s’againne, agus tar éis dó Céim Ollscoile a bhaint amach dó fhéin in Ollscoil na hÉireann san Ardchathair, chuaigh sé thar lear, agus chaith an chuid eile dá shaol oibre, i mbun saothair thar sáile.
Retired
Ar deireadh thiar, nuair a bhí a shaothar thar lear churtha i gcrích aige, agus é imithe amach ar scor, d’fhill sé ar fhod a dhúchais go hInis Crabhain, i gContae Shligigh. Bhreathnaigh sé timpeall air, go bhfeicfeadh sé céard a bhí déanta againn mar phobal, ó d’imigh seisean ar deoraíocht sna caogaidí. Chaith sé roinnt ama i mbun an ghnó chéanna sin, agus thug sé faoi deara, go raibh dul chun cinn iontach déanta againn i gcúrsaí tionscail agus tráchtála, ach thug sé faoi deara freisin, go raibh a lán caillte againn san idirlinn. Ba shoiléir go raibh daoine i bhfad níos gaire dóibh fhéin anois ná mar a bhídís sna seanlaethe. Cinnte, bhí i bhfad níos mó airgid ag daoine, tithe níos fearr acu, agus éadaí níos daoire á gcaitheamh acu, gan trácht in aon chor, ar na caranna taibhseacha a bhí á dtiomáint acu, ach taobh thiar den saibhreas sin uilig, ní raibh an glún nua inchurtha leis na glúnta a bhí imithe rompu ina lán slite, i gcarthannacht, i gcomharsanúlacht, nó i gcomhluadar. Bhí bail i bhfad Éireann níos fearr ar an bhfostruchtúr, agus cuma níos fearr ar bhailte agus ar chathracha ná mar a bhíodh, ach i ndáiríre, ní ar na cúrsaí sin uilig a dhírigh Muireadhach s’againne a aire, ach ar staid na teanga inár measc, agus chomh fada is a bhain sé leis-sean, níor thug sé faoi deara sa ghné sin de shaol an náisiúin ach cúlú, agus teip, ó bhun go barr.”
What of our vision then?
“Cad a tharla don bhfís a leag tusa os ár gcomhair amach i gcaogaidí na haoise seo caite?. Tuigeadh domsa, agus dom chomhdhaltaí, ag an am, go mbeadh talamh slán déanta de shlánú na Gaeilge, taobh istigh de cupla scór bliain nó mar sin, ach nuair a bhreathnaím ar chúrsaí, faoi mar atá anois, feictear dom, go raibh breall orainn uilig ag an am. Céard a tharla in aon chor d’athbheochan na teanga?”
“Bhuel,” arsa mé fhéin, agus mé ag iarraidh é a fhreagairt, “Níl an ceart ar fad agat sa mhéid sin. Níl an fhís sin caillte fós ag cuid againn. Tuigtear dom fhéin go ndéanfaidh muintir na tíre seo an tseanteanga a shlánú fós.”
“Ó sea,” ar seisean go searúsach, “agus gheobhaidh Ó Dubhda Ard na Rí, am eicínt sa todhchaí! An bhfuil rud ar bith curtha i gcrích agaibh ó d’fhág mise an tír seo, sna caogaidí, a thabharfadh misneach do dhuine, go bhfuiltear meáite, mar phobal, ar an dteanga ársa s’againne a shlánú fós?”
Progress made
“Bí cinnte go bhfuil, agus níos mó ná rud amháin. Breathnaigh i dtosach ar an bhfás dochreidte atá tagtha ar Ghaelscoileanna, ó cheann ceann na tíre seo, agus níos fearr fós, ní hé an Rialtas is cúis leis an bhfás sin ach tuismitheoirí na tíre seo, tuismitheoirí a dteastaíonn uathu an Ghaeilge a thabhairt mar oichreacht dá gclann. Chomh maith le sin, tá stádas Náisiúnta bainte amach ag an dteanga i dtír seo na hÉireann, agus chomh maith le sin, tá stádas idirnáisiúnta bainte amach aice freisin mar theanga oifigiúil san Aontas Eorpach, gan tagairt in aon chor don ionad atá bainte amach aici sna meáin chumarsáide. Ní beag nó suarach an dul chun cinn é sin i dtréimhse leithchéad bliain.”
“Sea, tagaim leat cuid den bhóthar sin, ach ní bheathaíonn na briathra na bráithre, agus i ndeireadh na dála nach deacair an seanfhocal a bhualadh?”
“Cén seanfhocal é fhéin?”
Backward Steps
“Beatha teanga a labhairt, agus ar mo thaisteal dom tríd an tír seo, ó d’fhill mé ón gcoigríoch, caithfidh mé a admháil dhuit, gur bheag Gaeilge a chluala mé ó óg nó ó aosta, agus rud eile de, nach bhfeictear dom anois, nach gá feasta Gaeilge a bheith ag baill an Gharda Síochána. Céim mhór ar gcúl gan aon agó, agus nach bhfuil Páirtí tábhachtach Poilitíochta ag moladh anois go gcuirfí deireadh le Gaeilge éigeantach do churaclam na hArdteistiméireaachta feasta. Chomh fada is a bhaineann sé liomsa, níl déanta ó d’imigh mé ach cúlú i ndiaidh cúlaithe, fhad is atáthar ag iarraidh dallamullóg a chur ar an bpobal le caint faoi shaoirse, agus cearta daonna. Nach bhfuil a fhios ag an saol is ag a mháthair nach bhfuil cead nó ceart ag buíon ar bith teanga an phobail a dhíothú, nó a chur ar ceal. Agus féach”, ar seisean, “an bhfuil áit ar bith ina bhféadfainn téipeanna, nó a leithéid a fháil a thabharfadh deis dom an teanga a athfhoghlaim, nó tá roinnt mhaith di dearmadtha agam sna blianta a chaith mé thar sáile?”
He hung up!
Chuir mé ar an eolas é faoi na cúrsaí sin, agus bhí mé díreach chun a chur ar a shúile dó, nach raibh ar intinn ag éinne an dteanga s’againne a thréigint. Ach, ar mh’anam, níor thug sé an deis sin dom, nó is amhlaidh a chroch sé suas, sul a raibh deis agam a thuilleadh a rá. Ní hé anois go raibh fearg air, nó tada dá leithéid sin, ach is amhlaidh a bhí díomá an domhain air nach raibh an fhís náisiúnta, i leith na teanga, curtha i gcrích againn, faoi’n am seo, agus ar bhealach, déarfainn gur leag sé chuid den mhilleán ormsa, toisc go raibh mo shaol oibre caite agamsa ag saothrú an ghoirt sin o bhí seisean ina ógánach.
Caithfidh mé a admháil, gur chaith mé seal ar mo mharana, tar éis do Mhuireadhach s’againne crochadh suas orm, agus i ndáiríre, níl ar mo chumas fós dearcadh an fhir seo a thuiscint go huile is go hiomlán.
An bhféadfása, a léitheoir, cás Mhuireadhaigh a mhíniú dom?
le Peter Barrett | 2017/04/04 | Gan Chatagóir
Áilleacht an tSaoil seo . Réamhrá 1.
******************************
I Lár an Aonaigh!
Thart ar chúig bliana fichead ó shoin anois, i bhFómhar na bliana 1979, “Bliain an Phápa”, iarradh ormsa, léacht a thabhairt, i mBéarla, do sheisiún de Dhaonscoil Osraí, i gCill Chainnigh. “An Piarsach agus a chuid Scríbhinní” an teideal a tugadh dom mar théama don léacht chéanna sin. Ní call dom a rá, gur ghlac mé leis an gcuireadh caoin sin, bíodh nach mbíodh aon ró-fhonn ar dhaoine, ar chúiseanna áirithe, labhairt faoi chúrsaí náisiúnacha, ag an am. Ar an oíche spriocáilte, i dTeach Ósta an Newpark, rinne mé mo dhícheall, mo thuairimí fhéin ar an ábhar sin, a nochtú don lucht éisteachta a bhí i láthair don ócáid sin.
Bhuel, ó tharla go bhfuil cúig bliana fichead imithe, ó oíche na léachta sin, agus ó tharla freisin, go bhfuil athruithe ollmhóra tagtha ar an tír seo, agus ar dhearcadh a muintire, ar an bPiarsach fhéin, is ar a shaothar, san idirlinn, tuigeadh dom, nárbh olc an smaoineamh é, sraith altanna a bhunú timpeall ábhar na léachta sin, agus an tsraith sin a leagan os bhúr gcomhair amach, anseo i lár an aonaigh.
Changed Times !
Tá mé cinnte, go bhfuil daoine amuigh ansin inniu, a déarfadh, gur chóir dom cos a bhuaileadh ar an ábhar céanna seo, agus gur den chiall é, b’fhéidir, faoin am seo, ceirín den dearmad a chur leis an bhfear sin, agus lena shaothar freisin, toisc go bhfuil diúltaithe ag náisiún na hÉireann don bhfear agus dá fhís. Ní chreidfinn fhéin, tríd is tríd, gur mar sin atá, agus fiú má sea fhéin, caithfidh mé a admháil, go mba gheall le naomh é an Piarsach domsa, agus i measc an phobail ar díobh mé, agus mé ag fás aníos, agus mar sin, bheadh sé deacair agamsa a chreidiúint, go mbeadh pobal uilig na tíre seo iompaithe i gcoinne an fhir sin, in achar chúig bliana fichead. Sea, agus féach nach mbíonn drugall ar bith ar chiníocha eile onóir agus ómós a thabhairt dóibh siúd a chaith a ndúthracht agus, níos mó, b’fhéidir, amannta, ag iarraidh saoirse a bhaint amach dá bpobail. Ba mhaith liom a lua anseo freisin, gurb é an scéal céanna é ag an dTaoiseach s’againne, nó ní bhíonn leisce ar bith airsean a mheas ar an bPiarsach a chur in iúl, go poiblí, mar adéarfá. Mar sin, déanfaidh mé mo dhícheall, tuairimí, bunaithe ar ábhar na léachta a thug mé i mBéarla, in Óstán an Newpark, cúig bliana fichead ó shoin, a leagan os bhur gcomhair amach, anseo, i lár an aonaigh.
That Phonepoll!
Rud eile a spreag chun pinn mé, i gcás na sraithe altanna seo, nó píosa a léigh mé, sa Sunday Independent, tamall ó shoin anois. Ba é a spreag an t-iriseoir leis an alt úd a scríobh, nó cineál pobalbhreithe, – nó b’fhéidir gur chóir dom “fónbhreith” a bhaisteadh air, toisc go raibh ar na vótóirí glaoch isteach ar an bhfón, lena nguth a chaitheamh! Iarradh orthu, laoch eicínt a roghnú lena dhealbh a chur in áit na honóra, i Sráid athnuaite Uí Chonaill. Ba é toradh na fónbreithe sin, nó gur mhol thart ar 36% díobh siúd a ghlaoigh isteach, go mbronnfaí an onóir sin ar Phádraig Mac Piarais. Ba é Bono an té ba ghaire dhó sa bhfónbhreith chéanna sin, agus ní bhfuair seisean ach thart ar 8% de na guthanna a caitheadh ar an ócáid, dár leis na huimhreacha a thug an bhanisireoir dúinn san alt a luaigh mé thuas. Bhuel, ní mó ná sásta leis an mbreith sin a bhí ár mbaniriseoir, nó tuigeadh di, go mba náisiúntóir buile é an Piarsach céanna sin. Fear a chuaigh thar fóir lena náisiúntacht agus lena fhís do thodhchaí an náisiúin seo.
B’fhéidir nach n-aontóinnse leis an mbreith sin, nó leis an dearcadh sin, olc, maith, nó dona, ach ag an am gcéanna, nach gcuireann alt dá leithéid iachall orainn uilig athchuairt a thabhairt ar an gcuid sin de stair ár dtíre, agus clú agus cáil ár laochra a chur sa mheá, athuair, féachaint ar bhuail an stair agus staraithe bob millteach na bolscaireachta orainn. Chuir sé iachall ormsa, dul siar chuig ar scríobh mé cúig bliana fichead ó shoin, féachaint ar dhein mé chuile iarracht, ag an am, féachaint isteach i gcroí na fírinne. Bhuel, tar éis dom é sin a dhéanamh, tá mé sásta gur bhunaigh mé mo sheasamh ar scríbhinní an Phiarsaigh fhéin, agus ar a raibh le rá ag daoine eile faoi. B’fhéidir nach scríobhfainn an léacht chéanna sin, sa lá atá inniu ann, ach tá mé cinnte, nach nglacfainn ach oiread, le dearcadh an iriseora úd, nó ní bheinn cinnte go bhféadfá an dearcadh sin a bhunú ar scríbhinní, ar óráidí, nó ar iompar an Phiarsaigh fhéin. Ach fágfaidh mé an bhreith sin faoi’n léitheoir.
Was it Worth the Trouble?
Is cinnte nach dtiocfadh tuairim an iriseora úd leis an dearcadh a bhí coitianta i measc na cosmhuintire agus mise ag fás aníos, breis mhaith is trí scór bliain ó shoin anois, bíodh go bhfuilim cinnte freisin, go bhfuil athrú ollmhór tagtha ar dhearcadh na cosmhuintire céanna ar náisiúntacht, agus ar shaoirse, san idirlinn. Arbh fhiú an tairbhe an trioblóid? a d’fhiafródh siad díot. Mar sin, is fiú dúinn alt an iriseora úd a chur sa mheá, féachaint céard is fiú é mar bhreith mhacánta, mheáite, dáiríreach, ar dhearcadh, ar fhealsúnacht, agus ar oidhreacht, an Phiarsaigh, d’Éirinn ár linne.
Bí liom, mar sin, nuair a bheidh a chuid filíochta á scrúdú, agus á meá againn sa chéad ghála eile den tsraith seo.
*****************
Peadar Bairéad.
*****************
.
.
.
le Peter Barrett | 2017/04/04 | Gan Chatagóir
I m B é a l a n P h o b a i l .
Ar na Misin 17 .
************************************
.
An Domhnach, an 24u Lúnasa, 2003.
Ar ais arís i gCardiff by the Sea, tar éis dúinn seachtain, nó mar sin, a chaitheamh ag fánaíocht timpeall i measc na Misean Spáinneach úd, ar chuir mé fhéin an oireadh sin suime iontu, ó chéad leag mé cos ar Mhisean San Juan Capistrano, sa bhliain 1988. Ní gá a rá, go raibh ábhar machtnaimh bailithe agam, le linn na seachtaine sin, a choinneodh ag cogaint mé, go ceann scathaimh, ach go háirithe, ach ó tharla gurbh é an Domhnach a bhí ann, thugamar aghaidh ar Oceanside arís le freastal ar Aifreann, i St. Margaret’s Hall, sa chathair sin. Ní call a rá, gur bhaineamar taitneamh as an gceiliúradh (celebration), agus as an seanmóir freisin, agus tar éis dúinn lón taitneamhach a chaitheamh thíos ag an gcé, thugamar aghaidh ar theach cairde linn, a bhfuil cónaí orthu in Oceanside, ó tharla go raibh cuireadh cuairte faighte againn uathu. Chaitheamar an tráthnóna ansin ag caint is ag comhrá, sea, agus ag seanchas freisin. Caitheadh linn go fial, flaithiúil, agus ar deireadh thiar, bhí sé in am dúinne bogadh, nó bhí socraithe againn, dul chuig dráma a bhí á léiriú i gCoronado, thíos i San Diego.
To Coronado City.
Shroicheamar ár gceann scríbe (destination), amuigh ar oileán Choronado, in am tráth. Anois, bíodh gur oileán é an Coronado seo, caithfear a admháil, go bhfuil an t-oileán céanna seo lom lán le tithe agus foirgintí taitnmeamhacha, taibhseacha, áille, agus chuirfeadh sé ionadh freisin ar an gcuairteoir, go n-áirítear mar chathair é, bíodh go bhfuil sé suite anseo i gcuan agus i gcalafort (harbour) San Diego.
“Twelfth Night” .
Ach le filleadh ar an nDráma úd. Ba é an dráma a bhí le léiriú acu an oíche sin, sa Choronado Playhouse (An Amharaclann cois Cuain), nó Twelfth Night (or What You Will) le William Shakespeare, sea, an fear ceannan céanna sin, a bhfuil sean-aithne againn uilig air, sa taobh seo den domhan freisin.
Tuige, a déarfadh duine liom, b’fhéidir, ar shocraigh sibh ar oíche a chaitheamh ag sheandráma dá leithéid, ar oileán mara, amuigh ansin i gCuan San Diego?
Bhuel, taobh amuigh den dráma spéisiúil, corraitheach fhéin, bhí rud eile dár dtarraingt go Coronado, an oíche chéanna sin freisin, nó tharla gurbh é an Twelfth Night sin an dráma deiridh a léireofaí go brách sa tseanAmharclann sin Cois Cuain, agus cuir le sin, go mbeadh an dráma á léiriú amuigh faoin aer, ar ardán a bhí chomh simplí is a d’fhéadfadh sé a bheith, ach é a bheith oiriúnach don ghnó, ag an am gcéanna, nó ba chuid den “7th Annual Coronado Playhouse Outdoor Shakespeare Festival” an léiriú speisialta seo.
Final Curtain.
Conas a tharla sin, an ea?
Bhuel, ba é an scéal a chualamar nó gur díoladh an talamh ar a raibh an Amhaarclann sin tógtha, agus go rabhthas lena forbairt, gan aon ró-mhoill. D’fhág sin nach mbeadh áras nó díon dá gcuid fhéin ag Comhlacht Aisteoirí an Playhouse, agus go mbeadh orthu áras sealadach (temporary) a fháil dóibh fhéin, go dtí go mbeadh an tIonad Nua Pobail tógtha, faoin mbliain 2005. Sea, agus d’fheidhmigh an Coronado Playhouse céanna sin mar Ionad Pobail, do phobal na Cathrach sin, le breis mhaith is leathchéad bliain anuas. Iarradh orainn uilig ár ndícheall a dhéanamh, le haird an phobail a dhíriú ar fhadhb, agus ar chás, na nAisteoirí.
Ach le filleadh ar an Seó fhéin, caithfidh mé a admháil, gur bhaineamar an-taitneamh go deo as. Bhí an aisteoireacht thar barr, agus nuair a smaoiníonn tú, gur deineadh an dráma sin a léiriú, a fheistiú, agus chur ar an ardán, an oíche áirithe sin, saor in aisce, le deis a thabhairt don Chomhlacht roinnt áirithe airgid a bhailiú dá n-iarrachtaí, sa todhchaí. Caithfidh mé a admháil gur mhóide ár meas uilig orthu, an beart céanna sin a bheith déanta acu.
No Free Lunches !
Smaoinigh freisin, gur ligeadh an lucht féachana isteach chuig an Amharclann, an oíche sin, saor in aisce (for nothing), agus tuigfidh tú ansin, go mba fhlaithiúla go mór fada iad, mar lucht féachana, nuair a iarradh orthu síntiús deonach airgid a bhronnadh ar an gComhlacht Aisteoirí sin, a chleachtaigh a gceird, thar na blianta, sa Phlayhouse úd Cois Cuain.
Chuir suíomh na hAmharclainne go mór le hinchreidtheacht (credibility) an scéil, tharla go raibh sé suite ansin cois cuain, agus boladh agus fuaimeanna na mara á séideadh isteach orainn, saor in aisce, freisin, sea, agus báid agus longa farraige ag seoladh leo isteach is amach faoi Dhroichead álainn, dea-dheartha, cuarach (curved), Choronado.
Ní call dom a rá, gur bhain an lucht éisteachta uilig ard-taitneamh as an léiriú sin, nó b’ócáid speisialta, stairiúil í, agus tuigeadh sin do chuile dhuine den lucht éisteachta, agus do lucht an ardáin fhéin, freisin.
Good to be there .
Sea, bhí áthas orainn uilig, gur tugadh an deis dúinn, bheith ar an bhfód don ócáid stairiúil sin, agus i ndiaidh an dráma, bhuaileamar an bóthar abhaile, go Cardiff by the Sea. Amach linn i dtosach thar dhroichead álainn, cuarach, sin Choronado, agus ansin trí roinnt áirithe de chathair San Diego, agus ansin, abhaile linn ar na Saorbhealaí a chuir ar ár gcumas an baile a bhaint amach, gan mhoill, gan stró, gan tranglam tráchta (traffic jam) nó tada dá leithéid.
Sea, gan dabht ar domhan, ba lá dár saol é.
******************************
An Luan, an 25u Lúnasa 2003.
Ruby’s Diner .
Tuirseach fós, tar éis eacthraí iomadúla na seachtaine seo caite, agus tar éis chodladh go headra (late morning), chuamar go hOceanside, le tamall a chaitheamh ag siopadóireacht, nó bhí deireadh ár saoire ag druidim linn, nós na gaoithe. Tar éis tamall a chaitheamh i mbun an ghnó sin, tuigeadh dúinn go raibh in am lóin, agus mar mhalairt, shocraíomar ar lón a chaitheamh, an lá áirithe sin, thíos ag ceann cé, nó tá Bialann an-neamhghnách, an-álainn, thíos ansin ag barr na cé. Anois, ní gnáthché atá acu ansin in Oceanside, mar síneann an ché seo, leathmhíle ar a laghad, déarfainn, amach sa bhfarraige. Dá chruthú sin, tá feithicilí speisialta acu, le daoine a thabhairt ar thuras amach go dtí “Ruby’s Diner”, an Proinnteach neamhghnách sin, thíos ag barr na cé. Proinnteach maith mór isea “Ruby’s Diner”, agus é feistithe ansin, amuigh i lár na farraige, tonnta móra ag réabadh leo thart air, agus faoi fiú, ag an am gcéanna, sea, agus slua daoine, mar is gnách sa taobh seo tíre, ag iascaireacht leo ar a ndícheall mór, thart ar an bProinnteach neamhghnách sin. Chomh maith le sin, bhí báid de chuile shaghas, agus longa freisin, le feiceáil ag seoladh leo sa chuan. Chuile dhuine agus a phort fhéin á sheint aige, mar adeireadh an seandream fadó. Tar éis tamall a chaitheamh ag breathnú ar na radharcanna, chuamar isteach sa Phroinnteach, agus caithfidh mé a admháil, gur caitheadh go fial flaithiúil linn, agus chuir “Ruby’s Diner” cúl ar ár n-ocras agus ar ár dtart, i ngearraimsir.
Alaskan Hallibut .
Céard a bhí againn don lón, an ea? Céard eile ach “Alaskan Hallibut”, iasc chomh blasta sin, go gcuireann sé uisce faoi m’fhiacla, smaoineamh air, anois fhéin fiú. B’in an Bialann ba neamhghnáthaí inar chaith mé béile riamh, déarfainn.
Go dtí an chéad ghála eile, mar sin……….Slán…….
.
.
***************
Peadar Bairéad.
***************
.
le Peter Barrett | 2017/04/04 | Gan Chatagóir
O i l i t h r e a c h t .
.
Fada, tuirsiúil, anacair,
Oilithreacht seo na beatha,
Ag siúl is ag siúl go traochta
Gan treoir, gan stiúir, gan tada,
Ach chuile dhuine leis fhéin,
Ar thóir na beatha síoraí,
Gan léarscáil, ach a choinsias,
Leis an mbealach sin a fhógairt
Trí fhásach, is trí dhufair,
I ngleann gruama seo nDeor.
.
Ach tagaigí chugam, a chairde,
Abhus nó thall, frí chéile,
Le mo mhisniú, le mo mhealladh
Fan bhóthar seo na beatha,
Nó is tuirsiúil é an t-uaigneas
Má shiúlann amach id’ aonair,
Is is deacair aird a dhíriú
Ar choinsias nó ar chreideamh,
Nuair a sheoltar d’anam daonna
Ar eachtra báis is beatha.
.
.
Ach má shiúlann sibh amach liom
Ar oilithreacht seo na beatha,
Misneoimid a chéile,
Trí chúl a chur ar uaigneas,
Is ardófar misneach is meanmna
Ár n-anamacha spíonta lag’,
Ag cuidiú lena chéile,
Go sroichfimid an trá úd thall.
.
*********************************
.
.
.
Gaeilge 
English