Tháinig mé ar scannán le déanaí nuair a bhí mé ag brabhsáil ar líne. Phrioc sé m’aird mar chonaic mé go raibh Bord Scannán na hÉireann páirteach sa scannán seo, darb ainm ‘Maudie’, agus mar is duine fiosrach mé, bhí orm é an scannán seo a fheiceáil.  Is scannán deoirshilteach den chéad scoth atá i gceist.

Maudie ag lorg oibre

Tá an scannán bunaithe ar eachtraí a tharla sna tríochaidí agus sna daichidí sa chéad seo caite, i mbaile beag iargúlta darb ainm Marshalltown atá suite i Nova Scotia i gCeanada. Is í Maudie an príomhcharachtar, bean ina tríochaidí agus í craplaithe le hairtríteas le fada. Ag tús an scannáin, bhí Maudie ag cur faoi lena haintín agus a deartháir. Gan mhoill, áfach, tá sé soiléir go raibh caidreamh míshocair idir Maudie agus an bheirt eile.  Bhí deartháir Maudie tar éis teach a máthair a dhíol gan aon rud a rá le Maudie roimh ré. Bhí fearg uirthi faoi sin, agus dúirt sé gur thiomnaigh a máthair an teach dó. Níor thug a deartháir aird ar bith ar a hagóidí. Bhí a haintín i gcoinne stíl maireachtála Maudie, agus tar éis do Maudie teacht abhaile ó chóisir go déanach oíche amháin, bhí argóint mhór acu faoi sin. Deir Maudie lena haintín go bhfaigheadh sí post, ach níor chreid a haintín é sin. Bhí Maudie míshásta lena saol, agus chinn sí rud a dhéanamh faoi.

Nuair a bhí Maudie ag siopadóireacht uair amháin, tháinig mangaire iasc isteach sa siopa. Bhí cabhair ag teastáil uaidh sa bhaile, mar bhí sé róghnóthach obair tí a dhéanamh é féin. Scríobh an siopadóir fógra dó, agus chuir an mangaire suas é ar chlár fógraí sa siopa. Nuair a d’imigh an mangaire, rug Maudie ar a fhógra, agus tamall beag ina dhiaidh sin, shiúil sí go dtí teach an fhir ag lorg poist.

Fuair sí an post, agus de réir a chéile, shocraigh sí síos, cé nach raibh sé éasca réitigh le hEverett, an mangaire. Fear garbh, borb a bhí ann, ach tar éis tamaill d’éirigh sé níos báúla le Maudie. Faoi dheireadh, bhog sí isteach ina sheomra leapa, agus tá a fhios ag an saol Fódlach cad a tharla ina dhiaidh sin!

Maudie an t-ealaíontóir

Nuair a bhí sí óg, chuidíodh Maudie lena máthair cártaí Nollag a phéinteáil, agus dhíolaidís na cártaí ar 25 cent. Mar dhuine fásta ina cónaí sa teachín le hEverett, phéinteáil sí na ballaí loma, agus ansin thosaigh sí ag péinteáil ainmhithe agus plandaí ar na ballaí – féileacáin, ealaí agus tiúilipí san áireamh.

Lean sí ar aghaidh ag péinteáil, agus ar dtús rinne sí cártaí deasa do chustaiméirí Everett, agus ansin thóg an siopadóir cúpla ceann chun díol sa siopa. Ansin, thosaigh sí ag péinteáil pictiúir níos leithne. Níorbh acmhainn di canbhás a cheannach, agus mar sin phéinteáil sí a pictiúir ar ‘Beaverboard’, atá cosúil le plástarchlár.  Cheannaigh custaiméir a fir chéile pictiúir uaithi, agus choimisiúnaigh sí Maudie chun pictiúr a phéinteáil di, ar chostas $5.  

Roimh i bhfad, bhí Maudie ag díol a pictiúir ón teachín, ar phraghas $5.

Clú agus Cáil  

Scríobh iriseoir alt fúithi agus faoina scéal suimiúil, agus níorbh fhada ina dhiaidh sin gur tháinig na ceamaraí teilifíse ón stáisiún náisiúnta i gCeanada, CBC. Chuir CBC Maudie faoi agallamh a chraoladh ar fud na tíre. Thosaigh níos mó agus níos mó daoine ag teacht chun a pictiúir a cheannach, agus go luath bhí an t-éileamh chomh mór sin go raibh uirthi pictiúir a dhíol nach raibh fós tirim!  Tháinig clú agus cáil uirthi ansin, ach in ainneoin sin bhí Everett agus Maudie bocht go leor. Ní raibh leictreachas ná uisce reatha acu ach bhí Everett agus Maudie sásta lena saol ina ainneoin sin.

Sin cnámharlach an scéil, agus níor roinn mé gach rud leat ar eagla an scéal a mhilleadh!  

Conclúid  

Molaim duit an scannán seo gan aon agó!

Tá an aisteoireacht thar barr, agus róil dhúshlánacha ag Sally Hawkins agus Ethan Hawke araon, mar Maudie agus Everett.

Stiúrthóir Éireannach darb ainm Aisling Walsh a rinne an scannán. Rugadh Aisling i mBaile Átha Cliath, agus rinne sí staidéar san Institiúid Ealaíne, Deartha agus Teicneolaíochta Dún Laoghaire. Tar éis sin, d’fhreastail sí ar an Scoil Náisiúnta Scannán agus Teilifíse i Sasana.  

Maidir leis an teachín, bogadh é go dtí Dánlann Nova Scotia i Halifax, mar is saothar ealaíne é an teachín féin! Tá 55 pictiúr Maudie ar taispeáint go buan ann freisin.

Ar an drochuair, ní bhfaighidh tú aon phictiúir Maudie ar $5 níos mó. Díoladh ceann dá cuidse ar ceant ar phraghas níos mó ná $125,000!

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Fuair an scannán ‘Belfast’ ó Kenneth Branagh seacht n-ainmniúchán do na Golden Globes agus seacht n-ainmniúchán do ghradaim Oscar. Bhuaigh sé Golden Globe amháin (do scríbhinn Kenneth Branagh), agus ní bheidh na gradaim Oscar ar siúl go dtí deireadh mhí an Mhárta.

Ní raibh an dara rogha agam ach an scannán sin a fheiceáil agus bhí mé dóchasach go mbainfinn an-taitneamh as.  Ach go minic, ní mar a shíltear a bhítear, agus gan dabht, bhraith mé é sin go láidir faoin scannán ‘Belfast’. Bhí mé ag súil le rud amháin ach fuair mé rud eile ar fad. Mhothaigh mé gur buaileadh bob orm. Ach tá mé rud beag chun tosaigh orm féin.

Plota an Scannáin

Rugadh Kenneth Branagh in ‘Tiger’s Bay’ i dtuaisceart Bhéal Feirste go dtí go raibh sé naoi mbliana d’aois. Ansin, bhog siad go ‘Reading’ i Sasana chun éalú ón bhforéigean a bhí ar siúl – na Trioblóidí. Is saothar leath bheathaisnéise é an scannán, mar is buachaill é an príomhcharachtar Buddy (Jude Hill) do naoi mbliana d’aois sa bhliain 1969 – díreach cosúil le Branagh féin. Is trí chéadfaí Buddy a léirítear an scéal, agus sa tslí sin, cuireann Branagh a thaithí féin in iúl dúinn ón am sin. Bhí a theaghlach go léir ina gcónaí sa cheantar, agus ceantar bocht a bhí ann. Protastúnaigh a bhí iontu, agus bhí idir Phrotastúnaigh agus Chaitlicigh ina gcónaí taobh le chéile, agus ag tús an scannáin ní raibh aon fhadhb eatarthu. Ach ansin, tosaíonn na círéibeacha, eagraithe ag paraimíleataigh Phrotastúnacha a bhfuil ag iarraidh bata agus bóthar a thabhairt do Chaitlicigh sa cheantar. Feiceann tú saighdiúirí na Breataine ag cur ceisteanna ar na Caitlicigh freisin, agus iad ag tógáil bacán chun Protastúnaigh agus Caitlicigh a scaradh óna chéile. Cuireann ceannaire na bparaimíleatach brú ar athair Buddy cabhair a thabhairt dóibh ach ní aontaíonn sé chun é sin a dhéanamh. Faoi dheireadh, socraíonn a thuismitheoirí go raibh orthu imeacht go Sasana le Buddy. Roimhe sin, titeann Buddy i ngrá le cailín ar scoil, titeann sé i ngrá leis an scáileán mór, agus tá sé an-sásta a bheith ag fás aníos agus a ghaolta go léir in aice leis gach lá, agus go háirithe a sheantuismitheoirí. Ag deireadh an scannáin, tá tú in ann pian an bhuachalla óig a mhothú agus é chun a bheith scartha óna áit dúchais, óna ghaolta, óna chailín, agus óna shaol coitianta. Ach tá rudaí sa chathair ag éirí níos dainséaraí, agus cé nach bhfuil a fhios go maith ag Buddy faoi sin, tá sé soiléir dá thuismitheoirí, a dtuigeann nach bhfuil sé sábháilte dóibh fanacht níos mó.

Mo thuairim

Tá caighdeán teicniúil an-ard sa scannán agus feiceann tú tá lorg an scothcheardaí (Branagh) air. Úsáidtear cineamatagrafaíocht dhubh agus bhán agus uillinneacha an cheamara go héifeachtúil chun an scéal a thaispeáint duit, agus tá fuaimrian cumhachtach corraitheach le cloisteáil in amhráin iontacha Van Morrison. Tá an aisteoireacht go maith freisin, agus is aisteoir den chéad scoth é an buachaill Jude Hill i ról Buddy.  Déanann a thuismitheoirí (Caitríona Balfe agus Jamie Dornan) agus a sheantuismitheoirí (Judi Dench agus Ciarán Hinds) jab iontach freisin ó thaobh na haisteoireachta de.

Is é láidreacht agus laige an scannáin gur trí shúile Buddy a fheiceann tú an saol. Is láidreacht é nuair a bhaineann sé lena scéal féin.  Is rud draíochtach dúinn Buddy agus a theaghlach a fheiceáil ag an bpictiúrlann ag breathnú ar ‘One Million Years B.C.’ nó ‘Chitty Chitty Bang Bang’, mar shampla. Cuireann sé i gcuimhne dúinn scannáin dhraíochtacha eile cosúil le ‘Cinema Paradiso’.  B’fhéidir go bhfuil Buddy ró-ghleoite uaireanta agus sa tslí sin cuireann sé i gcuimhne dom freisin an tsraith ‘The Wonder Years’, agus buachaill óg i Meiriceá ag teacht in aois sna seascaidí.  

Is é an fhadhb amháin atá agamsa ná go bhfuil an scannán ag iarraidh dá thrá a fhreastal, teacht in aois do Bhuddy, agus na Trioblóidí i dTuaisceart na hÉireann.   Cuireann an iarracht fiú píosa beag de scéal na dTrioblóidí a insint an fhírinne as a riocht, agus déanann Branagh simpliú ollmhór as an scéal. Tuigim go maith gur dearcadh bhuachalla óig a tá i gceist ach mar sin féin ceapaim go bhfuil an méid beag atá ann faoina dTrioblóidí míthreorach don lucht féachana. Níl cuntas tomhaiste nó cuntas iomlán léirithe dúinn sa tsliseog staire atá le feiceáil sa scannán seo.

Ach sin ráite agam, is mó atá dearfach ná atá diúltach i dtaca leis an scannán ‘Belfast’ agus mar sin, mholfainn duit é a fheiceáil.

Scéinséir atá leagtha amach go cliste is ea an scannán faisnéise “Sophie: A Murder in West Cork”, sraith trí chuid atá ar fáil ar Netflix. Maraíodh Sophie du Plantier gar dá teach in áir iargúlta in iarthar Chorcaí i 1996. Tá an cás gan réiteach fós agus is clár fiosrúcháin é seo ag leagan amach cad atá ar eolas againn faoin gcás. Thaitin an tsraith go mór liom agus mé ag breathnú air. Ach tar éis sin, tháinig saghas míchompoird orm a mhéadaigh le himeacht ama.

Mearaithe

Bhí gach mothúchán dá bhfuil ann ag cuisliú tríom. Bhí mé lán le frustrachas mar gheall ar an bhfiosrúchán coiriúil. Níor dhaingnigh na gardaí láthair na coire, fiú!  Nuair a fuaireadar amach gur dhóigh an príomhamhrastach, Ian Bailey, go leor rudaí ina ghairdín, ní dhearnadar scrúdú fóiréinseach ar aon rud a bhí sa tine sin. Bhí fearg orm mar cheap mé go raibh Ian Bailey i bhfolach amach os ár gcomhair, ag séanadh na líomhaintí go léir, agus ag maíomh go raibh sé cráite ag na húdaráis agus na meáin. In ainneoin aiféala a bheith air, bhí cuma shotalach ar an bhfear seo. Bhí brón orm go bhféadfadh coir ghráiniúil mar seo tarlú amuigh faoin tuath in Éirinn, in áit atá smálaithe go deo ag an uafás a tharla ann. Bhí imní orm faoi na daoine atá ina gcónaí ina n-aonar in áiteanna iargúlta, mar tá bagairt an fhoréigin ann i gcónaí. Bhí mearbhall orm freisin, go háirithe maidir le Marie Farrell. Ar dtús, dúirt sí go bhfaca sí Ian Bailey i gcúpla áit gar do theach Sophie du Plantier ar oíche an dúnmharaithe. Ach níos déanaí, d’athraigh sí a fianaise agus dúirt sí ansin nárbh Ian Bailey a bhí ann. Tá casadh sa scéal arís le déanaí, agus Marie a rá go bhfuil aithne aici anois ar an duine a chonaic sí. Tá na Gardaí i mbun fiosrúcháin faoin bhfear seo anois, agus beidh níos mó eolais againn i gceann tamaill. Fuair mé amach sonra eile agus mé ag déanamh beagán taighde ar an mistéir seo. Bhí teaghlach du Plantier páirteach sa tsraith agus mar sin, ní haon ionadh go n-insítear an scéal ó thaobh an teaghlaigh. Níl aon dabht ag clann du Plantier gurb é Ian Bailey an dúnmharfóir. Tar éis mo thaighde, ní raibh mé cinnte níos mó cé a mharaigh Sophie agus bhí mé go hiomlán trína chéile. Tá gá géar le bleachtaire cáiliúil cosúil le Sherlock Holmes nó Poirot!  Rith sé liom nach n-oireann eachtraí nár réitíodh dom, mar ní maith liom éiginnteacht ar chor ar bith, agus is fearr liom nuair a bhíonn clabhsúr ann. Ach bíodh sin mar atá, bhí an seó feicthe agam agus bhí orm déileáil leis anois.

Oscailt Súl

Ansin, léigh mé alt nua scríofa ag Fintan O’Toole san ‘Irish Times’ agus oscailt súl a bhí ann dom.  Bhí dearcadh difriúil ag Fintan ar an scéal ar fad. Ní raibh mórán meas ag Fintan ar Ian Bailey – an ‘drunken vainglorious lout’ mar a thug sé air. Tarraingíonn an fear naircisíoch seo ár n-aird agus aird na meáin, nuair ba cheart ár n-aird a bheith dírithe ar ní hamháin Sophie ach na mná go léir ar mharaíodh iad. Sa bhliain 1996, maraíodh naoi mban déag eile chomh maith le Sophie, agus ní bhfuarthas amach riamh cé a dhúnmharaigh cúigear dóibh, Sophie san áireamh. Cén fáth nach gcloisimid aon rud faoi na cásanna eile? Go hiondúil, is Éireannaigh atá i gceist agus is é a céile, a páirtí, nó fear eile a bhfuil aithne mhaith aici air a dhéanann an dúnmharú. Ní tharraingíonn coireanna mar seo mórán suim, mar níl tréithe speisialta ag baint leo. I gcás Sophie, is bean álainn ón Fhrainc atá i gceist. Sasanach aisteach sotalach is ea Ian Bailey, an duine is mó atá faoi amhras.    

Tuiscint

Thuig mé faoi dheireadh cén fáth a raibh mé buartha tar éis dom an tsraith seo a fheiceáil. Bhraith mé air amhail is ficsean a bhí i gceist, nuair is fíorscéal atá ann, gan réiteach fós ann. Sin í an fhadhb – i slí amháin bhí mé ar nós cuma liom faoi, ach ag an am céanna bhí a fhios agam gur ábhar fíorthábhachtach a bhí i gceist.

Tá sé thar am níos lú airde a thabhairt do Ian Bailey agus aird a thabhairt do na mná go léir ar maraíodh iad agus ar tugadh neamhaird mhíthrócaireach ar a ndúnmharuithe tar éis tamaill bhig. Tá sé in am do na Gardaí na sean-comhaid a athoscailt, agus na dúnmharfóirí a thabhairt faoi réim an cheartais.

.

Is lionsa cumhachtach í ár dteanga chun ár n-oidhreacht shaibhir a thuiscint, agus tugann Manchán go leor samplaí nithiúla dúinn ina leabhar ‘Thirty-Two Words For Field’ chun an pointe sin a léiriú.         

Cé gur thug an leabhar seo léargais suimiúla dom, bhí sé deacair go leor dom an tairbhe a bhaint as an leabhar. Bhí orm an t-eolas a atheagrú an t-am go léir agus mé ag léamh, mar go raibh téamaí fite fuaite le chéile. Fiú tar éis sin, bhí mé ar an bhfóidín mearaí go minic. Shimpligh mé an leabhar dom féin, agus bhris mé síos é i dtéamaí, ionas go dtuigfí níos fearr é. B’fhéidir go mbainfeá úsáid as an achoimre bheag thíos agus tú ag smaoineamh ar an leabhar a cheannach.

Saol an Údair

Tá blúirí beaga eolais faoi shaol an údair scaipthe amach tríd an leabhar. I mo thuairim, is ábhar ar leith é seo, a thugann comhthéacs dúinn faoin údar féin agus an saghas caidrimh atá idir Manchán agus teanga na Gaeilge.  Tá go leor ar eolas ag Manchán faoina theaghlach, ar ais go dtí an t-ollamh cáiliúil Aodhagán Ó Rathaille a shaolaíodh i 1670. Faighimid beagán eolais faoina shinseanuncail Michael Ó Rahilly (An Raitheallach) freisin. D’athlonnaigh sé a theaghlach, seanmháthair Manchán san áireamh, go dtí an Ghaeltacht i gContae Chiarraí sa bhliain 1912. Bhí ról mór aige freisin in Éirí Amach na Cásca 1916, agus maraíodh é le linn comhraic.  Agus an meall mór ar deireadh, bean cháiliúil ba ea Síghle Humphreys, seanmháthair Manchán. Chaith sí cuid mhór dá saol ag troid ar son ár dtír agus ár dteanga, agus bhí an -tionchar aici ar Manchán agus a mháthair ó thaobh na teanga de.

Ba mhaith liom níos mó eolais a fháil faoi theaghlach Manchán ag tús an leabhair, roimh na téamaí eile a bheith á phlé ag Manchán.

Tá na téamaí eile ag baint leis an teanga féin, agus eolas ár n-oidhreachta atá neadaithe ann.  I measc na dtéamaí sin, seo cúpla ceann atá tábhachtach.

Stair agus Miotaseolaíocht

Chuir mé stair agus miotaseolaíocht le chéile mar bhí sé deacair liom idirdhealú soiléir a dhéanamh eatarthu sa leabhar. Cúis amháin leis sin ná go bhfuil Manchán ag tuairimíocht ar bhunús focail áirithe sa teanga, agus ag baint tátal as sin mar gheall ar ár stair agus miotaseolaíocht. Tá sé deacair idirdhealú a dhéanamh freisin idir cad atá ar eolas againn ó thaobh na heolaíochta i gcomparáid le tuairimí Manchán féin. Níl spás agam níos mó a rá anseo, ach tá go leor focail agus scéalta ag Manchán ar na téamaí seo sa leabhar.

Timpeallacht

Mar is léir ó theideal an leabhair, tá an Ghaeilge an-saibhir ó thaobh an stór focal atá ar fáil chun cur síos a dhéanamh ar thimpeallacht na hÉireann. Caitheann Manchán a lán ama ag plé cúrsaí foclóireachta ag baint leis an timpeallacht. Mar shampla, foghlaimeoidh tú a lán focail ag baint le gort, carraig, Sí/Síoga agus focail ag baint le gnéas, san áireamh. Cé go bhfuil samplaí suimiúla ann, níl mé cinnte cén foinsí a bhaineann leo.  Níl a fhios agam, ach an oiread, an bhfuil a lán focail eile sa chatagóir seo, agus an bhfuil liosta cuimsitheach ar fáil in aon áit.

Mar gheall ar logainmneacha, tá an suíomh logainm.ie an-suimiúil agus an-úsáideach, mar shampla. Tugann an suíomh comhthéacs deas dúinn chun na samplaí sa leabhar a thuiscint.       

Fuaimeanna

Caithfidh mé a rá nár thuig mé i gceart cad a bhí á rá ag Manchán, nuair a leag sé amach a thuairimí mar gheall ar fhuaimeanna na teanga Gaeilge. Bhí mé caillte ar fad nuair a thosaigh sé ag caint faoi phíosaí plúir ag damhsa i bpatrún ar na callairí agus Radio na Gaeltachta ar siúl. Bhí mé fós caillte agus mé ag léamh faoi mhinicíocht chrónán na mbeach. Agus bhí mé amhrasach nuair a léigh mé go bhfreagraíonn ainmhithe frásaí áirithe as Gaeilge; mar shampla rachadh aon mhadra abhaile dá nglaofá ‘Buail abhaile’ leis!  Bhí boladh láidir breágeolaíochta ag guairdeall go tiubh san aer agus mé ag léamh tuairimí an údair maidir le fuaimeanna na teanga!

Conclúid

Leabhar tarraingteach é seo, a chlúdaíonn réimse mór topaicí. Cé go dtugann a shocrú scaoilte níos mó saoirse don údar a smaoineamh baoth a leagan amach, ag an am céanna cailltear cruinneas sa phróiseas agus mar sin seans maith go gcuirfeadh sé mearbhall ort. Má tá tú ceart go leor leis sin, is fiú an tairbhe an trioblóid, i mo thuairim. Ag deireadh an lae tá ceist mhór ag dó na geirbe agam – cén fáth nár scríobh Manchán an leabhar seo as Gaeilge?

.

.

.

.

.

Léigh mé leabhar le déanaí darb ainm “Nomadland: Surviving America in the Twenty-First Century” scríofa ag Jessica Bruder agus b’oscailt súl cheart dom a bhí ann. Bhí mé dall ar fad faoin lucht fáin seo sa Mheiriceá a bhfuil cónaí orthu ina bhfeithiclí campála agus iad ag lorg obair shéasúrach i gcónaí chun greim a choinneáil faoin bhfiacail. Is deacair dóibh an saol é ar an mbóthar, agus go minic ba throm an chros a leag an chinniúint orthu. De ghnáth, is seandaoine atá i gceist agus bíonn cúiseanna éagsúla acu a chuir brú orthu ré nua a dhéanamh ina saolta.  

An Leabhar

Sa leabhar, cuirtear béim ar cheisteanna móra na linne maidir leis an dream daoine ar ghá dóibh cónaí ina veaineanna agus iad ag dul ó áit go háit ag lorg obair shéasúrach. Is í easpa líontáin sábhála dóibh an phríomhchúis le drochdhóigh mar sin a bheith orthu. Úsáideann an t-údar an leabhar chun solas uilíoch a scaladh ar sciar maith den daonra nach dtugtar aird air de ghnáth – na daoine dofheicthe a líonann na boscaí i nduibheagáin na dtrádstóras Amazon, lonnaithe in áiteanna iargúlta sna Stáit Aontaithe. Is leabhar deoirshilteach go maith é seo, agus ní raibh mé in ann é a leagan síos go dtí go raibh sé críochnaithe agam.

An Scannán

Nuair a chuala mé go seolfar scannán bunaithe ar an leabhar, níl sé deacair a shamhlú cé chomh sásta agus a bhí mé. Tá an scannán díreach eisithe ar sheirbhís fís-sruthú i Meiriceá agus beidh sé ar fáil in Éirinn i mí an Mhárta. De ghnáth, nuair a fheicim scannán bunaithe ar leabhar atá léite agam, tagann díomá orm, mar níl sé ar chomhchaighdeán leis an leabhar. Tuigim é sin, mar caithfidh a lán píosaí teacht le chéile go maith ionas go mbeidh scannán iontach ann. Go háirithe, tá sé an-tábhachtach scríbhneoir scripte agus aisteoirí iontacha a bheith páirteach. Ní tharlaíonn an draíocht sin go minic, ach nuair a tharlaíonn is fiú an tairbhe an trioblóid, gan ceist ar bith. I mo thuairim, bhí an scannán lán chomh maith leis an leabhar agus b’fhéidir níos fearr ar bhealaí áirithe.

Saothar ficsin is é an scannán, bunaithe ar shaothar neamhfhicsean. Sa scannán, is ar dhaoine agus an dáimh ar leith a fhásann eatarthu a chuirtear an bhéim. Nuair a scríobh Chloé Zhao an script, chruthaigh sí an príomhcharachtar Fern (Francis McDormand) agus cúpla carachtair eile freisin, cosúil le deirfiúr Fern (Melissa Smith) agus fear darb ainm Dave (David Strathairn) a bhfuil suim rómánsúil aige i bhFern. Mheasc Zhao a carachtair ficseanúla isteach leis na fíor-charachtair ar scríobh Jessica Bruder fúthu ina leabhar – Linda May, Swankie agus Bob Wells.

Sa tslí sin, d’fhigh Zhao go leor snáitheanna ina chéile chun insint chomhleanúnach a sholáthar. Oibríonn an cur chuige sin go hiontach sa scannán. Dála an scéil, is í Zhao stiúrthóir an scannáin freisin agus déanann sí sárjab sa ról sin. Idir a scríbhneoireacht agus a stiúrthóireacht, cruthaíonn Zhao scannán tarraingteach ina bhfuil an fíorscéal fite fuaite go saoráideach leis an bhfinscéal. Cé go ndearna Zhao sárjab, is í Francis McDormand réalta an léirithe seo, agus tógann a scileanna araon an scannán seo go dtí an leibhéal is airde.

Sa scannán, críochnaigh an saol suaimhneach a bhí ag Fern in Empire, Nevada nuair a tháinig cúpla cor gan choinne sa scéal. Ar dtús, dúnadh an mhonarcha ghipsim sa bhaile, agus leis sin fuair an baile féin bás tobann laistigh de sé mhí. Agus murar leor é sin, fuair a fear céile bás freisin. Ní mór di imeacht ar thóir oibre ansin agus ní raibh de rogha aici ach cónaí ina veain. Buaileann Fern le daoine eile ag maireachtáil sa tslí chéanna, Linda May, Swankie agus Bob san áireamh agus diaidh ar ndiaidh nochtar a scéalta suimiúla truamhéalacha dúinn.

Mealltar isteach muid gan mhoill agus bíonn comhbhá againn leis na carachtair go léir roimh i bhfad. Tugann an scannán seo an-léargas dúinn faoin dream mí-ámharach seo, saghas aos seachanta caite i leataobh ag an tsochaí i gcoitinne, agus ag deireadh an lae bíonn orainn ceisteanna deacra a chur orainn féin faoinár gcuid luachanna. Tapaigh an deis chun an scannán seo a fheiceáil a luaithe is a bheidh sé ar fáil, agus idir an dá linn cad chuige nach léifeá an leabhar féin?

.

.

.

.

.