An tseachtain seo caite, d’inis mé duit faoi m’odaisé ar thóir an tSoithigh Naofa sin – páipéar leithris. Léigh tú faoi na suáilcí is na duáilcí ag baint leis an eachtra ait seo, agus mé ag siopadóireacht i mo cheantar féin ar dtús, agus ansin ag siopadóireacht ar líne freisin. Ag deireadh an ailt sin, bhí mé dóchasach go bhfaighinn an páipéar luachmhar sin sula mbeadh ár soláthairtí féin ídithe.  Bhí dhá ordú déanta agam ar líne, ceann amháin ar Amazon ach bheadh orm fanacht le mí chun é a fháil, agus i gcás an chinn eile tobcheannach a bhí i gceist, agus i ndiaidh an ghnímh, bhí aithreachas ceannaitheora orm. Leanaimis ar aghaidh anois ón áit ar stopamar.  

Fuair mé ríomhphost ag deimhniú mo scaollcheannach, agus tháinig frídíní amhrais isteach i m’intinn nuair a chonaic mé gurb ón tSín a thiocfadh sé. Bhí nasc sa ríomhphost chun seiceáil ar stádas m’ordú, agus nuair a bhain mé triail as, d’oibrigh an nasc, ach chonaic mé nach bhfaighinn mo rollaí go ceann coicíse. Bheadh orainn ciondáil páipéir leithris a chur i bhfeidhm idir an dá linn! Bhuel, déanta na fírinne, níor stad mé ag lorg páipéir leithris sna hollmhargaí agus ar líne freisin. Ar ámharaí an tsaoil, fuair mé ceithre rolla san ollmhargadh gar dom – ní fhaca mé arís ach seilfeanna folmha sna siopaí! Uair eile agus mé ag déanamh cuardach ar líne, bhí mé in ann ordú a chur isteach ar Amazon, ach thógfadh sé mí amháin chun teacht! Ach chuir mé isteach an ordú ar aon nós agus is maith an rud é, mar a tharla sé!  

Tar éis coicíse eile, fuair mé pacáiste ón tSín – páipéar leithris! Ach bhí fadhb ann, mar ní bhfuair mé an rud ar ordaigh mé, ach táirge faoi bhun caighdeán – stiall chaol pháipéir i ngach rolla agus iad go léir gan pholl sa lár chun iad a cur ar dháileoir. Nuair a chonaic mo bhean chéile iad, bhris sí amach ag gáire ach ag an am céanna bhí fearg uirthi. “Cén fáth faoin spéir a bhfuair tú iad sin?” a d’íarr sí orm. “Ní úsáidfinn iadsan ach amháin b’fhéidir ar shaoire an mhála droma! Cuir ar ais iad chuig an díoltóir, in ainm Dé!”

“Níl sé chomh héasca sin”, a d’fhreagair mé, “is ón tSín a fuair mé iad!”

“Is cuma”, a dúirt sí, “faigh réidh leis an diabhal rud!”

Ní dúirt mé rud eile faoi, ach tháinig cuthach feirge orm ansin. “Rachaidh mé isteach i bPayPal agus déanfaidh mé gearán i gcoinne an díoltóra mhímhacánta sin. Gheobhaidh mé m’airgead ar ais, agus tarrthálfaidh mé mo chlú i súile mo bhean chéile, ar a laghad,” a dúirt mé liom féin. Agus rinne mé é sin díreach, agus ag an am céanna rinne mé iarracht teagmháil a dhéanamh leis an díoltóir. Ní bhfuair mé freagra don ríomhphost ar sheoladh mé chuig an díoltóir, áfach, agus nuair a rinne mé iarracht dul isteach sa suíomh a bhí aige, bhí sé imithe. Fuair mé freagra ó PayPal agus dúirt siad gurb é an rud is fearr dom a dhéanamh nó an díchorda a scaoileadh díreach leis an díoltóir. D’fhreagair mé nach raibh mé in ann teagmháil a dhéanamh leis. Dúirt siad liom fanacht tamall agus bheadh freagra acu.

Tar éis coicíse, bhí a bhfreagra agam ach gan aon mhíniú, ag rá go raibh an fhadhb réitithe ar thaobh an díoltóra. D’iarr mé an cás a oscailt arís, ach ní raibh an rogha sin agam. Bhí an t-ádh dearg orm nach raibh mórán airgid i gceist, mar ní raibh aon rud eile ab fhéidir liom a dhéanamh. Bhí ionadh an domhan orm go ndearna PayPal an cinneadh sin, agus beidh mé i bhfad níos cúramaí as seo amach.

Ar an dea-uair, tháinig mo pháipéar leithris ó Amazon níos luaithe ná mar a dúirt siad, agus díreach ag an am ceart – bhíomar ar na rollaí deireanacha ag an am sin!

Thar aon rud eile, bhí díomá orm nach raibh mé ar m’aire ar shiopadóireacht ar líne agus gur úsáid mé suíomh nach raibh ar eolas agam, lonnaithe sa tSín! Ní fhaca mé na bratacha dearga ag mún in aghaidh na gaoithe! An raibh an frása Caveat Emptor dearmadta agam?

Ar aon nós, tá rollaí deasa déanta sa tSín le díol agam, má tá suim ag aon duine!

.

.

.

Níl mé an-bhródúil asam, mar buaileadh bob orm le scéim cham. A Dhiabhail! Nach mé an cnapán folamh! Bhí mé idir dhá chomhairle faoin rud arbh fhearr dom a dhéanamh, ach faoi dheireadh shocraigh mé go roinnfinn mo scéal leat.  Cheap mé go mb’fhéidir go n-oibreodh mo bhotúin mar shaghas rabhadh duit, ionas go mbeifeá in ann an cleas suarach sin a sheachaint.

Ar dtús, caithfidh mé a rá nach dtarlódh a leithéid dom, murach géarchéim an choróinvíris. De ghnáth, bím ar m’fhaichill agus mé ag ceannach ar líne, mar tá a fhios agam a chontúirtí is atá sé.  Úsáidim suímh ghréasáin atá ar eolas agam le fada agus gan aon fhadhb agam leo, cosúil le Amazon agus Ebay. Úsáidim PayPal chun íoc as mo cheannacháin, mar bíonn siad ina n-idirghabhálaí idir díoltóirí agus ceannaitheoirí, agus tá próiseas acu chun fadhbanna a réiteach eatarthu. Beidh tuilleadh le rá agam faoin bpróiseas sin níos déanaí.       

Ar aon nós, mar is eol do chách, chomh luath is a thosaigh an ghéarchéim bhí sciob sceab ar pháipéar leithris, agus i bpreabadh na súl, bhí na soláthairtí go léir ídithe. Iompar gan chiall, a cheap mé ar dtús. Ach ar an taobh eile den scéal, ar an drochuair, ní raibh ach cúpla rolla leithris inár dteach ag an am sin. Bhí brú mór orm sa bhaile an fhadhb a réiteach gan mhoill! Mar sin, thosaigh mé ag obair ar an misean práinneach seo.

Léim mé isteach i mo charr, agus ar aghaidh liom ag lorg na cloiche ba mhó ar mo phaidrín, rollaí trídhualacha! Níor thuig mé a dheacra is a bheadh sé na rollaí céanna a fháil. Baineadh siar asam, mar a shamhlófá, agus gan a oiread is rolla amháin ar na seilfeanna sna hollmhargaí go léir ar chuardaigh mé iontu.  D’éirigh mé go moch an mhaidin dár gcionn agus amach an doras liom ag lorg rollaí arís. Nuair a shroich mé an chéad ollmhargadh, chonaic mé bean agus rollaí ina lámha aici, agus í chomh sásta le píobaire! Isteach liom ar nós na gaoithe, ach ní raibh an t-ádh liom mar ní raibh aon pháipéar leithris fágtha. Bhí an scéal céanna ag fanacht liom i ngach ollmhargadh agus siopa ar thug mé cuairt orthu agus dá mhéad a chonaic mé is ea is mó buaireamh a tháinig orm.  Dúirt fear amháin liom go raibh daoine ag fanacht i líne ar feadh breis is uaire sular osclaíodh na hollmhargaí. Cé go raibh mé i mbarr mo chéile anois, ní raibh mé réidh fós le seasamh i líne ar feadh uaire go moch ar maidin, chun páipéar leithris a fháil. Nach raibh mé níos cliste ná sin!  

.

Siopadóireacht ar líne

.

Ar an drochuair, ní raibh cúrsaí i bhfad níos fearr ar líne. Bhuail leath an domhain go ceart cóir mé. Chun rudaí a dhéanamh níos measa, bhíomar ag teacht gann i bpáipéar leithris sa bhaile. Mhothaigh mé mo chroí ag preabadh, agus mé ag imeacht chun scaoll. As sin amach, ní raibh ach smaoineamh scaipthe agam agus nochtadh laige bhunúsach ansin! Thosaigh mé ag googláil go hainrianta, ag úsáid gach téarma ag baint le páipéar leithris ar féidir liom smaoineamh air. Bhain mé triail as athlódáil a dhéanamh go leor uaireanta ar shuímh shiopadóireachta nach raibh páipéar leithris ar fáil acu, ag súil go n-athródh sé agus go dtiocfadh cinn isteach idir cliceanna. Bhí mé an-sásta ar fad nuair tar éis athlódáil amháin ar shuíomh áirithe, bhí páipéar leithris ar fáil. Chuir mé isteach ordú, d’íoc mé as, agus ansin léim mé suas san aer! Is dócha go raibh boc mearaí orm! Bhí mé róluath ag ceiliúradh mo bhua, mar chúpla uair ina dhiaidh sin, fuair mé ríomhphost, ag gabháil leithscéil mar ní raibh m’ordú ar fáil níos mó. Bhí a oiread scaoill orm ansin go ndearna mé mo bhotún. Thosaigh mé ag googláil arís, agus ag leanúint gach leid ar chaith mo chuardach suas. Chonaic mé tairiscint speisialta le fáil ar pháipéar leithris trídhualacha, mura miste leat! B’fhéidir go mbeinn ar mhuin na muice faoi dheireadh! Chuaigh mé isteach, agus iontas na n-iontas, bhí an páipéar leithris sin i stoc. Chuir mé isteach m’ordú ar an toirt, agus nuair a chonaic mé gur féidir íoc as le Paypal, bhrú mé ar an deilbhín agus chríochnaigh mé an t-idirbheart.

Tuilleadh le teacht an tseachtain seo chugainn…

.

.

  .

.

  .

.

.

.

Tá a fhios ag madraí an bhaile go mbíodh drogall ar go leor daoine Gaeilge a labhairt. Tá neart fáthanna leis sin, coimpléasc ísleachta san áireamh. Ach le forbairt ár bhféinmhuinín, d’éiríomar níos bródúla as ár gcultúr agus ár dteanga. Cur leis sin fás fíorthobann na Gaelscoileanna, á dtiomáint ag gnáthdhaoine na tíre, agus tá sé soiléir go bhfuil gluaiseacht athbheochana na Gaeilge faoi bhláth. Tá Gaeilge labhartha ag a lán daoine anois – go háirithe ag Glúin na Gaelscoile.  Cúpla bliain ó shin, i ndiaidh dóibh an ardscoil a fhágáil, bhí ach cúpla deis acu a nGaeilge a chleachtadh ach bhíodar ag lorg tionóil níos neamhfhoirmiúla ná na roghanna a bhí ar fáil. Ós rud é go bhfuil siadsan compordach ag úsáid an idirlín, thosaigh siad ag eagrú bailithe réchúiseacha ann.  Is mar sin a thosaigh Peadar Ó Caomhánaigh agus Osgur Ó Ciardha an chéad PopUp Gaeltacht ag deireadh 2016. Sháraigh na torthaí gach a raibh siad ag súil leis agus anois bíonn PopUp Gaeltachtaí ar siúl ar fud an domhain.  

Mar is eol do chách, d’athraigh gach rud nuair a tharla géarchéim an gcoróinvíris, agus anois táimid go léir neadaithe sa bhaile ar fud an domhain.  Sa cholún seo, ní dhéanfaidh mé athchúrsáil ar an nuacht uafásach a chloisimid gach lá. In ionad sin, cuirfidh mé béim ar chúrsaí na Gaeilge i rith an scartha shóisialta seo, am nach bhfuil Gaeilgeoirí in ann bailiú le chéile mar is gnách. Ach fuair fear amháin réiteach iontach don fhadhb sin.  

Ag bualadh leis don chéad uair, chaithfeá a thabhairt faoi deara an méid fuinnimh atá ag an mac léinn seo, gan trácht ar a fhéinmhuinín agus a dhíograis. Meiriceánach is ea é ó dhúchas, ach Éireannach dá thoil féin. Níl aon drogall ar an bhfear seo Gaeilge a labhairt, ach a mhalairt. Bíonn sé ag labhairt Gaeilge gach deis a fhaigheann sé. Agus mura mbíonn deis ann, cruthaíonn sé ceann!

D’eagair an fear seo an chéad PopUp Gaeltacht i gContae Shan Diego i gCalifornia breis is bliain ó shin, agus go leor eile ó shin i leith. D’fhógair sé iad ar Fhacebook agus tháinig na Gaeilgeoirí le chéile i dtithe tábhairní, agus freisin ag Teach na hÉireann i mBalboa Park i San Diego. Sin áit a gcuireann i láthair cultúr agus teanga na hÉireann. Bíonn ranganna Gaeilge ar siúl ansin, saor in aisce, á mhúineadh ag Gaeilgeoir an-díograiseach darb ainm Hofshi Shanti. Bíonn seisiúin cheoil agus damhsaí ar siúl ann go minic freisin. Mar sin, ní ionadh mór é go bhfuil roinnt mhaith daoine sa cheantar agus suim acu agus fonn orthu a gcuid Gaeilge a fheabhsú. Tharla an borradh seo a bhuí do dhaoine cosúil le Hofshi Shanti, agus an fear thuasluaite, darb ainm Jeffrey ‘Siothrún’ Sardina.

PopUp Gaeltacht i gCoraintín!

Nuair a chuirtear i bhfeidhm dianghlasáil de bharr géarchéime an gcoróinvíris, ní raibh Siothrún in ann an gnáth-PopUp a eagrú. Ach is doiligh beaguchtach a chur air! Bhuail smaoineamh é – céard faoi PopUp fíorúil? Is é atá i gceist ná PopUp go léir a dhéanamh ar an idirlíon, ní hamháin an cuireadh, ach an bailiú freisin. Le linn na géarchéime seo, tá go leor daoine ag úsáid an aip ‘Zoom’ chun ranganna a chur ar fáil, agus chun teacht le chéile ar an idirlíon. Cheap Siothrún go mbeadh ‘Zoom’ foirfe do PopUp fíorúil freisin, agus mar sin d’eagair sé ‘PopUp Gaeltacht i gCuaraintín’, agus chuir sé an focal amach ar na meáin shóisialta agus ar shuímh ghréasáin cosúil le www.peig.ie.

Gaeltacht San Diego!

D’fhoilsigh Siothrún nasc an bPopUp ar Facebook, agus d’fhreastal mé ar an chéad PopUp fíorúil sa domhan! Bhí Siothrún ag obair go dian ag cur fáilte roimh na daoine ar tháinig isteach ar líne. Bhí timpeall céad daoine ann, ó gach cearn den domhan – leis an chuid is mó as Éirinn, na Stáit Aontaithe, agus an Bhreatain Mhór . Bhí craic iontach againn go léir, agus i rith an chomhrá do bhaisteadh ‘Gaeltacht San Diego’ ar an dream ó Shan Diego! Bhíomar le chéile don tríú ‘PopUp Gaeltacht i gCuarantín’ an Satharn seo caite, agus bhí sé ar fheabhas, agus chaitheamar stáir ag caint! Má tá suim agat freastal ar an bPopUp seo a bheidh ar siúl ar gach Satharn i rith na géarchéime, cuirfear fáilte mhór romhat! Chun an cuireadh a fheiceáil, déan cuardach i bhFacebook ar ‘Pop Up Gaeltacht i gCoraintín’, et voilà!

.

Ceann de mo chuimhní is glinne ó m’óige ná mise i mo shuí ar ghlúin mo mháthair, agus í ag léamh dom ó stiallchartún i gceann de na hirisí do mhná a bhíodh an-tóir orthu sna seascaidí. Bhí loinnir an áthais orm mar ní raibh aon rud níos fearr ná aird mo mháthair.  Is dócha go bhfuil sé mar sin do beagnach gach naíonán ámharach, agus maireann an grá sin eadraibh go deo!  

Le linn mo shaol go léir, chuir mo mháthair brú orm a bheith uaillmhianach maidir le mo chuid spriocanna. Níor mhaith liom í a ligean síos, agus mar sin d’oibrigh mé go dian chun iad a bhaint amach.  Thug focail mo mháthair misneach dom, agus de ghnáth bhain mé mo mhian amach. Fiú amháin nuair a bhí mé fásta agus ag obair, mheabhraigh mo mháthair dom na héachtaí a bhí le déanamh fós. Ní raibh mé in ann dearmad a dhéanamh orthu nó a bheith leisciúil fúthu!  Bhí sé níos éasca mo spriocanna a bhaint amach, agus sin díreach cad a tharla! Caithfidh mé buíochas a ghabháil do mo mháthair don tacaíocht dhílis a thug sí dom i gcónaí.

Bhí triúr páistí inár dteaghlach, agus bhí cúraimí teaghlaigh ar mo mháthair. Bhí sí gafa le hobair an tí an lá ar fad, bliain i ndiaidh bliana. Obair chrua fhisiciúil a bhí ann ag an am sin, mar ní raibh a lán meaisíní ann chun cabhrú a thabhairt duit.

Ba ghnaíúil an mhaise di an obair sin a dhéanamh, go háirithe nuair a fhaigheann tú amach go raibh a lán fadhbanna sláinte ag mo mháthair i rith a saoil.  Is í an fhadhb shláinte ba thromchúisí ar fad a tharla di ná ailse chíche.  Tháinig an ailse sin uirthi trí huaire, agus ní raibh sí ach ina caogaidí an chéad uair!

Ar an drochuair, tá ailse uirthi anois nach féidir a leigheas, agus tá sí faoi chúram maolaitheach agus ag tógáil cógas, pianmhúcháin láidre san áireamh. Níl lúth na gcos aici agus tá sí ag brath go hiomlán ar na haltraí agus na cúramóirí sa teach altranais ina bhfuil sí ina cónaí anois. B’éigean di a saol a chaitheamh mar sin gan a neamhspleáchas, agus ní rud éasca é cur suas leis sin. Ach léiríonn sí misneach iontach in aghaidh na hanachana agus iompraíonn sí í féin le dínit shéimh. Tá sé sin dochreidte nuair a smaoiníonn tú ar na heachtraí eile a tharla le déanaí.

Fuair a fear céile, Peadar, bás ag deireadh 2019, tar éis iad a bheith pósta le 64 bliain. Thit siad i ngrá le chéile chomh luath agus a leag siad súil ar a chéile, agus ní raibh mo mháthair ach déagóir ag an am. Ní aon ionadh é mar sin go mbraitheann uaithi go mór é, agus bhí sé an-deacair a bheith ina aonar tar éis iad a bheith le chéile chomh fada sin.

Ar shlí éigin, lean mo mháthair Pádraicín ar aghaidh go misniúil. Bhí a páistí in ann cuairteanna rialta a thabhairt di, agus chuidigh na cuairteanna sin go mór.  Thosaigh sí ag cur in oiriúint don réalachas míthaitneamhach nua nuair a tharla drochrud eile fós!

Ansin tháinig géarchéim an choróinvíris, agus bhí ar an teach altranais rialacha dochta a chur i bhfeidhm. Tá baol ard ón víreas do na hothair atá ina gcónaí ann, mar tá an chuid is mó dóibh aosta agus le galar díblithe orthu freisin. Níl cead ag aon duine teacht ar cuairt go dtí an teach altranais fad is atá contúirt mhór ag baint leis an víreas. Bímid i dteagmháil lenár máthair ar an bhfón gach lá, ach níl sé mar an gcéanna.  In ainneoin gach rud, tá dearcadh dearfach fós ag an bhean iontach seo!

Tréimhse aisteach í seo, leis an choróinvíreas, agus srianta dian orainn go léir. Ach cé chomh dona is atá rudaí dúinn, tá siad i bhfad níos measa do mo mháthair agus do dhaoine eile cosúil léi. Nuair a bhímid ag déanamh trua dúinn féin, caithfimid smaoineamh ar na daoine ina gcónaí i dtithe altranais ar fud na tíre, atá i gcontúirt mhór ón gcoróinvíreas, agus iad scartha amach óna dteaghlaigh agus óna gcairde go ceann i bhfad.

Do mo mháthair agus do gach duine i dteach altranais ag an am seo – tá sibh inár smaointe agus ár bpaidreacha ag an am deacair seo!

.

.

.

Chuaigh Peadar Bairéad ar shlí na fírinne breis agus mí ó shin, agus méala mór a bhás, ní hamháin dá theaghlach agus cairde, ach do Ghaeilgeoirí i gCill Chainnigh agus ar fud na tíre. D’fhág sé oidhreacht shaibhir dúinn go léir. Cé nach bhfuil an fear iontach seo linn níos mó, tá a thionchar beo slán.  Bhí tionchar mór aige ar na daoine go léir ar chas sé leo agus freisin ar na daoine ar léigh a chuid scríbhinní.

Toisc gur rugadh Peadar timpeall an ama céanna agus a rugadh ár dtír, bhí cosúlachtaí láidre eatarthu ar dtús. Bhí siad bocht nuair a bhí siad óg, ach bhí misneach acu. D’éirigh siad níos saibhre de bharr a eitic oibre. Bhí grá acu dá dteanga, cultúr agus creideamh. Bhí a bhféiniúlacht an-tábhachtach dóibh.  Le himeacht ama, áfach, d’fhás difríochtaí eatarthu. Tháinig maolú sa tír seo ar ghnéithe áirithe den teanga, cultúr agus faoi dheoidh, creideamh freisin, ach d’fhág Peadar dílis dóibh i gcónaí.  Sa tslí sin, is féidir saol Pheadair a fheiceáil mar thaisceadán todhchaí, cosúil le saolta Peig Sayers agus Tomás Ó’Criomhthain a chuaigh roimhe.  Agus cosúil le Pheig, Tomás agus údair eile, d’fhág Peadar taifead scríofa dona shaol, i ngach rud a scríobh sé, ach go háirithe ina dhírbheathaisnéis.   

Sárscríbhneoir ilchumasach agus bisiúil ba ea Peadar, le bailiúcháin leathan liteartha chun é sin a chruthú.  D’fhág Peadar seoid náisiúnta dúinn agus don tír, gan dabht ar bith.

D’fhág sé oidhreacht thábhachtach i gCill Chainnigh freisin, is mó mar mhúinteoir i gColáiste Chiaráin agus mar cholúnaí nuachtáin sa Kilkenny People. Thosaigh sé ag múineadh i gColáiste Chiaráin sa bhliain 1966, nuair a bhí an ceantar in ísle brí, ní hionann is sna laethanta seo. Ní raibh mórán tionscail ann, seachas monarcha bróga, ina ndéanadh ‘Mocassins’ ó 1967 go dtí 1987, agus grúdlann Smithwick’s, ceannaithe ag Guinness i 1965.   Ní raibh earnáil na turasóireachta ann ar chor ar bith, gan trácht ar bhialanna!  

Duine forásach agus macánta ba ea Peadar, agus cé mar gnáthrud é pionós corpartha sna scoileanna ag an am sin, níor leag sé a lámh ar dhalta riamh. Agus aon uair a bheadh argóint idir daltaí nó fiú idir múinteoirí, glaodh ar Pheadar, mar bhí an cháil sin air a bheith in ann réiteach síochánta a fháil. Ba mhar a chéile aige gach duine, agus mar sin, bhí meas mór idir dhaltaí agus mhúinteoirí air. Mar mhúinteoir, mhúscail Peadar dúil sa léann i mbeagnach gach dalta, ionas gur mhaith leis aithris a dhéanamh air. Dúirt a lán iarscoláirí liom gur spreag Peadar go mór iad, agus ní haon timpiste é go bhfuil go leor acu ina múinteoirí agus sagairt anois, fiú amháin leas-phríomhoidí nó príomhoidí! Tá roinnt mhaith daoine cáiliúla ann freisin ar mhúin Peadar iad, san áireamh iománaithe, bainisteoirí iománaíochta, polaiteoirí, Ardeaspag agus máinlia croí! Agus tá a lán daoine eile ann a bhí tionchar dearfach ag Peadar orthu freisin.

.

Ach b’fhéidir gurb é an tionchar is láidre a bhí ag Peadar ar mhuintir na háite go hiondúil ná a cholún sa Kilkenny People. Scríobh Peadar as Gaeilge, agus ní raibh mórán le léamh as Gaeilge sna nuachtáin áitiúla ag an am sin. Lasadh tine bheag agus thosaigh daoine ag léamh a cholún gach seachtain. Scríobh sé faoi gach ábhar, ó chúrsaí reatha go spórt, ó chreideamh go polaitíocht, ó scéalta agus dánta go léirmheasanna leabhar agus scannán. Bhí an lucht léitheoireachta chomh dílis sin, gur chuir siad go tréan i gcoinne an cholúin a stadadh nuair a bhí sé sin ar tí ag an bpáipéar. Nuair a d’aithin an páipéar an méid suim a bhí ag daoine sa cholún sin, d’athraigh siad a intinn, agus lean an colún ar aghaidh.  Spreag an colún daoine eile freisin agus thug sé misneach dóibh an Ghaeilge a úsáid agus mar sin, diaidh ar ndiaidh, méadaigh an ghluaiseacht. Anois, tá Gaelscoileanna, ciorcail comhrá agus popup Gaeltachta ar fáil, agus tá eachtraí Gaeilge eile ar siúl i gCill Chainnigh freisin. Bhí ról beag ach tábhachtach ag an gcolún seo sa mhéadú sin. Sin tionchar mór a bhí ag Peadar ar staid na Gaeilge i gCill Chainnigh. Agus sin fáth iontach leanúint ar aghaidh leis an gcolún, cé nach bhfuil Peadar inár measc níos mó!

.

.