Seoid Chríonnachta!

“Seo é an rud a dtugann siad an samhradh air, Dia idir sinn agus an t-olc!”

Chas mé agus cé a bhí ann ná Séimí an Droichid, agus cuma an fhrancaigh bháite ar an gcréatúr bocht. Ar an dea-uair, bhí scáth fearthainne gailf oscailte agam agus neart spáis do bheirt faoi.

“Tar isteach liom faoi mo scáth fearthainne!” arsa mise, mar bhí trua agam dó.

“Sin tairiscint nach féidir diúltú di, agus táim an-bhuíoch díot as!” D’fhreagair Séimí agus é go sábháilte cheana féin, ar foscadh ó chith trom.

“Bhuel, tugaimis ár n-aghaidh ar Meubles le haghaidh lóin, mar sin! Mise a seasfaidh é seo!” Bhíomar taobh amuigh de Woodies agus ag dul sa treo sin, ar aon nós.

“Is buí le bocht an beagán, mar a déarfá!” arsa Séimí. “Ar aghaidh linn!”

Nuair a bhíomar inár suí cois in aice na fuinneoige, agus anraith agus arán donn á n-ithe againn, chuir mé an cheist ar Séimí a bhí ag dó na geirbe agam le déanaí.

“A Shéimí, ceapaim go bhfuilimid i ré mhíshocair faoi láthair. Cé gurb í taidhleoireacht an tslí is fearr chun a dheimhniú go mbeidh síocháin ann, tá easpa de le feiceáil fud fad an domhain. Ach is é méadú an inimirce atá ag imirt an tionchar is mó ar an domhan thiar. Uair amháin, bhí na struis ag baint leis an inimirce le feiceáil ach amháin i Meiriceá. Níor thuigeamar i gceart cad a bhí ar siúl ann go dtí gur tharla an rud céanna anseo freisin, agus d’fhoghlaimíomar na castachtaí ag baint leis an inimirce tapa go leor ansin. Ach anois, tá cúrsaí tar éis dul in olcas in Éirinn agus an foréigean ag éirí níos measa. Phléasc círéibeacha i mBaile Átha Cliatha an bhliain seo caite, tar éis ráflaí ar líne faoi ionsaí ar leanaí i lár na cathrach. Agus bhí círéibeacha i Sasana le déanaí freisin. Bhí ionadh ar dhaoine ar fud na Breataine nuair a maraíodh triúr cailíní idir 6 agus 9, in ionsaí scian, ar an 29 Iúil i Southport, baile cois farraige ó thuaidh de Learpholl. Scaip ráflaí bréagacha go tapa ar na meáin shóisialta gur iarrthóir tearmainn, nó inimirceach Moslamach an duine a bhí faoi amhras. Thosaigh na círéibeacha frithinimircigh i Southport, agus ansin bhris círéibeacha eile amach ar fud Shasana, ó Plymouth ar an gcósta theas go Sunderland san Oirthuaisceart. Tharla círéibeacha freisin i mBéal Feirste, Tuaisceart Éireann.

A Shéimí, cá háit sa diabhal a bhfuil muid ag dul?” Bhí m’anáil i mbarr mo ghoib liom, agus chomh maith leis sin bhí mé stiúgtha leis an ocras. Bhí Séimí ag ithe cheana féin agus rinne mise aithris air gan mhoill.

“A Mhicilín, mo chara dílis, cad faoi cháiréis an chaidrimh shóisialta? Tá mé maith go leor, go raibh maith agat, agus tá súil agam go bhfuil gach rud i gceart leatsa, freisin?” Rinne sé meangadh rógánta, agus thuig mé ar an toirt go raibh mé drochbhéasach le Séimí.

“Gabh mo leithscéal, a Shéimí, as mo bhéalastánacht – ní rabhas ag smaoineamh ar chor ar bith. Agus táimid go maith freisin, agus chomh gnóthach anois agus a bhíomar roimh dúinn éirí as ár bpoist. Bhí mé ag lorg faoisimh, b’fhéidir, nó athdhearbhaithe uait go n-oibreoidh cúrsaí amach sa tír seo agus ar fud an domhain agus sin an fáth ar thosaigh mé ag bladráil.”

“A Mhichíl, tuigim cad atá á rá agat, agus go bhfuil tú buartha go bhfuil cúrsaí ina chorraíl ar fud an domhain, inár dtír féin san áireamh. Imríonn an iomarca drochnuachta tionchar diúltach orainn go léir. Cuireann amanna mar seo seanfhocal Béarla i gcuimhne dom, a théann mar seo as Gaeilge: ‘Bíodh suaimhneas agam glacadh le rudaí nach féidir liom a athrú, misneach agam athruithe a dhéanamh nuair is féidir, agus ciall agam faoin difríocht eatarthu.’ Bíonn deis againn mar thír seasamh docht a ghlacadh maidir le tíortha agus daoine ag déanamh ainghníomhartha. Is féidir linn ár dtuairimí a chur in iúl d’ár dTeachta Dálaí. Bíonn deis againn ár mhíshástacht a léiriú ar an tsráid freisin, mar bíonn léirsithe eagraithe go minic chun brú a chur ar an rialtas dul i ngleic le cúrsaí tábhachta. Agus tá dualgas orainn mar shaoránaigh ár vótaí a úsáid go ciallmhar, agus ár dtacaíocht a thabhairt do dhaoine agus páirtithe nach bhfuil fuath mar chuid lárnach dá léargas polaitiúil acu. A Mhichíl, bíonn daoine buartha go háirithe nuair atá rudaí uafásacha ag tarlú nach bhfuil neart acu orthu. Ach bíonn tú in ann rudaí a dhéanamh an chuid is mó den am. Cé gur rudaí beaga iad go minic, imríonn siad tionchar dearfach sa treo ceart. Is é mo mholadh do gach saoránach ná seanfhocal eile – ‘ní briathra a dhearbhaíonn ach gníomh’. Is láidre gníomh beag amháin ná na mílte focal. Níl a fhios agam an dtabharfadh sé sin aon fhaoiseamh nó athdhearbhú duit, ach sin é mo chur chuige faoi chúrsaí mar sin!” Leis sin, chríochnaigh Séimí a bheith le nithe aige agus sméid sé a cheann go críonna. Bhí mé féin tar éis mo bhéile a chríochnú, agus ag sú gach focal isteach a bhí le rá ag mo chara dílis.

“A Shéimí, rinne tú arís é! Tá an ceart agat. Thionóil an grúpa ‘Stand up to Racism’ níos nó ná 50 slógadh sa Bhreatain Mhór agus sa Tuaisceart. Bhailigh timpeall 15,000 i mBéal Feirste, ag canadh na bhfocal: ‘nuair atá imircigh faoi ionsaí, cad a dhéanaimid? Seasaimid an fód!’ Bíonn slógaí frithchiníochais in Éirinn freisin go minic, agus bhí slógadh mór i mBaile Átha Cliath an bhliain seo caite. Cuireann ár gcomhrá cúpla seanfhocal eile i gcuimhne dom, ráite ag Teddy Roosevelt ‘Ag uair na cinniúna, is fearr an rud ceart a dhéanamh, agus is measa tada a dhéanamh.’ Agus ‘Déan pé rud is féidir atá ar d’acmhainn, san áit ina bhfuil tú.’

“Bhuel, táimid ar chiomhintinn mar sin. Agus cheangail tú gach rud le chéile le ráitis Uachtaráin Teddy Roosevelt. Crann taca a bhí ann do dhaoine faoi mhíbhuntáiste nuair a tharla an Spealadh Mór sna Stáit Aontaithe. An-chomhairle uaidh, gan dabht! Bhuel, níl sé ag stealladh báistí níos mó – tá mé chun bualadh le cara eile ag ‘Costa’ anois. Deas bualadh leat, agus feicfidh mé ar ball arís tú gan dabht.”

“Beidh mé ag súil go mór leis!’ arsa mise, ach bhí Séimí leath bhealaigh síos an staighre cheana féin.

.

.

.

.