Litir ó Mheiriceá – Dearcadh Hanrahan agus na Poblachtánaigh!

Litir ó Mheiriceá – Dearcadh Hanrahan agus na Poblachtánaigh!

Níl dabht ar domhan ach go bhfuil Dearcadh Hanrahan imithe go smior na gcnámh ionainn anseo i Stáit Aontaithe Mheiriceá, nó nach cuma cén ghné de na meáin chumarsáide a thagann faoi do shúil, is féidir leat a bheith cinnte, nach fada go gcloisfidh tú an gháir chatha seo nó a mhacasamhail á chanadh ag duine éigean ón bPáirtí Poblachtánach, ag eisiúint rabhadh dian faoi cad a tharlóidh mura mbeidh an bua sa toghchán uachtaránachta ag Trump/Vance...

 “We’ll all be ruined (said Hanrahan),

Before the year is out.”

Bí ag caint ar dhearcadh diúltach!

Mar is eol do mhadraí na sráide, tá Stáit Aontaithe Mheiriceá (SAM) sáite go dtí na cluasa i mbréageolas i láthair na huaire seo agus má theastaíonn uainn teacht slán as an mbogach sin de shlogaide ina bhfuil muid gafa, níl an dara rogha againn ach teacht ar ár gciall, nó ní neart go cur le chéile. Nachdár bpolaiteoirí an fhírinne a rá amach go neamhbhalbh, agus a bpleananna a nochtadh chun cúrsaí a fheabhsú sa tír? Ach, in ionad sin, baill an Pháirtí Poblachtánach ag obair go dian, chun miotais agus bréageolas diúltacha a bhréagnú agus a shárú, ach chun iad a chumadh agus a scaipeadh! Chuile sheans a fhaigheann Donald Trump agus a chomhghleacaithe, bíonn siad ag roinnt dearcaidh dhiúltaigh faoi Reachtas Joe Biden agus faoin bPáirtí Daonlathach in ard a gcinn is a ngotha.

“Millfear sinn uilig má vótáiltear ar son Kamala Harris sa toghchán uachtaránachta atá le teacht. B’fhearr dúinn dul slí eile ar fad, más uainn teacht slán as an bpoll slogaide seo ina bhfuil muid sáinnithe ag Joe Biden agus Kamala Harris faoi láthair.”

Anois, tuigtear dúinn uilig gur gá do Donald Trump, JD Vance agus baill a bPáirtí iad féin a chur chun cinn, agus an taobh eile a lochtaigh. Ach bíonn siad ag caitheamh maslaí gránna pearsanta le Harris agus Walz an t-am go léir. Bíonn siad ag rá rudaí nach bhfuil fíor ina n-aghaidh freisin. Agus ní admhaíonn Trump nó Vance gur chaill Trump an toghchán uachtaránachta deireanach. Agus níl plean dá laghad acu, ach an oiread.

Seo sampla de chúpla rud atá á rá ag Donald Trump le déanaí agus é i mbun feachtais:

Madraí agus Géanna

Sa díospóireacht uachtaránachta idir Trump agus Harris, dúirt Trump, agus 67 milliún duine ag féachaint: “I Springfield tá siad ag ithe madraí,” ag tagairt do chathair Ohio ina bhfuil go leor inimirceach dleatheach as Háítí ina gcónaí. “Tá siad ag ithe na gcat. Tá siad ag ithe … peataí na ndaoine atá ina gcónaí ann. Agus seo a bhfuil ag tarlú inár dtír, agus is mór an náire é.” Tamall ina dhiaidh sin, cuireadh ceist air le linn agallaimh ar Fox TV ag iarraidh cén fáth nach n-admhódh sé nach raibh a leithéid ar siúl. “Níl a fhios agam an bhfuil sé sin fíor ná nach bhfuil. Cad faoi na géanna? Cad a tharla ansin? Tá siad go léir ar iarraidh.”

FEMA

Bíonn dualgas ar an nGníomhaireacht fheidearálach um bhainistíocht éigeandála (FEMA) fóirithint anachaine a sholáthar do phobail buailte le tubaistí uafásacha (tuillte, hairicíní, creathanna talún agus a leithéid). Tar éis Hairicín Helene, bhí lucht oibre FEMA ar an láthair go tapa, ag déanamh gach ruda arbh fhéidir leo chun cabhair a thabhairt dóibhsean a bhí buailte go dona ag an hairicín. Ach dúirt Trump arís is arís eile nach raibh aon airgead ag FEMA chun cabhair a thabhairt do na híospartaigh.“Chaith siad go leor airgid ag tabhairt isteach inimircigh mhídhleathacha…Níl aon airgead acu do dhaoine a bhfuil cónaí orthu anseo,” arsa Trump. “Tá an t-airgead caite acu ar na hinimircigh mhídhleathacha.”

Gadaithe siopa

Ag labhairt ag slógadh i Pennsylvania le déanaí, dúirt an t-iar-uachtarán Trump gurb é an eochair chun coireanna cosúil le gadaíocht siopa a chosc ná cead a thabhairt do na póilíní na gadaithe a bhualadh. “Dá mbeadh lá fíor-fhoréigneach amháin agat…uair an chloig garbh, agus is é atá i gceist agam ná fíor-gharbh, scaipfeadh an nuacht agus chríochnódh sé láithreach.”

An namhaid laistigh

Is údar mór imní é an méid atá le rá ag Trump faoi shaoránaigh a dtíre féin. Seo a dúirt sé ar ‘Fox News’ le déanaí. “Tá roinnt drochdhaoine againn. Tá roinnt gealt radacach na heite clé againn. Is dóigh liom go mbeadh sé an-éasca é sin a láimhseáil leis an nGarda Náisiúnta, nó más gá, leis an arm.” Agus dúirt sé in agallamh eile “Tá go leor drochdhaoine againn, ach nuair a fhéachann tú ar Shifty Schiff agus ar chuid de na cinn eile, sea, is iad, dar liomsa, na naimhde laistigh. Ceapaim gur namhaid laistigh í Nancy Pelosi.

Conclúid

Tar éis na rudaí thuas a léamh (agus níl iontu ach cúpla sampla!), nach bhfuil sé deacair a chreidiúint go bhfuil aon seans ag Trump an toghchán uachtaránachta a bhua? Ach más cruinn na pobalbhreitheanna, tá Trump agus Harris gob ar ghob agus mar sin ní féidir an toradh a thuar. Dochreidte!

Dúirt iar-cheann foirne Trump, John F. Kelly, gur faisistí é Trump, dar le sainmhíniú an fhocail, agus go rialódh sé mar dheachtóir dá gceadófaí é, agus nach raibh aon tuiscint aige ar an mBunreacht ná ar choincheap smacht an dlí.

I mo thuairim féin, aontaím le Trump ar an namhaid laistigh – ach níl mé ag caint faoi Adam Schiff ná Nancy Pelosi, ach faoi Trump féin. Is é Trump an namhaid laistigh. Ach ní gá feidhm a bhaint as an nGarda Náisiúnta ná as an Arm chun é a chloí. Ar an dea-uair, tá sé ar ár gcumas é a chloí go síochánta agus go dleathach ag an mbosca ballóide. Tá dualgas faoi leith ag na vótálaithe sna stáit chinniúnacha – Pennsylvania, Michigan, Nevada, Wisconsin agus North Carolina. Impím ar phobail na stát sin machnamh domhain a dhéanamh roimh a vótaí a chaitheamh – ní hamháin ar a son féin, ach ar son gach duine sa tír, agus faoina bhfuil i ndán don tír. Thaispeáin Trump a lámh cheana féin, agus dúirt sé cad a dhéanfadh sé mar uachtarán as seo amach. Le Trump mar uachtarán, seans maith nach mbeidh tír dhaonlathach againn níos mó. Is athrú dochúlaithe é Trump a chur in oifig – ná déan é!

.

.

.

    

.

Tuairisc ó Mheiriceá -An Deighilt Mhór

Tuairisc ó Mheiriceá -An Deighilt Mhór

D’fhéach mé ar an díospóireacht leas-uachtaránachta idir J.D. Vance (Poblachtánach) agus Tim Walz (Daonlathach) ag deireadh mhí Mheán Fómhair 2024. Bhí codarsnacht iomlán idir an díospóireacht seo agus an dá dhíospóireacht uachtaránachta a tharla rompu, ceann amháin idir Trump agus Biden agus ceann eile idir Trump agus Harris. Mar is eol don saol mór, bhí drochlá ag Biden sa chéad díospóireacht uachtaránachta agus ní raibh cosaint ar bith aige in aghaidh an Trumpach, a d’inis bréag i ndiaidh bréige. Sa dara díospóireacht uachtaránachta, bhí an bua ag Harris gan dabht, ach bhí siad ar an ionsaí nóiméad amháin agus ansin ar a gcosaint an chéad nóiméad eile, agus níor chuala muintir na tíre mórán faoi na topaicí is tábhachtaí dóibh. Ba mhó a n-aird ar a íomhá phoiblí, agus ar a bheag a dhéanamh dá gcéile comhraic. Ach sa díospóireacht leas-uachtaránachta, phléigh na hiarrthóirí ceisteanna tábhachtacha ginmhilleadh, inimirce agus mhaigh ar láthair scoile san áireamh. Bhí meas ag Vance agus Walz ar a chéile, cé gur ionsaigh an bheirt acu an tiarrthóir uachtaránachta ar an taobh eile. Seo leanas na buaicphointí ag baint leis an díospóireacht, i mo thuairim.

Cúram Sláinte

Cuireadh ceist ar Vance ag iarraidh cén fáth nach raibh ach coincheap ag Trump maidir le plean nua cúram sláinte. An mbeadh Vance in ann a dhearbhú nach n-íocfadh Meiriceánaigh níos mó dá mbeadh aon riocht sláinte acu a bhí ann cheana. Go deimhin, bheadh clúdach árachais sláinte acu dá mbeadh aon riocht sláinte acu a bhí ann cheana!” a d’fhreagair Vance. Ach ní dúirt Trump amach riamh cad a dhéanfadh sé sa chás sin. Chomh maith leis sin, dhiúltaigh Vance sonraí phlean Trump a phlé, ag rá go mbeadh sé leadránach bille de 900 leathanach a phlé ar an stáitse díospóireachta. Dúirt sé freisin gur thacaigh Trump le plean Obama, an ‘Affordable Care Act (ACA). Dúirt Walz gur gheall Trump i 2016 plean Obama a aisghairm, agus gur bheag nár éirigh leis ach amháin gur sheas Seanadóir John McCain ina haghaidh.

Inimirce

Chuaigh Vance ar an ionsaí, agus chuir sé an locht ar leas-uachtarán Kamala Harris maidir leis na fadhbanna ag baint le hinimirce neamhdhleathach ag an teorainn idir Stáit Aontaithe Mheiriceá agus Meicsiceo. Thagair sé di mar ‘Border czar’. Ansin cháin Walz iar-uachtarán Trump, ag rá gur chuir sé cosc ar bhille dépháirteach a rachadh i ngleic leis na fadhbanna céanna, agus go ndearna sé é chun buntáiste a fháil ina fheachtas uachtaránachta.

Ginmhilleadh

Bhí Vance ag snámh in aghaidh an easa ar an ábhar seo agus thóg sé cur chuige cúramach anseo. Dúirt Vance go mbeadh sé oiriúnach dá mbeadh gach Stáit in ann a dlíthe féin a chur in áit maidir le ginmhilleadh. Dúirt Walz gur bhuncheart daonna atá i gceist, agus mar sin is dualgas feidearálach an ceart sin a chosaint do gach duine sa tír, beag beann ar leagan amach na tíre. D’admhaigh Vance gur gá don Pháirtí Poblachtánach jab níos fearr a dhéanamh maidir le cóir leighis torthúlachta agus maidir le tithíocht inacmhainne a sholáthar. Fear cliste is é Vance agus bhí sé ag iarraidh vótaí a mhealladh ó na daoine atá idir dhá chomhairle faoi láthair.

Foréigean le gunnaí

Bhí Vance agus Walz ar aon aigne go raibh cúrsaí go dona agus ag dul in olcas maidir le foréigean le gunnaí, go háirithe sna scoileanna. D’aontaigh siad gur gá dul i ngleic leis an bhfadhb. Ach níor aontaigh siad ar chur chuige chun an fhadhb a réiteach. D’admhaigh Vance go raibh go leor cúiseanna taobh thiar den fhadhbagus go háirithe fadhbanna meabhairshláinte agus mí-úsáid drugaí. Níor réitigh Walz leis sin. “Uaireanta is iad na gunnaí atá i gceist, na gunnaí amháin!” a dúirt sé. Agus Ní chiallaíonn fadhb mheabhairshláinte gur duine foréigneach thú.”

Eanáir 6

Bhí sé soiléir go raibh deighilt mhór idir Vance agus Walz maidir le cad a tharla ar Eanáir 6, 2021. Nuair a bhí siad i mbun díospóireachta faoin éirí amach agus faoi na héilimh bhréagacha inar mhaígh Trump gur bhuaigh sé an toghchán uachtaránachta, chuir Walz ceist dhíreach ar Vance. “Ar chaill sé (Trump) toghchán 2020?” “A Thadhg, táim dírithe ar an todhchaí”, a d’fhreagair Vance. “Neamhfhreagra cáinteach é sin!” arsa Walz. Níos déanaí, dúirt Walz: “Táimid anseo 4 bliana níos déanaí, sa chás céanna. Is gá go mbeidh an buaiteoir mar bhuaiteoir. Caithfidh sé seo stopadh. Tá sé ag réabadh as a chéile muid.”

Athrú meoin Vance

Cuireadh ceist ar Vance cén fáth a raibh athrú meoin aige faoi Trump. CháinTrump go géar sa bhliain 2020 ach tá sé go mór ar a shon anois. Chuir Vance an locht ar na meáin, ag rá gur chuir siad ar míthreoir é le bréagnuacht faoi Trump. Dúirt sé gur chuir Trump lena gealltanais do mhuintir na tíre freisin mar uachtarán.

Cearnóg Tiananmen

Sa bhliain 2009, dúirt Walz go raibh sé i Hong Kong nuair a bhí agóidí Chearnóg Tiananmen ar siúl. Ach bhí sé i Nebraska ag an am. Nuair a cuireadh ceist air faoi sin, bhí sé anonn is anall leis ar feadh a bhfad. Nuair a cuireadh an cheist air arís, d’admhaigh sé faoi dheireadh go ndearna sé botún.

Conclúid

Máistir na cainte síodúla is é J.D. Vance, gan dabht ar bith. Bhí na deiseanna ag J.D. Vance nach raibh ag Tim Walz. Mar a dúirt Walz: “D’fhás mé aníos i mbaile beag – Butte, Nebraska, daonra 400 – agus bhí 24 dalta i mo rang sa mheánscoil. Agus níor fhreastail ceann acu ar ‘Yale’.” Bhí Walz ag iarraidh a rá gur ghnáthdhuine é féin, difriúil le Vance. B’fhéidir gur saghas leithscéil a bhí i gceist freisin, mar bhí Vance níos fearr ar ardán na díospóireachta. Ach nach cuma? Is í an cheist is lárnaí ná cén t-iarrthóir uachtaránachta ba cheart a roghnú. Agus maidir leis an gceist sin, tá sé soiléir gur contúirt do Mheiriceá agus don domhan é Trump, agus go mbeadh sé go hiomlán mícheart é a thoghadh mar uachtarán arís.

Cé go bhfuil J.D. Vance in ann dallamullóg a chur ar dhaoine lena chaint mhín, ní bheathaíonn na briathra na bráithre. In ainneoin plámás Vance, níl bealach ar bith go mbeadh sé ceart an coirpeach ciontach, Donal Trump, a chuir in oifig arís. Bhí sé sin an-soiléir, nuair a dhiúltaigh Vance freagra a thabhairt don cheist a chur Walz air: “Tá Trump fós ag rá nár chaill sé an toghchán. Ar chaill sé toghchán 2020?”

.

.

.

.

.

.

.

.

.

.

Léirmheas Scannáin – Kneecap

Léirmheas Scannáin – Kneecap

 

C.E.A.R.T.A 
Is cuma liom
sa foc faoi aon gharda, 
Duidín lásta, tá mise ró-ghasta, 
Ní fheicfidh tú mise i mo sheasamh ró-fhada

Sin véarsa rapcheoil a chanann banna hip-hop ó Iarthar Bhéal Feirste darb ainm Kneecap. Má fhéachannar an scannán leis an teideal céanna cloisfidh tú an t-amhrán á gcanadh acu. Más Gaeilgeoir tú, níl an dara rogha agat ach an scannán seo a fheiceáil. Scannán tábhachtach neamhbhalbh atá i gceist, le hatmaisféar buile agus aicsean gan stad.

Tugann an scannán léiriú duairc dúinn ar an nglúin ó Iarthar Bhéal Feirste a dtugtar “The Ceasefire Babies” orthu agus ar rugadh iad tar éis Chomhaontú Aoine an Chéasta 1998. Cé nach raibh cogadh ar siúl i dTuaisceart Éireann ó shin i leith, is cosúil go bhfuil iarsmaí an uafáis sin fós le brath fada ina dhiaidh sin i mbealaí éagsúla. Feiceann tú na hiarsmaí sin go soiléir sa scannán agus baill an bhanna agus a gcomhghleacaithe fós ag déileáil le ceisteanna comhionannais cultúrtha. Cé go bhfuil an cogadh thart le fada, leanann an streachailt ar aghaidh i slí níos síochánta, i gcruth rapcheoil as Gaeilge san áireamh.

Ba rogha dhána é do bhaill Kneecap a bpáirt féin a dhéanamh sa scannán. miste cúpla aisteoir mór le rá a bheith sa scannán freisin – Michael Fassbender san áireamh.

Tháinig ábhar an scannáin nuair a bhí gluaiseacht náisiúnta ar siúl i dTuaisceart na hÉireann chun Gaeilge a chaomhnú agus chun stádas oifigiúil a fháil di. Faoi dheireadh, ritheadh acht tábhachtach i Westminster sa bhliain 2022 – ‘The Identity and Language (Northern Ireland) Act 2022’ – a thug stádas oifigiúil don teanga den chéad uair. Níl ann ach an chéad chéim i dtreo comhionannais cultúrtha dóibhsean a bhfuil an Ghaeilge mar pháirt dá gcultúr i dTuaisceart na hÉireann. Feiceann tú an streachailt díreach roimh rith an achta trí lionsa an bhanna agus a gceoil.

An Príomhphlota

Mangairí drugaí in Iarthar Bhéal Feirste iad Liam agus Naoise. Poblachtach láidir é athair Naoise (Fassbender), a d’inis dóibh go bhfuil gach focal Gaeilge labhartha mar philéar ar son saoirse na hÉireann. D’fhoghlaim siad an ceacht sin, agus anois úsáideann siad an teanga mar gléas troda in aghaidh na n-údarás. Nuair atá Liam á gceistiú ag na peelers’ (póilíní), ní labhraíonn sé ach as Gaeilge. Fostaíonn na póilíní múinteoir ceoil darb ainm JJ Ó Dochartaigh mar aistritheoir. Nuair a léann JJ a bhfuil scríofa ag Liam ina leabhar nótaí, tuigeann sé ar an bpointe go bhfuil an-ghealladh faoi Liam. Is mar sin, de thimpiste, a thosaíonn an banna.amhrán darb ainm ‘C.E.A.R.T.A.’ scríofa ag Liam agus Naoise, agus tugann JJ cabhair dóibh taifead a dhéanamh i stiúideo garbh atá aige ina gharáiste. Cuireann siad ainmneacha stáitse orthu féin, Móglaí Bap (Naoise), Mo Chara (Liam) agus DJ Próvaí (JJ), tugann siad an t-ainm Kneecap ar an mbanna, agus tosaíonn siad ag déanamh gigeanna. Gigeanna beaga ar dtús i bpubanna ina bhfuil seanleaideanna ag ól Guinness nach bhfuil a fhios acu sa diabhal cad atá ar siúl. Ach diaidh ar ndiaidh, méadaíonn an tóir ar Kneecap. Bíonn Naoise, Liam agus JJ ag snortáil agus ag caitheamh gach saghas druga agus bíonn siad i gcónaí ar tí imeacht ó smacht, ar aon dul lena n-íomhá phoiblí, mar reibiliúnaigh chultúrtha agus urlabhraithe neamhbhalbha dá nglúin sa Tuaisceart.

Fo-phlotaí

Tá cúpla scéal eile atá casta go leor fite fuaite isteach leis an bpríomhscéal.

Tá athair Naoise, Arlo, ar a theitheadh le 10 mbliana anuas. Ball de ghrúpa paraimíleata ba ea é agus bhréagnaigh sé a bhás féin chun éalú ó na húdaráis. Bíonn sé deacair do Naoise agus dá mháthair leanúint ar aghaidh agus Arlo as láthair. Ach bíonn i dteagmháil le Naoise go rúnda. ról tábhachtach ar Arlo ag an deireadh, nach nochtfaidh mé anseo.

De dheasca a gcuid liricí gáirsiúla frith-Bhreatanacha, éiríonn Kneecap conspóideach leis na póilíní, agus go háirithe leis an mBleachtaire Ellis. Níl sí sásta a fháil amach go bhfuil Liam i mbun caidrimh lena neacht Georgia, ar Protastúnach í. Tarlaíonn cúpla rud aisteacha ansin maidir le hEllis agus le Georgia, ach ní inseoidh mé níos mó anseo.

Agus ansin tá an brúghrúpa darb ainm Radical Republicans Against Drugs. Tá siadsan ag iarraidh stop a chuir leis an mangaireacht drugaí chúlsráide atá ar siúl, agus mar sin bíonn siad i gcoimhlint le Liam agus Naoise. Arís, ní nochtfaidh mé na sonraí anseo.

Conclúid

Déanann an scannán ficseanú ar stair Kneecap. Is aoibhinn liom an coincheap lárnach, is é sin baill an bhanna ag iarraidh a gcearta cultúrtha a chaomhnú agus a leathnú trí úsáid na Gaeilge páirt lárnach dá gcultúr. Ní hamháin sin, ach úsáideann siad seánra ceoil atá oiriúnach dá n-iarrachtaí hip-hop. Tá stair fhada le hamhránaithe hip-hop ag úsáid an mheáin chun fadhbanna sóisialta a léiriúN.W.A, Public Enemy, Kendrick Lamar agus Childish Gambino gan ach roinnt bheag dóibh siúd a lua. Mar sin, ní haon ionadh go bhfuil slí mhaireachtála iomarcach ag baill Kneecap cuid den phost atá ann dá leithéid de popréaltaí.

Tógann an banna cur chuige úr, cur chuige ceannródaíoch chun cearta mionteanga na Gaeilge a chur chun cinn, agus léiríonn sé sin go bhfuil an teanga beo, bríomhar agus tábhachtach, go háirithe sa Tuaisceart faoi láthair. Is páirt dá stair agus bhféiniúlacht an Ghaeilge, beag beann ar a reiligiún. Fad is a bheidh daoine óga cosúil le Liam, Naoise agus JJ ag úsáid na teanga i slite nua-aimseartha agus á caomhnú, is ábhar dóchas é dúinn go léir. Agus caithfimidne sa Deisceart – áit ina bhfuil an Ghaeilge mar phríomhtheanga oifigiúil na tíre le fada an lá ceist a chur orainn féin – an féidir linn níos mó a dhéanamh chun an Ghaeilge a chur chun cinn anseo?

.

Teachtaireacht as na Flaithis in Utah?

Teachtaireacht as na Flaithis in Utah?

duine piseogach mé, ach bhraith sé amhail is gur thit teachtaireacht anuas as na flaithis. Tharla sé go tobann. Bhíomar mo bhean chéile, mé féin agus beirt chara linn- tar éis cuairt a thabhairt ar ionad cuairteoirí na Mormannach i St. George, Utah, i Meiriceá nuair a tharla sé. Ach roimhe sin…

Cúlra

Tá dlúthbhaint ag Utah leis an reiligiún Mormannachas, ar a dtugtar go hoifigiúil Eaglais Íosa Naoimh na Laethanta Deireanacha (LDS). Bhunaigh Joseph Smith an reiligiún sa bhliain 1830. De réir theagasc LDS, tháinig an t-aingeal Moroni chuige ar 21 Meán Fómhair, 1823, agus dúirt sé leis go raibh sé roghnaithe chun eaglais Dé ar an Domhan a athchóiriú. Dúirt Moroni le Smith freisin go raibh táibléid óir curtha aige in iarthar Nua-Eabhrac, agus go raibh scríbhinní na bhfáithe ársa orthu. Deirtear go ndearna Smith na táibléid a aisghabháil ceithre bliana ina dhiaidh sin agus gur aistrigh sé iad go Béarla ó theanga anaithnid. Ba é toradh a shaothar sin ná scrioptúr naofa na heaglaise LDS – “The Book of Mormon”.

Ceapadh gur reibiliúnaigh iad na Mormannaigh, agus mar sin rinneadh géarleanúint orthu i Missouri agus ansin in Illinois. Sa bhliain 1844, cúisíodh Smith as tréas agus cuireadh i bpríosún é. Mharaigh drong frith-Mhormannach é sa phríosúin. Tháinig Brigham Young i gcomharbas ar Smith mar uachtarán na heaglaise i 1846. Chuaigh Young agus a lucht leanúna ar thuras mór go Utah chun éalú ón ngéarleanúint, agus ba é Utah croílár na heaglaise LDS, ó shin i leith. Tá éagsúlacht creidimh in Utah sa lá atá inniu ann, agus Mormannaigh mar 40% don daonra de 3.5 milliún.

Bhí an tSiúr Davis mar threoraí againn san ionad cuairteoirí, agus roinn sí eolas linn faoi na Mormannaigh. Bhí scannán le feiceáil, agus póstaeir le léamh mar pháirt den chuairt. Bhí sé an-suimiúil dúinn foghlaim faoi na Mormannaigh agus a reiligiún. Bean chairdiúil ba í an tSiúr Davis agus d’fhreagair sí ár gceisteanna go foighneach.

Teachtaireacht?

Tar éis ár gcuairt don ionad cuairteoirí, thóg duine dár n-aíonna cúpla grianghraf dínn inár veain. Bhí muid páirceáilte trasna na sráide ón ionad. D’oscail mé m’fhuinneog agus shín mo lámh amach tríd an bhfuinneog le haghaidh grianghraif. Ansin bhrúigh mé an lasc chun an fhuinneog a ardú. Thosaigh sé ag obair i gceart ar dtús, ach ansin bhí torann ard cosúil le fuaim lámhaigh agus léim gloine na fuinneoige suas ar luas lasrach agus ansin thit sí anuas arís. Bhí an fhuinneog oscailte go hiomlán ansin, agus níor oibrigh an lasc a thuilleadh. Teachtaireacht as na flaithis b’fhéidir?

Meicneoir?

Bhí sé tar éis 5 p.m. ag an am agus bhí sé deacair meicneoir a fháil toisc go raibh formhór na ngaráistí dúnta faoin am sin. Ach bhí ceann amháin a bheadh ar oscailt go dtí 5:30. Chuir mé glaoch air, agus labhair mé le duine darb ainm Jake. Mhínigh mé go rabhamar páirceáilte taobh amuigh den ionad cuairteoirí na Mormannach agus go rabhamar i bponc de dheasca fuinneog na veain. Thoilighan veain a thabhairt isteach cé gur chiallaigh sé sin go mbeadh ar na meicneoirí ragobair a dhéanamh chun an fhadhb a réiteach.

Thiomáineamar díreach chuig an ngaráiste, agus thug siad an veain isteach láithreach. Thóg an próiseas iomlán thart ar 45 nóiméad agus bhí ar an bhfoireann fanacht ag obair níos mó ná leathuair tar éis am dúnta. Tharla sé go raibh mótar na fuinneoige caite, agus ní raibh ceann eile ar fáil dóibh ar bhonn práinne. Bheidís in ann an fhuinneog a ardú agus a dhaingniú in áit le scriú agus ceangail phlaistigh – rud a chuirfeadh ar ár gcumas leanúint lenár dturas agus mótar nua a fháil tar éis an turas bóthair. D’aontaíomar leis an réiteach sin. A bhuíochas le Jake agus a fhoireann, bhíomar ar ár mbealach arís go luath agus d’fhan an fhuinneog dúnta don chuid eile den turas. Ba é an t-aon fhadhb bheag a bhí againn go raibh sé beagáinín torannach agus muid ag tiomáint, mar bhí bearna bheag ag barr na fuinneoige – ach níor chuir sé sin isteach ná amach orainn.

Iompú?

Bhí mé chomh tógtha le sraith na n-imeachtaí aisteacha gur thosaigh an triúr eile ag spochadh asam ar feadh tamaill. “A Mhichíl, an bhfuil sé i gceist agat iompú ar Mormannachas?” a dúirt duine amháin. “‘Sea”, arsa mo bhean chéile, beidh sé ag iarraidh athlonnú go St. George go luath.” Agus leanadar ar aghaidh mar sin ag magadh fúm. An raibh an ceart acu – an ea?

An bhfuil tusa ag magadh fúm freisin? Bhuel, i ndáiríre, dá mba dhuine piseogach mé, seans go ndéanfainn machnamh, ag iarraidh a fháil amach an d’fhéadfadh imeachtaí aisteacha an lae a bheith ceangailte i slí éigean leis an Mormannachas. Ach ní mar sin atá mé. Bhí mótar na fuinneoige sa veain ar an dé deiridh, gan dabht, agus is comhtharlú é gur bhris sé taobh amuigh den ionad. Agus cad faoin ngaráiste a choimeád Jake ar oscailt dúinn tar éis am dúnta? Bhuel, b’fhéidir gur duine eiseamláireach é Jake, nó b’fhéidir nuair a chuala go rabhamar taobh amuigh den ionad cuairteoirí a reiligiúin féin, gur spreagadh é chun gaisce a lae a dhéanamh. Ar aon nós, níl sé i gceist agam athlonnú go Utah inniu ná amárach!

.

Tuairisc ó Mheiriceá – an Dara hIarracht Donald Trump a fheallmharú!

Tuairisc ó Mheiriceá – an Dara hIarracht Donald Trump a fheallmharú!

Baineadh agus bainfear triail as go leor cineálacha Rialtais sa saol peacach agus brónach seo. Ní ligeann aon duine air go bhfuil an daonlathas foirfe nó críonna go hiomlán. Go deimhin, tá sé ráite gurb é an daonlathas an cineál Rialtais is measa ach amháin na cineálacha eile go léir a dtriailtear iad ó am go chéile.”

Winston Churchill

.

Córas Leochaileach

Bíonn an Daonlathas faoi bhagairt i gcónaí. Ó am go ham, tuigeadh do bhunús na ndaoine go raibh teipthe ar an gcóras leochaileach sin agus nach raibh an dara rogha acu ach iompú ar chóras éifeachtach éigin eile, a d’fhéadfadh cinneadh cinnte a dhéanamh, agus ansin go bhféadfaí an cinneadh sin a chur i bhfeidhm, beag beann ar aon duine, agus gan cur isteach ó aon duine. Tharla a leithéid, is dócha, idir an dá Chogadh Dhomhanda, nuair a thaobhaigh tíortha áirithe le córas deachtóireachta, toisc go bhfacthas do dhaoine áirithe agus do ghrúpaí áirithe sna tíortha sin go raibh gá lena leithéid, le dul i ngleic le deacrachtaí sóisialta agus polaitíochta a linne.

L’Etat c’est Moi !

Ní gá a rá go raibh córas dá leithéid i bhfeidhm i Ré na Ríthe Lánchumhachta freisin, tráth a d’fhéadfadh Rí na Fraince a dhearbhú, gurbh eisean an Stát …l’Etat c’est moi. I gcás dá leithéid, ní bhíodh de chead ag aon duine cur isteach ar chinneadh an Rí, nó bhí a chumhacht bunaithe ar an bprionsabal, gurbh ó Dhia na Glóire féin a fuair na Ríthe céanna sin a gcumhacht, agus dá bhrí sin, bhí de dhualgas ar an saoránach glacadh le reacht an Rí, ar an tuiscint gurbh ‘in toil Dé. D’imigh sin áfach, is tháinig seo, agus sa lá atá inniu ann, deamhan mórán ríthe lánchumhachtacha fágtha ar an saol seo, agus is é an Daonlathas an córas rialaithe atá i mbéal gach aon duine. Ní fhágann sin go bhfuil an córas gan locht, nó thar mholadh beirte mar, nuair a thagann an crú ar an tairne, bíonn air srianadh a dhéanamh ar shaoirse na saoránach, agus dlíthe smachtúil a reachtú, le smacht iomlán a fháil ar an daonra ar mhaithe lena bpobal. Laige eile sa daonlathas is ea go dtugann sé chuile dheis do choirpigh, agus d’antoiscigh de chuile chineál, a gceirdeanna frithshóisialta a chleachtadh faoi shúile an Stáit féin. Tagann sé dian go maith ar an gcóras déileáil leo, nó caithfidh an córas feidhmiú de réir dlí, fad is atá chuile chead ag na dreamanna eile úd, feidhmiú gan aird dá laghad a thabhairt ar na dlíthe sin. na struis sin le feiceáil go soiléir i Meiriceá faoi láthair.

Iarracht Trump a fheallmharú

Chualamar go léir an nuacht faoin iarracht Donald Trump a fheallmharú, a tharla le déanaí. Tá sé dochreidte gurb é sin an dara hiarracht é a mharú taobh istigh de dhá mhí. Ar an drochuair, ní rud nua é sin, agus bhí go leor iarrachtaí uachtaráin agus iar-uachtaráin Stát Aontaithe Mheiriceá a fheallmharú in imeacht na mblianta. Ach cén fáth a dtarlaíonn a leithéid? Níl cúis amháin i gceist. Uaireanta, ní bhíonn an feallmharfóir sásta leis a rialtas agus go háirithe leis an uachtarán. Uaireanta eile, bíonn meabhairghalar agus seachrán ar an bhfeallmharfóir. Pé scéal é, ní ceart aon pholaiteoir a mharú, is cuma cén fáth. Ní bheadh aon chóras in ann feidhmiú le fada nglacfaí le cliseadh den saghas sin, an Daonlathas san áireamh.

Dangerous Times!

Córas leochaileach is é an córas daonlathais agus tá dualgas ar an bpobal é a chosaint i gcónaí. Bíonn orthu a bheith páirteach agus gníomhach. Is gá don phobal agus dá bpolaiteoirí a gcuid easaontais a réiteach go síochánta, trí idirbheartaíocht agus trí na boscaí ballóide, in ionad trí fhoréigean. Mar is eol dúinn go léir in Éirinn, theip ar an bhforéigean aon fhadhb a réiteach i dTuaisceart na hÉireann ar feadh 30 bliain (1968-1998). Ach tar éis idirbheartaíocht dheacair idir an dá thaobh (dílseoirí agus poblachtánaigh), bheartaíodar fáil réidh leis na gunnaí, agus an bosca ballóide a úsáid ina ionad sin. D’éirigh leis an bpróiseas síochána sin agus an comhaontú ag baint leis –Comhaontú Aoine an Chéasta. Tá an tsíocháin i réim sa Tuaisceart le 26 bliain anuas agus níl deireadh déanta fós. Níl sé éasca aistriú mar sin a dhéanamh, agus ní tharlaíonn sé go minic. Sin an fáth go bhfuil cúrsaí i Meiriceá chomh dainséarach faoi láthair méadaíonn foréigean in aghaidh polaiteoirí na rioscaí go n-imeofar cúrsaí as smacht.

Solutions?

Cad is féidir a dhéanamh chun dul i ngleic leis an bhfadhb sin i Meiriceá? Gan dabht, is gá an tseirbhís rúnda a fheabhsú, agus tá an rialtas ag obair ar sin faoi láthair. Cé gur rud maith é sin, tá an rialtas ag tabhairt faoi na muilte gaoithe mura dtéann siad i ngleic leis an mbunfhadhb – airm ionsaithe. Meastar go bhfuil suas go 40 milliún dóibh i Meiriceá faoi láthair, agus níl aon rud dearfach faoi sin. Bhí cosc ar airm ionsaithe (AR-15 mar shampla) ó 1994 go 2004, ach dhiúltaigh an Chomhdháil an cosc a athnuachan ansin. go bhfuil formhór an phobail ar son an choisc, rithfeadh an reachtaíocht sa Seanad faoi láthair de dheasca nach mbeadh a dhóthain (60) seanadóirí ar a shon. B’fhéidir go bhfuil sé in am do gach seanadóir tús áite a thabhairt do leas na tíre ar a leas féin agus an rud ceart a dhéanamh. Agus ba cheart do gach polaiteoir ráitis a mhúsclódh fuath a sheachaint freisin agus dea-shampla a thabhairt dá bpobal.

.

gaGaeilge