Bóithrín na Smaointe – Cuid 1

Bóithrín na Smaointe – Cuid 1

Memories

Is dócha gur dual don tseanduine bheith ag dul siar de shíor ar bhóithrín anacair casta na smaointe, agus ní taise dom fhéin é.  Ach faoi mar adeir an seanfhocal, bíonn dhá thaobh ar chuile scéal, mar is féidir le duine breathnú ar thaobh amháin den scéal, áit a mbeadh chuile cheo chomh glégeal leis an gcriostal, agus d’fhéadfhadh sé breathnú ar an taobh eile, mar a mbeadh chuile shórt chomh dubh dorcha le pic. Nach féidir linn cruatan agus anró an tsaoil fadó a chur i gcomparáid le faoiseach agus le sáimhe an tsaoil faoi mar atá anois. Níl dabht ar domhan, ach go bhfuil saol feicthe againne, seandaoine, nach bhfuil fáil, nó teacht, air a thuilleadh. Nach féidir linn uilig scéal an tsaoil sin a fháil ó na daoine a bhí suas, an tráth úd? Sea, mh’anam, agus déarfainn go raibh an saol as ar fáisceadh mé fhéin, chomh bocht, crua, anróiteach, is a bhí le fáil áit ar bith sa tír seo, ag an am.

Small Farms

Ar mhaith leat blas eigínt den saol céanna sin a fháil?

Go breá ar fad! Déanfaidh mé mo dhícheall ar dheoch as tobar na gcuimhní a chur ar fáil duit i bpíosa na seachtaine seo, agus ó tharla gur ar fheirm a tógadh mé fhéin, déanfaidh mé iarracht ar léiriú eigínt den shaol ar fheirm bheag, i mBarúntacht Iorrais, i gContae Mhaigh Eo, a leagan os do chomhair amach anois.  Ní rainsí a bhíodh ag an muintir thiar ag an am, níorbh ea muis, nó tada dá leithéid! Thart ar scór acra a bhíodh ag bunús na bhfeirmeoirí beaga thiar, ag an am, agus fiú, ní bhíodh cuid áirithe den bhfeirmín céanna sin thar mholadh beirte, nó b’fhéidir nach mbeadh ann ach bogach, nó portach fhéin, ach ansin, nuair a smaoiníonn tú air, ní bheadh ar a gcumas feirm níos mó ná sin a láimhseáil, nó ní bhíodh innealra ar bith acu, le cabhrú leo an talamh sin a shaothrú, faoi mar a dheintear sa lá atá inniu ann. Ní bhíodh de ghléasanna nó d’acraí talmhaíochta ag a mbunús, an tráth úd, ach spáid, sluasaid, speal, forc, píce, sleán, corrán, ráca, castóir, agus bráca is céachta ag an gcorrdhuine anseo is ansiúd..  

Horse Power

Ach céard faoi fhuirse is treabhadh, agus tarraingt earraí, ar nós féar, móin, arbhar, plúr agus min, abhaile? Conas a dhéanaidís a leithéid?

Bhuel, bhíodh capall ag corrfheirmeoir anseo is ansiúd, agus thagadh seisean i gcabhair ar an té a bheadh ina ghátar. Ní gá a rá, go mbíodh asal ag bunús chuile fheirmeoir, agus bhaintí an-úsáid as an mbeithíoch bocht céanna sin, ar na feirmeacha beaga, ar dhein mé tagairt dóibh thuas. I gcás tarraingt na móna abhaile áfach, b’in gnó nach bhféadfaí a dhéanamh in aon lá amháin, nó thógfadh sé thart ar scór nó scór go leith de chairteacha móna, le cruach réasúnta mór a dhéanamh, agus ba é a dhéantaí sa chás sin nó leoraí, nó tarracóir, a fháil ar chíos do lá eigínt, agus thagadh meitheal de na comharsanna lena gcúnamh a thabhairt don té a raibh an mhóin á tarlú abhaile aige, agus dár ndóigh, dhéantaí an comhar sin a íoc leo siúd, ar ball, nuair a bheadh an mhóin á tarlú abhaile acu fhéin. 

Bhaintí an féar le speal, agus ba é an feirmeoir fhéin a dhéanadh an gnó sin. Ní gá a rá go mba obair throm, mhaslaitheach, í an spealadóireacht chéanna sin, agus go dtógadh baint an fhéir roinnt mhaith laethe, agus bheadh gá le cúnamh ón gclann, chuige sin, nó fad is a bheadh sé fhéin ag baint an fhéir, bhíodh a bhean is a chlann ag teacht ina dhiaidh á sábháil. Ba é an scéal céanna é i gcás bhaint an arbhair. Thagadh an feirmeoir fhéin i dtosach, leis an speal, agus bhíodh beirt nó triúr ag teacht ina dhiaidh, duine ag tógáil, duine ag ceangal, agus duine eile fós ag stucadh.  Sea, mh’anam, ní gá a rá, go mbíodh droim tinn ar na créatúir bhochta sin i ndeireadh an lae, sea, agus a fhios ag chuile dhuine acu, go mbeadh tuilleadh den obair chéanna sin le déanamh acu an lá dár gcionn, agus an lá ina dhiaidh sin arís. Sea, mh’anam! agus níor dhada é sin taobh leis na laethe nuair a bhaintí gort arbhair leis an gcorrán, geallaimse dhuit é!

(ar leanúint sa chéad cholún eile)

Bóithrín na Smaointe – Cuid 1

Draíocht Teicneolaíochta!

Moore’s Law

Níl maolú ar bith ag teacht ar an athrú teicneolaíochta – a mhalairt ar fad, is méadú easpónantúil atá ann!  Tá sé sin spreagúil agus scanrúil ag an am céanna! Sa bhliain 1965, thug innealtóir darb ainm Gordon Moore rud ait faoi deara.  Gach bliain, bhíodar in ann méadú faoi dhó a dhéanamh ar cé mhéad trasnaitheoirí ab fhéidir leo a chur ar shlis. Thuar Moore go mairfeadh an treocht sin ar feadh deich mbliana.  Chuir Ollamh innealtóireachta i gCaltech, Carver Mead, an teideal ‘Moore’s Law’ ar an tuar seo, agus chloígh an t-ainm leis tar éis sin. 

D’athraigh Moore a thuar i 1975 go dhá bhliain don dúbailt.  Anois, níos mó ná caoga bliain níos déanaí, tá an tuar sin cruinne go leor fós. 

Nach Cuma?

I ndáiríre, tá dlúthbhaint ag ‘Moore’s Law’ le beagnach gach gné dár gcuid saolta.  Sa ré dhigiteach ina bhfuil cónaí orainn, úsáideann beagnach gach uirlis, gach fearas, gach feithicil, gach ríomhaire, gach fón póca, agus tuilleadh lena chois sliseanna digiteach.  Mar sin, tá an méadú céanna ag tarlú dóibh agus do na bogearraí a ritheann orthu freisin.

Sa ré thionsclaíoch, tháinig feabhas ar mheaisíní ag déanamh obair fhisiceach.  Ach sa ré dhigiteach, tá feabhas ag teacht ar mheaisíní ag déanamh obair intinne agus ag déanamh cumarsáide idir daoine, idir meaisíní agus daoine, agus idir meaisíní.  Tá níos mó daoine agus níos mó meaisíní ceangailte le chéile gach lá, agus in ann gach sórt eolas agus meáin a roinnt le chéile, obair a dhéanamh le chéile, gnó a dhéanamh le chéile.  Agus tá na meaisíní ag éirí níos cumhachtaí gach lá. 

Draíocht

Tá teicneolaíocht atá forásach go leor agus draíocht do-aitheanta ó chéile.” – Arthur C. Clarke (1973)

Caoga bliain ó shin, ní bheadh daoine in ann creidiúint go mbeadh gaireas póca ag beagnach gach duine ar domhan, agus go mbeifeá in ann glaoch fón a dhéanamh, ceisteanna deacra a fhreagairt, grianghraf a thógáil, ríomhbhaincéireacht a dhéanamh, earraí a cheannach, féachaint ar scannán – gan ach cúpla a lua, leis an ngaireas beag sin.  Bheadh ionadh an domhan orthu freisin leis an idirlíon, líonra domhanda ríomhairí a chuireann a lán seirbhísí ar fáil dúinn, saor in aisce.

An Todhchaí

is é an t-aon fhíric ná go leanfaidh athruithe móra inár saol, cé acu is maith linn é nó ní maith!

Cén sórt athruithe móra atá i ndán dúinn an chéad cúig bliana eile?

Mar is eol do chách, tá sé thar a bheith deacair an todhchaí a thuar, go háirithe nuair atá luas géaraithe na hathruithe ag méadú.  In ainneoin é sin, tá a lán tuartha ann. Seo cúpla ceann suimiúil.

Sláinte:  Tá intleacht shaorga ag éirí níos fearr ag aithint patrún, agus mar sin níos fearr ag diagnóisiú galar.  Uirlis riachtanach a bheidh ann chun cabhrú le dochtúirí. 

Cogaíocht: Beidh meaisíní ag marú níos mó daoine, ní amháin measíní cosúil le dróin agus buamaí cliste ach saighdiúirí róbat freisin.

Déantúsaíocht: Beidh róbait tionsclaíoch in ann táirgí a dhéanamh ag úsáid teicnicí  nanaitheicneolaíochta. Beidh na táirgí sin i bhfad níos lú, níos saoire agus níos iontaofa ná na táirgí atá inniu ann.

Infreastruchtúr: Beidh braiteoirí i ngach rud agus i ngach áit, agus éascóidh sé sin níos mó uathoibriú sa bhaile, ar an mbóthar, sa chathair agus amuigh faoin tuath.  Ó charranna uathrialacha go bainistíocht inbhuanaithe ar uisce, feicfimid go leor feabhsuithe san infreastruchtúr agus na seirbhísí ag baint leis.

Sochaí: Tá an t-athrú teicneolaíochta ag méadú níos tapúla ná mar a bhfuil muid in ann láimhseáil.  Caithfimid a bheith cúramach, mar tá na hathruithe casta maidir leis an tionchar a imríonn siad orainn.  Go minic, bíonn aincheist eitice i gceist. Mar shampla, b’fhéidir go mbeadh ar an gcarr uathrialach rogha a dhéanamh idir bás an tiománaí nó bás an pháiste os comhair an chairr.

Nó céard faoi shárú príomháide – féach ar cad atá ar siúl do na Moslamaigh Uighur i Xinjiang sa tSín – tá córas digiteach ag faire orthu an t-am ar fad, agus ag déanamh cinntí fúthu maidir le seoladh go campaí ‘oideachais’.

Níl aon teorainn lenar féidir a dhéanamh, idir mhaith agus olc!  Cé go bhfuil cathú an-láidir léim an daill a thabhairt ar rudaí, tá sé i bhfad níos fearr dúinn an t-am a thógáil chun smaoineamh ar na cinntí móra, agus ár sochaí a chosaint ó bhagairt drochúsáid na teicneolaíochta.

 

.

Bóithrín na Smaointe – Cuid 1

Cuairteoir gan Choinne!

Bhí an fógra ‘Saor in Aisce’ lámhscríofa ar phíosa páipéir, fáiscthe idir grúpa mórleabhar agus an tseilf ina raibh siad ina suí.  Nuair a chonaic mé iad tréigthe agus gan dídean, bhí mé tromchroíoch. Ach, déanta na fírinne, ní raibh spás agam le bailiúchán leabhar mar seo, agus níos tábhachtaí, ní bheadh aon ghnó agam leo.  Sa lá atá inniu ann, nach bhfuil mé i ngach rud a fháil ar mfhón póca, i bpreabadh na súl!

Is deacair a chreidiúint mar sin, gur comhartha stádais ba ea an chiclipéid sin uair amháin, le foireann mhór ionsaitheach díolocháin ag baint leis. Chuir na leabhair seo i gcuimhne dom an chéad uair a chonaic mé ciclipéid ‘Encyclopedia Brittanica’.

Cuairteoir gan choinne

Lá amháin, nuair a bhí mé timpeall deich mbliana d’aois, buaileadh cnag ar an doras. Nuair a d’oscail mo mháthair é, bhí fear díolacháin teanntásach ann a thosaigh ag caint gan mhoill.

Dia duit, a bhean uasal, tá mé in ann deis iontach a thairiscint duit – deis nach bhfaigheann duine ach uair amháin ina shaol,arsa an strainséir. Shín sé amach a lámh, agus chroith sé lámh le mo mháthair.

Séamas is ainm dom! Agus cad is ainm duitse?a d’fhiafraigh sé go fuinniúil, agus é ag stánadh idir an dá shúil ar mo mháthair.

Céard atá ar díol agat? Níl an t-am agam le mionchaint.” Labhair mo mháthair trína fhiacla, agus ba ríléir nach raibh sí sásta a bheith sáinnithe mar seo.

Gabh mo leithscéal, ach caithfidh sé go bhfuil míthuiscint éigin ann. Níl aon rud ar díol inniu, níl ach deis i gceist. Lig dom a insint duit faoin deis iontach seo!Labhair Séamas go séimh, le meangadh gáire ar a aghaidh.

“A dhiabhail, brostaigh ort, mar sin, tá obair le déanamh agam,” arsa mo mháthair go mífhoighneach.

“Déanfaidh mé mo dhícheall, a bhean uasal,” arsa Séamas. Leis sin, d’oscail sé a mhála cáipéisí agus thóg sé amach imleabhar den chiclipéid ‘Encyclopedia Britannica’. D’oscail sé é agus thaispeáin sé é do mo mháthair.

“Féach ar sin!” a d’fhógair sé, “nach aoibhinn an radharc é seo! Tá tú in ann eolas a fháil faoi beagnach gach rud faoin spéir. Agus tá gach duine sa teaghlach in ann tairbhe a bhaint as an chiclipéid seo. Aon uair atá ceist ag aon duine faoi rud, cinnte go mbeidh an freagra ar fáil sa chiclipéid. Anois, nach n-aontaíonn tú liom gur deis iontach atá ann, a bhean uasal?”

“Dúirt tú nach bhfuil aon rud ar díol inniu! Agus thugann tú an chiclipéid dom saor in aisce, déarfainn gur deis iontach a bhí ann. Achtá tú ag iarraidh íocaíocht uaim, d’inis tú bréag dom, agus tá sé thar am duit imeacht!” arsa mo mháthair, agus í ag iarraidh deireadh a chur leis an méiseáil seo!

Ach ní inniu ná inné a rugadh Séamas, agus ní raibh sé críochnaithe fós.

“A bhean uasal!  Níl mé ag iarraidh airgid inniu! Níl ort ach foirm bheag a líonadh agus a shíniú! Tá sé chomh simplí sin! An leanfaimid ar aghaidh, mar sin?” Thóg Séamas foirm agus peann amach as a mhála, agus shín sé iad chuig mo mháthair.  Léigh mo mháthair an fhoirm go tapa.

“Tuigim anois, níl orm íoc ar an chiclipéid inniu, tá an ceart agat! Ach tar éis míosa, caithfidh mé íoc ansin, nach ea?” arsa mo mháthair, ag éirí feargach anois.

“Fan nóiméad anois, mura dtaitníonn an chiclipéid libh, níl ort íoc as mar is féidir leat é a thabhairt ar ais dom, gan cheist. Nach réiteach é atá sásúil duit?” Bhí súil ag Séamas an margadh a chur i gcrích go luath!

Féach anois, a Shéamais, ní bheidh mé ag ceannach an chiclipéid go deo. Sin é an scéal anois, agus caithfidh mé iarraidh ort imeacht gan a thuilleadh moille.” Thosaigh mo mháthair ag dúnadh an dorais. Ach bhí piléar amháin fágtha ag Séamas, agus choimeád sé an doras ar oscailt, chun é a scaoileadh.

“Lig dom ach ceist amháin a chur ort mar sin. Nach bhfuil suim agat in oideachas do pháistí?” arsa Séamas, ag caochadh a shúil orm.

“Níl suim agam in oideachas mo pháistí, agus níl suim agam i do chleasaíocht, ach an oiread!” arsa mo mháthair go caithréimeach agus dhún sí an doras de thuairt.

Ní bheadh ceachtar againn in ann a shamhlú go dtiocfadh an lá agus bheadh cóip an chiclipéid sin ar thaobh an bhóthair agus é saor in aisce i ndáiríre!

.

.

.

.

Bóithrín na Smaointe – Cuid 1

Na Cúramóirí Ciúin Cróga sa Bhaile!

Sa lá atá inniu ann, níl mórán dea-scéala faoin Fheidhmeannacht na Seirbhíse Sláinte (FSS) in Éirinn.  Chualamar go léir faoi chonspóid smearaidh as an gceirbheacs le déanaí. Ach thosaigh an chonspóid seo i mí na Bealtaine 2011, agus ní thuigim ó thalamh an domhain cén fáth nach bhfuil sé ceartaithe fós.  Níl an mhoill mhór sin inleithscéil, i mo thuairim. Beagnach gach lá, léimid faoi chiorruithe géara ag teacht maidir le seirbhísí sláinte phoiblí, nó faoi róchaiteachas ar Ospidéal na Leanaí. Téann an FSS thar a mbuiséad gach bliain, agus mar sin gearrann siad siar ar na seirbhísí sláinte phoiblí agus go háirithe ar na seirbhísí do phinsinéirí agus daoine eile a bhfuil tacaíocht de dhíth orthu.  I mbliana, tá buiséad timpeall 450 milliún euro do chabhair sa bhaile (‘Home Care Package’) agus 1 billiún euro don Scéim Cothrom na Féinne (‘Fair Deal’), scéim a sholáthraíonn tacaíocht airgeadais do chúram fadtéarmach i dteach altranais. Cé go bhfuil dualgas reachtúil ar an Rialtas seasamh le gealltanas na Scéime, ní bhaineann an dualgas céanna le cabhair sa bhaile. Mar sin, nuair atá buiséad caite ag an Rialtas do chabhair sa bhaile, stadann siad an cabhair ansin don chuid eile den bhliain fhioscach.  Ach leanann an Scéim Cothrom na Féinne ar aghaidh tar éis a buiséad a bheith caite.

Chuala mé faoi chásanna agus diúltaíodh do dhaoine cabhair sa bhaile, ach ceadaítear dóibh don Scéim.  Níl ciall ar bith i gcinneadh mar sin, mar tá sé i bhfad níos saoire tacaíocht a thabhairt sa bhaile ná i dteach altranais.  Tá sé thar am neamhéifeachtúlacht bunaithe ar ghnásanna maorlathacha mar seo a shocrú. 

Tá a lán daoine an-lách ag obair san FSS, agus déanann siad a ndícheall cuidiú le daoine eile.  Ach admhaíonn fiú amháin na daoine sin go bhfuil an FSS briste agus tuigeann siad go han-mhaith na fadhbanna atá ag baint leis.  Tá sé thar am don bhord bainistíochta éisteacht leis na daoine ar an talamh, mar a déarfá.

Tá cúramóirí ar fheabhas ag obair don FSS, in ainneoin na bhfadhbanna eagraíochta.  Ar an drochuair, níl siad in ann a lán tascanna tábhachtacha a dhéanamh, agus sin rud eile ba cheart a athrú.

In ainneoin FSS mífheidhmiúil, leanann an tír ar aghaidh ar bhealach éigin.  Cén chaoi é sin?

Cúramóirí Sa Bhaile

Go minic, bíonn duine den teaghlach ag tabhairt aire sa bhaile do ghaol atá leochaileach.  Go minic, freisin, bíonn na daoine seo ag gabháil d’obair dheonach gan íocaíocht. Tá sé níos measa fós go bhfuil dhá thrian dóibh ag déanamh an obair sin ar feadh níos mó ná céad uair an chloig sa tseachtain.  Is daor a dhíolann siad as an ról seo, mar bíonn dúlagar ar roinnt mhaith acu, agus déanann sé imní do roinnt eile, agus níl an ról seo go maith don tsláinte fisiciúil ach oiread. 

Cuireann na cúramóirí seo riachtanais daoine eile roimh a riachtanais féin, agus táimid go léir sa tír seo faoi chomaoin acu ar fad. 

Go minic, ní thugtar an saghas nó an méid cúram ón FSS atá ag teastáil.  Mar sin, ní rud neamhghnách é go mbíonn cúramóir lánaimseartha sa bhaile, agus cúramóir FSS ag teacht isteach freisin.  Níl cúramóirí FSS in ann a lán rudaí a dhéanamh, seachas cúnamh le gléasadh agus sláinteachas pearsanta. Níl siad ceadaithe obair tí a dhéanamh, béilí a réiteach nó aon siopadóireacht a dhéanamh.  Níl ach fiúntas teoranta ann do dhaoine soghluaiste, agus níl siad in ann maireachtáil ar na seirbhísí sin as féin.

Focail Dheireanacha

Tá go leor le foghlaim as na meastacháin atá le fáil maidir le cúramóirí.  Seo achoimre thapa. Meastar go bhfuil 360,000 cúramóirí ag obair sa bhaile gan phá.  Chomh maith leis sin, tá 110,000 cúramóirí lánaimseartha sa bhaile a bhfaigheann liúntas ón rialtas.  Cosnaíonn sé seo níos mó ná 800 milliún euro in íocaíochtaí – an séú cuid níos saoire ná a bheadh sé leis an FSS. 

Sábhálann na cúramóirí sa bhaile b’fhéidir deich mbilliún euro don Rialtas gach bliain. 

Léiríonn sé seo go soiléir go bhfuil gnaíúlacht neamhleithleach beo fós inár gcultúr agus inár dtír.  Rud maith é sin, mar ní oibreodh ár gcóras sláinte in easpa na ndaoine iontacha seo, mar is cnámh droma na tíre iad, gan dabht.

Ach caithfidh an Rialtas leanúint den iarracht le teacht ar réiteach, go háirithe mar beidh a dhá oiread pinsinéirí i gceann fiche bliain eile.  In ainneoin dhícheall na gcúramóirí, níl sé réalaíoch bheith ag súil le míorúiltí mar sin.

.

Bóithrín na Smaointe – Cuid 1

Armagadan!

Thíos sa Smugairle Róin, a bhí mé fhéin is mo sheanchara, Séimí a’ Droichid, an oíche cheana, muid ar ár sáimhín só, agus ag iarraidh fadhbanna casta an tsaoil mhóir seo a scaoileadh, nuair a thóg mo Shéimí breá cruacheist doscaoilte, agus chaith idir an dá shúil chugam é.

“Nóiméad amháin”, arsa mé fhéin, “nár chuala tú riamh é ráite i measc daoine, gur túisce deoch ná scéal? Bhuel, fóill ort nóiméad amháin, mar sin, go n-iarrfaidh mé ar ár seanchara ‘Tóin Mhór’ fhéin, braoinín den stuif chrua a leagan os ár gcomhair amach, braoinín a bheidh mar spreagadh againn, agus muid ag dul i mbun na ceiste sin.”

Ba ghearr an mhoill ar ghiolla an leanna na deochanna a leagan ar an mboirdín beag sin a bhí eadrainn, istigh i gCailleach (Snug) an Smugairle Róin. Thóg Séimí cóir a ghloine fhéin, d’ardaigh go hómósach idir é fhein agus an solas é, scrúdaigh go fuarchúiseach, ealaíonta é, agus ansin, chuir chun a bhéil é, agus bhain smeachán as, d’ísligh an gloine ansin, go mall, cúramach, chun an bhoird arís. D’aithneofá ar a aghaidh, go raibh sé thar a bheith sásta lenar bhlais sé.

“Bhuel,” ar seisean “an gceapann tú go bhfuil ‘Lá Philip a’ Chleite’ buailte linn?”

“Go bhfóire Dia na Glóire orainn uilig,” arsa mé fhéin, ach céard a chuir ag tochrais ar an gceirtlín sin thú, a chara na gcarad?”

“Chomh fada is a bhaineann sé liomsa, tá an scéal scanraitheach sin á scríobh thall is abhus dúinn, ag méar Dé fhéin, le tamall de bhlianta anuas anois.”

“Tá faitíos orm, nár léigh mé fhéin tada dá leithéid ar Chlár Dubh na Cruinne, go fóill, ach go háirithe.”

“Cá raibh tusa aimsir na súl? Nach bhfuil sé le léamh agat i scéalta móra an domhain seo, ó ló go ló, agus ó sheachtain go seachtain, agus ó cheann ceann na bliana.”

“B’fhéidir, a Shéimí, go n-inseofá dom, cad é go díreach, an scéal atá le léamh agat chomh rialta, soiléir sin.”

“Déanfaidh mé sin, cinnte. Nach léann tú na nuachtáin, agus nach mbreathnaíonn tú ar an teilifís, gan trácht in aon chor ar éisteacht leis an raidió, agus nach bhfuil an scéal céanna sin le léamh, agus le clos, ó éirí go dul faoi na gréine, chuile lá, go bhfuil muid ag druidim i dtreo Armagadan. Níl dabht ar domhan, ach go bhfuil Báire na Fola chugainn ar luas.”

“Cogadh atá i gceist agat, mar sin, an ea?

“Cogadh, cinnte, ach cogadh níos measa ná aon chogadh a troideadh ó thús an tsaoil go nuige seo. Breathnaigh ar a bhfuil ar siúl sa díthreabh, thart ar Mhurascaill na Peirse, na laethe seo? Amuigh ansin ar an gcúlráid, folaithe ó shuile fiosracha daonna, tá na Stáit Aontaithe, agus a gComhghuallaithe, ag tionól agus ag tiomsú arm ollmhór, le cogadh díothaitheach a chur ar an Iaráin, mar chuid dá gclár, le Sceimhlitheoireacht Idirnáisiúnta a dhíothú. Ní gnáth-shaighdiúirí, nó gnáth-airm, atá a mbailiú acu, amuigh ansin ar an gcúlráid, sna gainimhligh thart ar Mhurascaill úd na Peirse. Ní hea mh’anam, ach saighdiúirí stóinsithe, seantriailte, righne, agus airm nua-aimseartha, nimhneacha, mallaithe, agus nuair a bheidh an slógadh agus an tiomsú uilig críochnaithe, beidh ansin, fórsa millteanach, do-bhuailte, agus fórsa nach bhfacthas a leithéid ar thalamh an domhain seo, cheana riamh.”

“Ach a Shéimí, nach bhfuil chuile sheans ann anois, nach mbeidh orthu piléar amháin fiú, a scaoileadh i bhfeirg, nó de réir mar a thuigtear do na saineolaithe, tuigfidh Rialtas na hIaráine go bhfuil a chaiscín meilte, agus géillfidh sé, sula mbeidh gá le cogaíocht ar bith.”

“Tá súil agam go bhfuil an ceart agat, ach caithfear a chur san áireamh anois, go bhfuil an t-arm ollmhór sin tógtha ag Meiriceá trasna an domhain, agus slógtha ansin, cóngarach do Mhurascaill na Peirse, agus thuigfeadh duine ar bith, nach ar mhaithe le caisleáin ghainimhe a thógáil, a seoladh chun na háite iargúlta sin, a chéaduair iad, agus dá bharr sin, tá chuile chosúlacht ar an scéal, go mbeidh ina chogadh fuilteach, fíochmhar, ansin, sára fada. Agus má tharlaíonn an cogadh sin, is féidir linn a bheith cinnte, go mbainfidh an dá thaobh leas as chuile bhuntáiste airm atá ar fáil dóibh, ar mhaithe lena namhaid a scrios is a dhíothú. Má tharlaíonn a leithéid, bhuel, ansin beidh Lá Armagadain buailte linn, nó d’fhéadfadh sé, go mbainfeadh an dá thaobh úsáid as airm do-luaite, agus go leathfadh nimh agus fíoch na cogaíochta sin ó cheann ceann na cruinne, nó má bhaintear an claibín den bhuidéal, ní bheidh éinne ábalta srian a chur ar dhiabhail ollscriosacha Armagadain!”

.

gaGaeilge